سوره سینما [1]– احسان سالمی [2] : روز گذشته محمد حیدری دبیر سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر در اولین نشست خبری این جشنواره، به اعلام فهرست یازده فیلم راه یافته به بخش نگاه نو این دوره از جشنواره فیلم فجر پرداخت.
او در این نشست با اشاره به اینکه ۳۴ فیلم متقاضی حضور در این بخش بوده‌اند، از یازده فیلم ایستاده در غبار (محمدحسین مهدویان)، جشن تولد (عباس لاجوردی)، خانه‌ای در خیابان چهل‌ویکم (حمیدرضا قربانی)، ابد و یک روز (سعید روستایی)، برادرم خسرو (احسان بیگلری)، لاک قرمز (سیدجمال سیدحاتمی)، خماری (داریوش غذبانی)، من (سهیل بیرقی)، گیتی (سعید مددی)، پل خواب (اکتای براهنی) و متولد۶۵ (مجیدتوکلی) به عنوان فیلم‌های نهایی بخش نگاه نو جشنواره نام برد.
البته حیدری در این نشست به این موضوع نیز اشاره کرد که از میان ۳۴ فیلمی که فرم حضور در این بخش را پر کرده بودند، ۴ اثر نتواسنتند نسخه آماده شده‌ای را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند در نتیجه فقط ۳۰ اثر مورد بازبینی قرار گرفته است، پس با این حساب ۱۹ فیلم از کارگردانان فیلم اولی وجود دارد که با وجود آماده شدن نتوانستند جایی در فهرست نهایی نامزدهای این بخش داشته باشند.
در این گزارش نگاهی به مهمترین فیلم‌هایی داریم که با وجود برخورداری از تیمی سرشناس در کنار کارگردان کار اولی آن، باز هم نتوانستند به این بخش راه یابند.
سینما نیمکت
محمد رحمانیان یکی از پرحاشیه‌ترین چهره‌های تئاتر در طی سال‌های اخیر است که همواره دست بر روی موضوعاتی حساس گذاشته است و نمایش‌هایی پرحاشیه را بر روی صحنه برده است. او البته نیم‌نگاهی هم به حوزه کارهای تصویری داشته است و بعد از تولید چند مجموعه تصویری برای تلویزیون به سراغ اولین تجربه سینمایی خود آمده است و آن را «سینما نیمکت» نامیده است؛ نامی که شبیه یکی از سریال‌هایی است که پیش از این خود او برای شبمه اول سیما ساخته بود و «نیمکت» نام داشت.
جالب آن که این فیلم سینمایی که در آن ترکیب همیشگی گروه بازیگران محمد رحمانیان که شامل علی عمرانی، مهتاب نصیرپور، هومن برق نورد و اشکان خطیبی ایفای نقش کرده‌اند، از جمله آثاری است که نتوانسته جایی در فهرست نهایی بخش نگاه نو سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر داشته باشد و براساس عرف جشنواره فیلم فجر طبعا جایی هم در بخش سودای سیمرغ نخواهد داشت، چرا که ظاهرا از کیفیت لازم برای حضور در بین فیلم اولی ها هم برخوردار نبوده است.
آبجی
شاید یکی از عجیب‌ترین اتفاقات این دوره از جشنواره فیلم فجر، راه نیافتن فیلم سینمایی «آبجی» به بخش نگاه نو جشنواره است. فیلمی که محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده فیلم موفق «شیار ۱۴۳» تهیه کنندگی آن را برعهده دارد و بسیاری فکر می‌کردند با توجه به داستان این فیلم و بازیگران مطرحی که در آن حضور دارند، یکی از شانس‌های اصلی حضور در بخش نگاه نو جشنواره سی‌و‌چهارم فجر باشد.
شنیدن راه نیافتن این فیلم به بخش نهایی جشنوراه واکنش محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده آن و مرجان اشرفی زاده کارگردان این فیلم سینمایی را درپی داشته است. قاسمی در گفت‌و‌گویی با سینماپرس گفته است: «از اینکه فیلم سینمایی «آبجی» که به زعم بسیاری از صاحب نظران سینمای ایران اثری خوب و قابل تأمل از آب درآمده در فهرست فیلم های راه یافته به جشنواره حضور ندارد متعجبم!»
فیلم سینمایی «آبجی» اولین تجربه سینمایی مرجان اشرفی‌زاده در مقام کارگردان است که پیش از این سابقه تولید چندین تله‌فیلم موفق را در کارنامه داشت و داستان آن در مورد مادر و دختری است که سالیان سال است کنارهم زندگی می‌کنند ولی به خاطر وقوع حوادثی شرایطی پیش می‌آید که زمینه‌ساز جدا شدن این مادر و دختر می‌شود.
گلاب آدینه، معصومه قاسمی پور، پانته‌آ پناهی‌ها، حمیدرضا آذرنگ و شیرین یزدان بخش بازیگران اصلی این پروژه سینمایی هستند که با راه‌نیافتن به بخش نگاه نو جشنواره امسال یکی از اصلی‌ترین جاماندگان این بخش است.
ماحی
فیلم سینمایی «ماحی» یکی دیگر از فیلم‌های متقاضی حضور در بخش نگاه نو جشنواره است که نتوانست به این بخش راه یابد. «ماحی» نام اولین تجربه سینمایی داوود خیام است که تهیه‌کنندگی آن برعهده جواد نوروزبیگی است و داستان آن بین سال‌های ۹۱ تا ۹۲ می‌گذرد که روایتگر شرایط شخصیت زن فیلم به نام «ماحی» است و این شرایط بازگوکننده معنای کلمه ماحی بوده که از آن به محو کننده یا نابود کننده یاد می‌شود.
حضور بازیگران سرشناسی چون آنا نعمتی، مهران احمدی و همایون ارشادی در کنار حضور تهیه‌کننده با نفوذی چون جواد نوروزبیگی «ماحی» تبدیل به یکی از جدی‌ترین گزینه‌های راهیابی به بخش نگاه نو جشنواره می‌کرد. فرضیه‌ای که در نشست خبری روز گذشته دبیر جشنواره فیلم فجر، غلط از آب درآمد و «ماحی» را وارد فهرست جاماندگان از این بخش کرد.
در سکوت
ترکیب فاطمه معتمدآریا، سعید پورصمیمی، احترام برومند، ویشکا آسایش و پانته آپناهی‌ها آنقدر قابل توجه هست که وقتی خبردار شوید، اولین تجربه همکاری این بازیگران در اولین فیلم سینمایی ژرژ هاشم زاده نتوانسته نظر هیئت انتخاب جشنواره سی‌و‌چهارم را به خود جلب کند، تعجب کنید!
ژرژ هاشم‌زاده که پیش از این بیشتر به عنوان دستیارکارگردان و برنامه‌ریز در سینما شناخته می‌شد، در اولین فیلم سینمایی خود با عنوان «در سکوت» روایتگر داستان زنی است که بعد از بیست و چند سال به ایران باز می‌گردد و با پدیده‌های جدیدی مواجه می‌شود که هر یک از آنها یادآور می‌شوند، چرا مجبور به ترک وطن شده است.
جاودانگی
فیلم سینمایی «جاودانگی» یکی دیگر از فیلم اولی‌های امسال بود که کارگردانی آن برعهده مهدی فردقادری است و آن هم نتوانست به بخش نگاه نو جشنواره راه پیدا کند و با این اتفاق دومین فیلم جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده با نفوذ این سال‌های سینمای ایران در جشنواره امسال نتوانست به بخش نگاه نو راه پیدا کند.
این فیلم سینمایی که در قالب یک سکانس پلان ۱۵۰ دقیقه‌ای تولید شده است، از بازیگرانی چون آنانعمتی، فقیه سلطانی، علی رضااستادی، مارال فرجاد، سودابه بیضایی و اتابک نادری را بهره برده است و قرار بود اولین تجربه سینمایی مهدی فردقادری پس از ده سال کارگردانی در عرضه فیلم کوتاه باشد.
کارواجار
آناهید آباد دستیارکارگردان شناخته شده سینمای ایران، پس از سال‌ها حضور در سینما برای اولین بار پشت دوربین رفت تا فیلم خودش را بسازد. فیلمی که موضوعی اجتماعی دارد و روایتگر داستان زنی است که بخاطر اتهام قتل شوهرش در حال فرار است و برای حفظ دخترش تلاش می‌کنند.
آباد برای ساخت این فیلم به ارمنستان رفته بود و تمام بازیگران فیلمش را با توجه به حال و هوایی که داشت از میان بازیگران ارمنی انتخاب کرد ولی با این همه اولین ساخته سینمایی او نتوانست نظر هیئت انتخاب سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر را به خود جلب کند.
سمفونی تولد
یکی از ناشناخته‌ترین فیلم‌های این لیست، «سمفونی تولد» به کارگردانی محمد پرویزی است. البته پرویزی به اندازه اولین تجربه سینمایی‌اش برای اهالی سینما ناشناخته نیست. او که فیلم‌های کوتاه و داستانی زیادی در کارنامه کاری‌اش دارد چند دوره متوالی کارگردان مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر بوده است.
تاکنون خبر خاصی از این فیلم رسانه‌ای نشده است و تنها اعلام شده که صابر ابر و لیلا زارع بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند ولی می‌توان این فیلم را نیز جز یکی از فیلم اولی‌های مهمی دانست که نتوانست جایی در بخش نگاه نو جشنواره فجر اسمال داشته باشد.