سوره سینما [1] – تینا جلالی [2] : ویترین جشنواره فیلم فجر امسال با اسامی کارگردانهای مختلف تزئین شده ؛اسامی فیلمسازانی که اگر به پیشینه کاری هریک از آنها نگاه کنیم فیلم های خاطره انگیزی را در لابه لای ساخته هایشان می بینیم که طبیعتا اولین نمایش این فیلم ها درجشنواره فجر باحاشیه های تلخ و شیرین برای فیلمسازانش همراه بوده است. پوران درخشنده یکی از کارگردانهای مطرح فستیوال فجر امسال است . فیلم های رابطه ،پرنده کوچک خوشبختی ،شمعی در باد ،زمان از دست رفته، بچه های ابدی ، هیس دخترها فریاد نمی زنند و … در سالهای مختلف در جشنواره فیلم فجر نمایش داشته و با بازخوردها و جوایز معتبری(برخی فیلم ها)هم همراه بوده است .این کارگردان امسال با فیلم «زیر سقف دودی» در جشنواره سی و پنجم فیلم فجر حضور دارد. فیلمی که با بازیگرانی چون فرهاد اصلانی،مریلا زارعی ،بهنوش طباطبایی ،هوشنگ توکلی ،مریم بوبانی و…ساخته شده و داستانش برخلاف دیگر فیلم های درخشنده که متمرکز بر مشکلات کودکان و نوجوان است؛ به مشکلات خانواده ها می پردازد. «زیر سقف دودی» با مخاطب خود از طلاق عاطفی صحبت می کند؛ دردی که امروز اکثر خانواده ها با آن دست به گریبانند…
گفت و گوی سوره سینما [1] را با این کارگردان از نظر می گذرانید:
* خانم درخشنده به عنوان اولین سوال بفرمایید «زیر سقف دودی» قرار است با مخاطب خود درباره چه چیزی صحبت کند؟
«زیر سقف دودی» روایت خانواده هایی است که فرزندانشان در امنیت خاطر رشد نمی کنند؛ در حالیکه خانواده باید محل عشق ورزی فرزندان باشد اما در این فیلم خانواده این محبت و عشق را از فرزندان خود دریغ می کند و شرایط خوبی برای تربیت بچه های خانواده فراهم نیست و آدم ها در آین فضا احساس خوشبختی نمی کنند.
* شما در اغلب فیلم هایتان کودکان را محور بحث قرار می دهید؛در این فیلم هم چنین روایتی را در پیش گرفتید؟
ببینید! فیلم« زیر سقف دودی» داستان خانواده هاست؛ در واقع این فیلم آسیب های پنهان خانواده ها را نشان می دهد و به آسیب شناسی آدم های فراموش شده می پردازد. انسان هایی که بی هیچ توقعی در زندگیشان تلاش کردند؛ نه دیده و نه شنیده شدند .در این فیلم ما به جایگاه و نقش پدر و مادر در خانواده می پردازیم و همینطور وظیفه ای که پدر و مادر نسبت به فرزندان دارند.«زیر سقف دودی» داستان خانواده هایی است که در طلاق عاطفی زندگی می کنند.
* و چقدر این طلاق عاطفی میان خانواده ها در حال حاضر در کلان شهرهایی همچون تهران بیداد می کند..
وقتی نگاه به آمار می کردم بسیار ناراحت شدم. واقعا در این کلان شهر تهران افرادی زیر یک سقف با هم زندگی می کنند که هنوز نمی دانند باید همدیگر را دوست داشته باشند. متاسفانه افرادی هستند که نمی دانند خانه تنها مکان حوله و مسواک نیست؛خانه جای آدم های درون آن است . خانه باید مامنی امن برای افراد آن باشد.
[3]
* شما به عنوان فیلمساز که به چنین موضوعی می پردازید مشکل را از کجا می بینید؟
به اعتقاد من روابط غلط بین آدم ها نتایجش به اینجا ختم می شود؛اینکه ما فرزندان خود را برای زندگی مشترک عاشقانه در آینده بزرگ نمی کنیم .صرفا پسر بزرگ می کنیم که مرد بیرون خانه باشد وبعد ازدواج کند. دخترمان را برای اینکه آشپزی کند و به دانشگاه برود بزرگ می کنیم. به معنای واقعی چگونگی درک یک زندگی سالم را به آنها نمی آموزیم.
* درحالیکه اساس زندگی بر دوست داشتن استوار است نه تحمل کردن طرفین…
دقیقا. باید به فرزندانمان از کودکی عشق و محبت را بیاموزیم .بچه ها مهروزی و عشق را در دل خانواده باید بیاموزند نه در کوچه و خیابان.
* همچون دیگر فیلم هایتان در زمینه پژوهش هم مطالعات گسترده داشتید؟
با کارشناسان ،تحلیل گران و جامعه شناسان زیادی در این رابطه دیدار و گفت و گو داشتم. نظرات آنها برای من بسیار حائز اهمیت بود وآنها در کنار فیلم با من همراهی می کردند.بر اساس تمام پژوهش های به عمل آمده توسط کارشناسان همگی به این نکته اذعان داشتند که حلقه مفقوده این آسیب ها نحوه و چگونگی مدیریت عشق ورزی و مهرورزی در خانواده هاست.
* از رقابت در جشنواره فیلم فجر امسال کمی صحبت کنید..
جشنواره فیلم فجر مکانی برای دیده شدن فیلم هایی است که ساخته شده .امیدوارم مردم از فیلم ها استقبال کنند چون همه فیلمسازها فیلمهایشان را برای مردم می سازند . استقبال و تماشای فیلم توسط مخاطب برای هر فیلمسازی جذاب است.
[4]
* نظری راجع به نحوه و گزینش فیلم ها در بخش رقابتی دارید؟
واقعیت این است که من فیلم ها را ندیدم اما می دانم در هر دوره ای یک سری فیلم ها مورد پسند هیات انتخاب قرار می گیرد و تعدادی فیلم هم به بخش مسابقه راه پیدا نمی کند.نمی توانم درباره چگونگی تصمیم گیری هیات انتخاب نظری بدهم و قضاوتی بکنم؛ اما نکته ای که لازم است بگویم اینکه واقعا دوست داشتم فیلم های خانم میلانی و آقای عیاری در جشنواره فیلم فجر به نمایش در آید.
* به عنوان کارگردانی که سالهاست فیلم شما در جشنواره فجر نمایش داده می شود چقدر اظهار نظر منتقدین برایتان مهم است؟
من برای نظرات منتقدین احترام زیادی قائلم اما طبیعتا آن دسته از منتقدین که بدون هیچ گرایشی به فیلم ها نگاه می کنند و نظر می دهند . در هر صورت با عید سینمای ایران مواجه هستیم امیدوارم فیلم هایی که در جشنواره امسال به نمایش در می آید جذابیت بالا داشته باشند تا مخاطبین فیلم ها راضی از سالن سینماها بیرون بیایند.
* خانم درخشنده فیلم «زیر سقف دودی» در کدام بخش های جشنواره صلاحیت دریافت سیمرغ را دارد؟
هیچ وقت در این مورد پیش بینی نمی کنم ؛ چون فیلم هایم را با عشق می سازم . به عبارتی با عشق به مردم و جامعه فیلم هایم را می سازم و مهمترین نکته اینکه مباحث انسانی در فیلم هایم روایت می شود.
* به عنوان کارگردان جایزه سیمرغ را به کدام عوامل فیلمتان می دهید؟
(می خندد) ترجیح می دهم در این مورد نظری ندهم.