- سوره سینما - http://www.sourehcinema.ir -

نگاهی به «تقدیربازان»/ آنجا که عشق رنگ می‌بازد

taghdir-bazan1

نمایش «تقدیربازان» به کارگردانی سیما تیرانداز نقدی بر روابط امروز است.

سوره سینما- علی رضایی: «تقدیربازان» به کارگردانی سیما تیرانداز و نویسندگی هاله مشتاقی‌نیا بخشی از زندگی فردی و اجتماعی امروز ما را روایت می‌کند. از این منظر نمایش اثری است امروزی و همین وجه از آن، مخاطب را درگیر و تا انتها با اثر همراه می‌کند.

نمایشنامه نویس برای روایت قصه شش شخصیت که به دلایل مختلف زندگی‌شان از هم متاثر شده، به گذشته نقب می زند و از دل رویدادهای عاطفی که برای آنها رخ داده، امروز و دیروزشان را ترسیم می‌کند. یکی از مهمترین تم‌های نمایشنامه تنهایی است، تنهایی و اضطراب از تنهایی که در قصیده (بهاره مشیری) و فواد (یمین آتشی) نمود بیشتری دارد. شخصیت‌هایی مثل هامان (هومن کیایی) و مهراس (روزبه حصاری) و حتی آوا (نورا هاشمی) درونگراتر و شجاع ترند و برای خود حق انتخاب بیشتری قائلند.

«تقدیربازان» فردگرایی رو به رشد جامعه‌ای رو به مدرنیسم را عیان می‌کند. اگرچه از سویی نمایش این موضوع را مطرح می کند که مشکل ارتباط و نبود فرهنگ گفت و گو به روابط ضربه می‌زند. اما نمی‌توان این نکته را که در نمایش به شکل بطئی مطرح می شود نادیده انگاشت. خودخواهی و رشد فردگرایی شخصیتی همچون آوا را در موقعیتی قرار می دهد که پس از هامان، مهراس را هم ترک کند. همان طور که لادن (فرناز رهنما) دومین مرد زندگی‌اش را رها می‌کند تا خوشبخت و آرام زندگی کند.

taghdir-bazan2 [1]

یکی از وجوه جذاب نمایش برای مخاطب، در هم تنیده شدن زمان حال و گذشته و سیر شخصیت‌ها در زمان و مکان است. این ایده در مرحله اجرا و کارگردانی هم خوب از کار درآمده و صحنه‌ها در بسیاری از فصل‌ها به اصطلاح به هم فید می‌شوند. نویسنده و کارگردان اصراری برای روایت کلاسیک و یک خطی قصه نداشته‌اند و برش‌هایی از مهمترین یا شاید حساس‌ترین لحظه‌ها را به ما نشان داده‌اند. بعضی فصل‌ها، مثل فصل دعوای لفظی مهراس و آوا دراماتیک‌تر و جذاب‌ترند. این صحنه با فضایی آرام و شاد شروع می‌شود و در انتها، دو شخصیت تا مرز استیصال و جدایی پیش می‌روند. بحران نهفته در زندگی آنها، زیر لایه خوشی ظاهری دفن نمی‌شود و خود را عیان می‌کند.

اثری کامل است که فرم و محتوای آن انسجام و پیوند داشته باشند، «تقدیربازان» از این منظر اثری کم‌ایراد است. فرم روایی و ساختار بصری نمایش همسو هستند و ذهن را به یک نقطه که همان مفهوم نهایی است، هدایت می‌کنند. تیرانداز از صحنه محدودی که در اختیار داشته به بهترین نحو استفاده کرده و با وسواس از محدود عناصری که در صحنه وجود دارد، به نفع فضاسازی استفاده کرده است. کوله پشتی آوا، در دو فصل مهم نمایش، فصل درگیری با هامان و فصل جر و بحث با مهراس، تاکیدی است بر رفتن زن. بر این که شخصیت او اهل ماندن و سازگاری نیست. آوا زنی است که ماندن را انتخاب می‌کند.

taghdir-bazan3 [2]

شخصیت شوخ لادن در بازی فرناز رهنما متجلی شده و این ویژگی که زنی معمولی است با اشاره به گل چینی و قرمه سبزی پختن موکد می‌شود. قصیده، لادن و آوا از سه طبقه مختلف هستند اما هر کدام در روابطشان به خط پایان رسیده‌اند. تفاوت قصیده و لادن و آوا البته در این است که قصیده منفعل‌تر است و از یک رابطه عاطفی بیرون رانده شده است.

رنگ سیاه بر فضای صحنه حاکم است و این حس دلتنگی و یاس را که بر درونمایه اثر جاری است تقویت کرده است. اگرچه در پایان نمایش تماس تلفنی هامان و قصیده نقطه ای از امید را برای تماشاگر روشن می‌کند، اما واقعیت این است که به نظر نمی رسد در جهانی که به سمت فردگرایی و گسست روابط عاطفی پیش می‌رود سهم انسان‌ها عشق باشد.

نمایش «تقدیربازان» در سالن چهارسو اجرا می‌شود. هومن کیایی، نورا هاشمی، فرناز رهنما، یمین آنشی، بهاره مشیری و روزبه حصاری بازیگران این نمایش هستند.