سوره سینما آینه رستگاری/ نگاهی به جدول موضوعی فیلم‌های سی و پنجمین جشنواره فجر

سوره سینما ^[1] – محمدعلی حیدری ^[2] : اسامی فیلم های بخش مسابقه سی و دومین جشنواره فیلم فجر در حالی اعلام شد که باز هم تعدادی کارگردان صاحب نام سینما، از حضور در این گردونه رقابتی بازماندند و شاهد حضور قدرتمندانه جوان ها هستیم.هیات انتخاب این دوره از جشنواره، در لیست نهایی خود فیلم های بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) اثری از فیلم «کاناپه» کیانوش عیاری و «ملی و راه های نرفته اش» تهمینه میلانی به جا نگذاشته است.

این جمع شش نفره متشکل از: سیدضیاءهاشمی، محمدعلی حسین نژاد، نرگس آبیار، عماد افروغ، حسین کرمی و حجت الاسلام مرقاتی آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره را مورد بازبینی قرار دادند. خبر اضافه شدن پنج فیلم دیگر به لیست آثار راه‌یافته به بخش رقابتی جشنواره فیلم فجر، در میان موج اخبار رحلت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، اتفاق افتاد. «فصل نرگس» نگار آذربایجانی، «خوب، بد، جلف» پیمان قاسمخانی، «اِو» به کارگردانی اصغر یوسفی‌نژاد، «کوپال» کاظم ملایی و «آباجان» هاتف علیمردانی به ۲۸ فیلم بخش رقابتی جشنواره اضافه شدند. اینکه چرا این پنج فیلم از همان ابتدا به لیست نهایی اضافه نشدند، سوالی است که هیات انتخاب جشنواره باید پاسخگوی آن باشد.

همچنین با وجود اظهارات دبیر جشنواره درباره داوری آثار بر اساس مسائل فنی، به استثنای «کاناپه» عیاری، فیلم «آباجان» علیمردانی، با اعمال اصلاحات توانست به بخش رقابتی راه پیدا کند. فضای این فیلم در دهه‌ ۶۰ می‌گذرد و زندگی اجتماعی مردم در آن دوران را روایت می‌کند. فیلم «خوب، بد، جلف» نیز نخستین تجربه کارگردانی قاسمخانی در حوزه سینماست و چند ماهی است که آماده نمایش است. این فیلم با فیلمنامه‌ای از این کارگردان، قرار بود پاییز ۹۵ اکران شود اما قاسمخانی ترجیح داد شانس خود را برای حضور در جشنواره فجر امتحان کند. دیگر فیلم راه یافته به بخش سودای سیمرغ، «فصل نرگس» دومین تجربه کارگردانی نگار آذربایجانی در سینماست. او بعد از چهار سال دوری، تازه‌ترین اثر خود را با حضور بازیگرانی چون گوهر خیراندیش، امیر آقایی، ریما رامین فر، شایسته ایرانی و محمدرضا هدایتی جلوی دوربین برده است. سحر صباغ سرشت تهیه‌کنندگی «فصل نرگس» را برعهد دارد. ملایی با «کوپال» نخستین حضور خود را در سینمای بلند و با بازیگرانی چون لوون هفتوان و نازنین فراهانی تجربه می‌کند. آخرین فیلم این بخش نیز با نام «ائو» به کارگردانی اصغر یوسفی نژاد، در تبریز و بدون حضور چهره‌های سینمایی ساخته شده است. با این حساب، شمار فیلمسازان اول در بخش سودای سیمرغ سی و پنجمین جشنواره فجر، به ۱۲ فیلم می‌رسد. به نظر می‌رسد این تعداد فیلم در مقابل ۲۱ فیلم از فیلمسازان باتجربه، رقابتی تماشایی را در این دوره از جشنواره به وجود بیاورد.

ردیف	نام فیلم	ژانر	خلاصه داستان	عوامل	موضوع
۱	آباجان	اجتماعی- دفاع مقدس	روایت خانواده اى که در دهه شصت در شهر زنجان زندگى مى کنند. خانواده اى که جنگ و فضاى آن سال ها تأثیر زیادى روى زندگیشان مى گذارد.	نویسنده و کارگردان: هاتف علیمردانی بازیگر: فاطمه معتمدآریا، سعید آقاخانی	فیلم درباره آدم‌هایی از طبقه متوسط اقتصادی اما به لحاظ فرهنگی، سنتی که این‌بار ترکش‌های سال‌های جنگ به زندگی روزمره‌شان گرفته
۲	اسرافیل	رمانتیک	مردی که ماهی را دوست داشت بازگشته است. دختری که بهروز را دوست دارد باز می گردد. مردگان زنده می شوند.	کارگردان: آیدا پناهنده نویسنده: آیدا پناهنده، ارسلان امیری بازیگر: هدیه تهرانی، پژمان بازغی	عاشقانه‌ای از نگاه زنانه که در آن جرقه‌های عشقی فراموش شده از زیر خاکستر شعله می‌کشد
۳	بدون تاریخ، بدون امضا	معمای- جنایی	کاوه نریمان یکی از پزشکان پزشکی قانونی در محل کارش با جسدی مواجه می شود که او را پیش از این می‌شناخته است.	کارگردان: وحید جلیلوند نویسنده: وحید جلیلوند، علی زرنگار بازیگر: امیرآقایی، هدیه تهرانی	یک تم معمایی پلیسی که احتمالا سرآغاز داستانی است برای نقب زدن به گذشته شخصیت اصلی و رفتن به دل درون مایه‌های آشنا از جنس فیلم قبلی
۴	پشت دیوار سکوت	خانوادگی- اجتماعی	دختر جوانی به نام ستاره با همه وجود تلاش می کند تغییری در زندگی خود و دیگران ایجاد کند.	کارگردان: مسعود جعفری جوزانی نویسنده: مسعود جعفری جوزانی، سحر جعفری جوزانی بازیگر: امین تارخ، رویا تیموریان، سحر جعفری جوزانی	درباره مسائل و مشکلات یک بیمار مبتلا به ایدز
۵	خفگی	پلیسی- جنایی	–	کارگردان: فریدون جیرانی نویسنده: فریدون جیرانی بازیگر: نوید محمدزاده، پولاد کیمیایی، الناز شاکردوست	احتمال بازگشت جیرانی به فیلم قرمز، آب وآتش
۶	خوب بد جلف	کمدی- پلیسی	یک کارگردان هنری سینما از طرف تهیه کننده‌اش تحت فشار است تا از دو بازیگر تجاری برای بازی در نقش‌های اصلی فیلمش استفاده کند. از نظر کارگردان آن‌ها بدترین انتخاب‌های ممکن هستند، اما اگر می‌خواهد که فیلم را بسازد مجبور است در مدت کوتاهی آن‌ها را به نقش‌هایشان نزدیک کند و این کار آسانی نیست.	کارگردان: پیمان قاسم خانی نویسنده: پیمان قاسم خانی بازیگر: مانی حقیقی، پژمان جمشیدی، حمید فرخ نژاد	یک داستان کمدی پلیسی که به گفته کارگردان قرار است داستان این فیلم باعث ایجاد دردسر نشود
۷	رگ خواب	عاشقانه	«رگ خواب» روایت زندگی زنی با بازی لیلا حاتمی است که دچار مشکلاتی شده و زندگی اش دستخوش اتفاقات ناخوشایندی می شود.	کارگردان: حمید نعمت‌الله نویسنده: معصومه بیات بازیگر: لیلا حاتمی، کوروش تهامی	رگ خواب با نگاهی به فیلم سرگذشت ادل ه ساخته تروفو ساخته شده
۸	زیر سقف دودی	خانوادگی- اجتماعی	یک اثر اجتماعی است که به موضوع طلاق عاطفی میان زوج‌ها می‌پردازد.	نویسنده و کارگردان: پوران درخشنده بازیگر: مرلا زارعی، فرهاد اصلانی	بررسی معضلات طلاق عاطفی زوج‌ها و تبعات مختلف آن برای خانواده و اجتماع
۹	سارا و آیدا	اجتماعی	سارا و آیدا دوستان صمیمی هستند که آبروی یکی از آنها به خطر افتاده و حالا باید به کمک هم شرایط را به حالت عادی بازگردانند، اما این دو دوست تا کجا پای یکدیگر می‌ایستند؟	کارگردان: مازیار میری نویسنده: امیر عربی بازیگر: پگاه آهنگرانی، غزل شاکری	مثلث طلایی سعادت آباد این بار برای روایت رفاقت زنانه
۱۰	سد معبر	اجتماعی	داستان فیلم درباره قاسم کارمند اداره سد معبر شهرداری است که در تلاش است وضعیت زندگی خود را بهبود ببخشد اما در این راه با نرگس همسرش اختلاف نظر دارد.	کارگردان: محسن قرایی نویسنده: سعید روستایی بازیگر: حامد بهداد، باران کوثری، نادر فلاح	با فیلم اجتماعی روبه‌روییم که که قهرمانش را در موقعیت اخلاقی قرار می‌دهد
۱۱	سوفی و دیوانه	عرفانی	من مست و تو دیوانه ما را که برد خانه/ صدبار تو را گفتم کم خور دو سه پیمانه	کارگردان: مهدی کرم‌پور نویسنده: مهدی کرم‌پور، مهدی سجاده‌چی بازیگر: امیر جعفری، محمدرضا شریفی‌نیا	فیلم با مضمونی عرفانی همراه است
۱۲	فِراری	اجتماعی	داستان دختر ۱۸ ساله ای به نام گلنار با بازی ترلان پروانه را روایت می‌کند که از شهرستان به تهران می‌آید و تلاش می‌کند تا با ماشین «فراری» هشت میلیاردی، عکس یادگاری بگیرد. گلنار در این‌ بین با یک راننده آژانس آشنا می‌شود که او را در اتفاقات قصه همراهی می‌کند. نقش این راننده آژانس را هم محسن تنابنده بازی می‌کند.	کارگردان: علیرضا داوونژاد نویسنده: کامبوزیا پرتوی بازیگر: محسن تنابنده، ترلان پروانه	علاقه جوانان به خودنمایی در شبکه‌های اجتماعی
۱۳	فصل نرگس	اجتماعی	با نگاهی انسان دوستانه، قصه‌ای امید بخش را به شیوه‌ای متفاوت روایت می‌کند.	نویسنده و کارگردان: نگار آذربایجانی بازیگر: ریما رامین‌فر، پژمان بازغی	قصه اجتماعی درباره روابط آدمها
۱۴	قاتل اهلی	سیاسی- اجتماعی	این فیلم داستان زندگی حاج آقا دکتر جلال سروش است که نقش آن را پرویز پرستویی بازی می کند.	نویسنده و کارگردان: مسعود کیمیایی بازیگر: پرویز پرستویی، امیر جدیدی، پولاد کیمیایی	این فیلم با درون‌مایه سیاسی و اجتماعی به پدیده رانت خواری و پول‌شویی و مفاسد اقتصادی می‌پردازد
۱۵	کارگر ساده نیازمندیم	درام اجتماعی	عضیا فکر می کنن همه چیو با پول می تونن بخرن… و می خرن… متأسفانه!	کارگردان: منوچهر هادی نویسنده: پدرام کریمی بازیگر: آتیلا پسیانی، یکتا ناصر	تقابل قشر فرودست جامعه با نظام سرمایه داری در یک ملودرام تلخ اجتماعی
۱۶	کمدی انسانی	تاریخی	این فیلم یک کمدی موقعیت از زندگی تراژیک فردی است که می‌بایست علی‌رغم خواست درونی اش همرنگ با مردم پیرامونش زندگی کند.	نویسنده و کارگردان: محمدهادی کریمی بازیگر: علیرضا شجاع نوری، هومن سیدی	قصه‌ی فیلم در چهار دهه از تاریخ معاصر میذرد از ۱۳۳۰ تا ۱۳۶۰
۱۷	گشت ۲	کمدی- اجتماعی	عباس و حسن پس از پنج سال از زندان آزاد شده، سراغ عطا می روند. عطا در این مدت در کما بوده و به تازگی به هوش آمده و به زندگی عادی بازگشته است. این سه رفیق دوباره با هم همراه شده، در پی کاری شرافتمندانه می‌گردند اما پس از تلاش های بسیار، ناچار می‌شوند دوباره.	کارگردان: سعید سهیلی نویسنده: سعید سهیلی، مهدی محمدنژادیان بازیگر: حمید فرخ نژاد، پولاد کیمیایی، ساعد سهیلی	ادامه گشت ارشاد
۱۸	ماجرای نیمروز	سیاسی	در محله های پر آشوب تهران، در پیچاپیچ خیایان ها و کوچه ها و در پستوی خانه ها سرگردان و حیران. آیا این جستجو را فرجامی هست؟	کارگردان: محمدحسین مهدویان نویسنده: محمدحسین مهدویان، ابراهیم امینی بازیگر: احمد مهرانفر، مهرداد صدیقیان، هادی حجازی‌فر	یک فیلم تاریخی دیگر درباره برهه‌ی مهمی از کارنامه سازمان مجاهدین خلق
۱۹	ماه گرفتگی	سیاسی	این فیلم به نوعی به رویدادها و حوادث سال ۱۳۸۸ می‌پردازد.	کارگردان: سیدمسعود اطیابی نویسنده: مهدی آذرپندار بازیگر: کامبیز دیرباز، فریبا کوثری
۲۰	نگار	جنایی	ما به این ته سیگار رژ لبی مشکوکیم. اما این به ما کمکی نمی‌کنه!	کارگردان: رامبد جوان نویسنده: احسان گودرزی بازیگر: نگار جواهریان، محمدرضا فروتن	یک درام اجتماعی- معمایی که قهرمانش یک زن است
۲۱	یک روز به خصوص	اجتماعی	حامد باید برای عمل قلب خواهرش دست به یک انتخاب بزند، انتخابی که در آینده مسیرهای متفاوتی را پیش روی او قرار داده است.	کارگردان: همایون اسعدیان نویسنده: همایون اسعدیان، مجید قیصری بازیگر: مصطفی زمانی، پریناز ایزدیار، فرهاد اصلانی	مواجهه با پدیده‌ی قاچاق اعضای بدن جوانی را در دوراهه‌ی اخلاقی برای انتخاب مسیر آینده زندگی‌اش قرار می‌دهد.
۲۲	آذر	اجتماعی	ادامه زندگی بهای سنگینی دارد.	کارگردان: محمد حمزه‌ای نویسنده: احسان بیگلری بازیگر: نیکی کریمی، هومن سیدی
۲۳	انزوا	–	–	کارگردان: مرتضی علی عباس میرزایی نویسنده : احمد رفیع زاده مرتضی‌علی عباس‌میرزایی بازیگر: امیرعلی دانایی، بهنوش بختیاری، اندیشه فولادوند، لیندا کیانی، شقایق فراهانی	–
۲۴	ایتالیا ایتالیا	کمدی- موزیکال	من دوستت دارم و این به تو هیچ ربطی نداره.	نویسنده و کارگردان: کاوه صباغ زاده بازیگر: همایون ارشادی، حامد کمیلی، سارا بهرامی	–
۲۵	خانه	خانوادگی	«سایه» که به‌خاطر ازدواج، از شش سال پیش ارتباطش را با خانواده‌ قطع کرده است، زمانی به خانه برمی‌گردد که طبق وصیت پدرش مأموران جسد او را به اتاق تشریح منتقل می‌‌کنند. اما «سایه» نمی‌تواند با این وصیت نامتعارف کنار بیاید	کارگردان: اصغر یوسفی نژاد بازیگر: محدثه حیرت، رامین ریاضی، غلامرضا باقری، صدیقه دریانی
۲۶	بیست و یک روز بعد	ملودرام اجتماعی	همیشه همینجوریه! آخرین بار هوا ابر شد. باد گرفت. درختا داشتن از جا کنده می شدن. اونقدر بارون شدید شد که سیل شهرو گرفته بود. پرنده ها دور و بر لونه هاشون جیغ می کشیدن. یکی از بچه ها قسم می خورد خودش دیده خورشید یکی دوبار نورش کم و زیاد شده… .	کارگردان: سیدمحمدرضا خردمندان نویسنده: سیدمحمدرضا خردمندان، احسان ثقفی بازیگر: ساره بیات، حمیدرضا آذرنگ، امیرحسین صدیق، مهدی قربانی، جلال فاطمی، رضا استادی، سینا رازانی	زندگی نوجوانی به نام مرتضی که در اره برآودره کردن آرزوی ناکام پدرش با چالش های زیادی مواجه می‌شود
۲۷	رهایی از بهشت	انیمیشن	داستان این انیمیشن سینمایی در مورد زندگی یک نویسنده داستان های کمیک است که ناگهان وارد داستانی که خلق کرده است، می شود.	کارگردان: علی نوری اسکویی، نویسنده: مجید آسودگان
۲۸	تابستان داغ	اجتماعی	–	کارگردان: ابراهیم ایرج زاد نویسنده: پیام کرمی بازیگر: علی مصفا، پریناز ایزدیار، مینا ساداتی، یسنا میرطهماسب	–
۲۹	چراغ های ناتمام	دفاع مقدس	فیلم زندگی نویسنده ای است که در جهان سرد امروز خود را گرفتار می بیند و از این رو دل به جهان خیال انگیزی می دهد که در آن طرح زیبایی از آرمان های اخلاقی چون ایثار، شهادت و مردانگی موج می زند.	کارگردان: مصطفی سلطانی بازیگر: مجید صالحی، شقایق فراهانی، حسین مهری، الهام نامی، حسین ملکی، داریوش ارجمند	–
۳۰	شماره ۱۷ سهیلا	اجتماعی	داستان دختری میانسال است که زمان ازدواج او به تاخیر افتاده و با توجه به مشکل ژنتیکی که دارد در تلاش است که هر چه سریعتر ازدواج کند تا بچه دار شود.	کارگردان: محمود غفاری بازیگر: زهرا داوودنژاد، بابک حمیدیان، احسان امانی و مهرداد صدیقیان	این فیلم به بحران میانسالی در زنان و مخاطرات ازدواج در سنین بالا می‌پردازد.
۳۱	کوپال	اجتماعی	دکتر احمد کوپال شکارچی و تاکسیدرمیست ۵۰ ساله‌ای است که در روز آخر سال با یک چالش غریب در زندگی‌اش مواجه می‌شود.	نویسنده و کارگردان: کاظم ملایی لوون هفتوان، نازنین فراهانی و پوریا رحیمی	فیلم ارتباط مستقیمی با موضوع حفاظت از محیط زیسا و احترام به حقوق حیوانات دارد.
۳۲	مادری	اجتماعی- خانوادگی	درباره زندگی دو خواهر است که یکی عشقش را رها کرده و دیگری عشقش او را رها کرده است.	نویسنده و کارگردان: رقیه توکلی بازیگر: هانیه توسلی، مریم بوبانی، نازنین بیاتی
۳۳	ویلایی ها	دفاع مقدس	«ویلایی‌ها» قصه‌ی خانواده‌های فرمانده‌هان سپاه و ارتش در سال ۱۳۶۵ است. عزیز، زن ۵۰ ساله‌ای است که همراه نوه‌هایش وارد مجموعه‌ ویلاها می‌شود. الیاس نیز راننده‌ بسیجی است که هروقت وارد مجموعه می‌شود، همه نگران این می‌شوند که شاید خبر شهادت یکی از فرمانده‌هان را بدهد. پس از مدتی سیما که عروس عزیز است از تهران می‌آید تا بچه‌های خود را به خارج از کشور ببرد…»	کارگردان: منیر قیدی نویسند: منیر قیدی-ارسلان امیری بازیگر: صابر ابر، پریناز ایزدیار، طناز طباطبایی