همزمان با هفته‌ی دفاع مقدس مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تولید ۹ فیلم مستند با موضوع مقاومت و دفاع مقدس را در دستور کار خود قرار داده است.
سوره سینما [1] – به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، سینمای مستند از تاثیرگذارترین رسانه‌ها برای روایت هشت سال جنگ تحمیلی و تبعات سال‌های بعد از آن است. مستند می‌تواند بی‌پیرایه و در صادقانه‌ترین شکل ممکن، مقاومت مردم ایران را در طولانی‌ترین جنگ قرن به تصویر بکشد و دفاع مقدس را آنطور که شایسته هست، روایت و واکاوی کند.
ناگفته‌های هشت سال دفاع مقدس به اندازه‌ای است که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی بر خود واجب می‌داند همواره توجه ویژه‌ای به مستندهای دفاع مقدس و فیلمسازان دغدغه‌مند این حوزه و همینطور سینمای مستند مقاومت داشته باشد. در میان آثار تولید شده در مرکز گسترش طی یکسال اخیر، ۹ فیلم مستند به شرح ذیل، روایتگر دفاع مقدس و بحث مقاومت در منطقه بوده است:
«پدرم ایران-مادرم ایران»
رضا عاطفی در مستند «پدرم ایران-مادرم ایران» سراغ شهدایی رفته است که از پرورشگاه‌ها به جبهه رفته و شهید شدند. بخش نخست فیلم به نوعی معرفی این شهدا است و در بخش دیگر کارگردان سراغ همرزم‌های شهدای پرورشگاهی می‌رود و از نگاه آنها، موضوع را مورد بررسی قرار می دهد. این فیلم آماده نمایش است و به دبیرخانه جشنواره سینماحقیقت نیز ارائه شده است.
«تو از یاد نرفته‌ای»
مستند «تو از یاد نرفته‌ای» به کارگردانی مجتبی عباسی، روایتی متفاوت از عکسی است که سال ۱۳۵۹ روبروی باشگاه گلستان آبادان گرفته شده است. این عکس یک عکس معمولی نیست، عکسی است که یک دنیا خاطره در دل خود دارد. اینک پس از سال‌ها قرار است افراد باقیمانده از این عکس، دوباره در همان مکان جمع شوند.
«مسیر»
محمدرضا نیازی در مستند «مسیر» به زوایای زندگی سرلشگر پاسدار شهید حسین املاکی می‌پردازد. این فیلم که در منطقه غرب ایران و کوه‌های لوشان تصویربرداری شده است، رزم و ایثار سردار شهید حسین املاکی را توسط یکی از همرزمانش (سیف‌الله طهماسبی) روایت می‌کند.
«بازیگران شاخص سینمای جنگ»
مستند بلند «بازیگران شاخص سینمای جنگ» از دیگر تولیدات مرکز گسترش در حوزه دفاع مقدس است که نادر طریقت کارگردانی این مستند را بر عهده دارد و در آن، بخش هایی از سینمای دفاع مقدس و بازیگران حرفه‌ای این گونه‌ی سینمایی را به تصویر می کشد. تمرکز این مستند بر فیلم‌های دهه ۶۰ و ۷۰ و آثار ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول ملاقلی‌پور و هنرمندانی چون جعفر دهقان، جهانبخش سلطانی، رضا ایرانمنش، حسین یاری و… است.
«زمناکو»
مستند «زمناکو» به کارگردانی مهدی قربانپور نیز از مستندهایی است که در اولین حضور جشنواره‌ای خود در جشن مستند خانه سینما خوش درخشید و برنده دو جایزه مهم بهترین فیلم مستند بلند و بهترین پژوهش این رویداد شد.
این فیلم مستند به مدت دو سال و بیش از ۳۰ جلسه در شهرهای تهران، مشهد، حلبچه و سلیمانیه عراق تصویربرداری شده است و در حال حاضر مراحل نهایی ساخت موسیقی را توسط مجید پوستی سپری می‌کند تا آماده اولین نمایش عمومی در جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت شود.
در خلاصه فیلم مستند «زمناکو» آمده است: «روز ۱۶ مارچ ۱۹۸۸ (۲۵ اسفند ۱۳۶۶) حلبچه شهری مرزی در اقلیم کردستان عراق توسط صدام بمباران شیمیایی شد که این اتفاق باعث جدایی کودکی ۴۰ روزه از آغوش مادرش می‌شود…»
«یک عکس یک حقیقت»
پناه‌برخدا رضایی طرحی با عنوان «یک عکس یک حقیقت» را در مرحله‌ی پیش تولید دارد که محصول مرکز گسترش است. این فیلم مستند روایتی از عکاسان شیمیایی در جنگ تحمیلی و انگیزه‌ها و مشکلات آنها را روایت خواهد کرد.
«۱۸ درصد»
مستند «۱۸ درصد» از دیگر تولیدات مرکز گسترش در حوزه دفاع مقدس به کارگردانی مصطفی شبان است. این مستند داستان جانبازی را روایت می‌کند که در سال ۱۳۶۷ برای درمان به ژاپن فرستاده شده، اما از طرف پزشک معالج ژاپنی به ایران بازگردانده می‌شود تا آخرین روزهای خود را کنار خانواده‌اش بگذراند! در این فیلم و پس از گذشت ۱۷ سال، او را در صف حافظان صلح جهانی می‌بینیم.
«عکس‌ها نمی‌جنگند»
شاهد سلطانی‌آزاد در مستند «عکس‌ها نمی‌جنگند» از نابودی تاریخ یک شهر سخن به میان می‌آورد… آخرین موشک صدام در جنگ شهرها، به “عکاسی صبا” در دزفول اصابت می‌کند، عکاسی‌ای که تمام تاریخ شهر را در خود آرشیو کرده بود…
«صبرا و شتیلا»
مستند «صبرا و شتیلا» محمدرضا فرطوسی هم روایتی از زندگی یک خانواده فلسطینی است که چند روز قبل از کشتار صبرا و شتیلا، به تصویر کشیده شده‌اند.