- سوره سینما - http://www.sourehcinema.ir -

درباره مستند «مردان زندگی»/ زندگی و دیگر هیچ

mardan-zendegi

سوره سینما [1]محدثه واعظی‌پور [2] : جنگ روی دیگر زندگیست. از میان همهمه‌، تنش و اضطرابی که بر فضای جنگ حاکم است، زندگی شکوهش را به رخ می‌کشد.  مستند «مردان زندگی» درباره تعدادی از پزشکان ایرانی است که در جبهه جنگ سوریه و داعش با ارتش سوریه همکاری می‌کنند. بیمارستان صحرایی که قبلا ساختمان مخابرات بود، محلی‌ست که با جبهه فاصله زیادی ندارد و مصدومان و مجروحان با سرعت به آنجا منتقل می‌شوند.

در اغلب نماهای فیلم بخش‌های مختلف بیمارستان، مملو از سربازان مصدومی‌‌ست که روی تخت‌ها انتظار می‌کشند. اما فیلمساز با هوشمندی از نمایش مستقیم بدن‌های پاره پاره، جراحت‌ها  و خشونت‌های جنگ، پرهیز می‌کند و به بیننده این فرصت را می‌دهد که خودش در فضایی که پزشکان در آن مشغول به کار و خدمت رسانی هستند، حس کند و با آنها همراه شود.

فیلم با فصلی پرهیجان شروع می‌شود. رزمندگان در حال حرکت هستند و دوربین روی دست تنش صحنه را به بیننده منتقل می‌کند. چند رزمنده تیر می‌خورند و بقیه به پیشروی ادامه می‌دهند. فیلمساز به دنبال مجروحان به بیمارستان پا می‌گذارد و پای حرف‌های پزشکان ایرانی می‌نشیند که بدون هراس از دشواری کار در فضای جنگ، تلاش می‌کنند وظیفه انسانی و حرفه‌ای خود را انجام دهند.

وجه تمایز این مستند این است که سهم همه پزشکان از مستند «مردان زندگی» به یک اندازه است وهیچ یک از شخصیت‌های فیلم، پررنگ‌تر از دیگری نمایش داده نمی‌شوند و در این مجال کوتاه، آنها شفاف و روشن از دغدغه‌هایشان صحبت می‌کنند، از آرمان‌ها و باورهایی می‌گویند که آنها را به کارزاری آورده است که بعضی از پزشکان حاضر نیستند به آن پا بگذارند.

مستند «مردان زندگی» خود را به یک لوکیشن محدود نمی‌کند، تنوع بصری و دوربینی که مدام در حال جستجوست باعث شده با فیلمی پویا مواجه باشیم که به ابعاد مختلف یک رویداد با نگاهی همه جانبه می‌پردازد. نماهایی از فراز شهر ویران شده، به خوبی تصویری مستند از واقعیت جنگی که در سوریه جریان دارد را ترسیم می‌کند.

فیلمساز به نحو مناسبی از نریشن به عنوان شخصیتی کمک کننده برای توصیف و فضاسازی فیلم بهره می‌برد. اما تلاش دارد گفتار به ورطه فرامتنی دچار نشود و فقط راهنمایی باشد برای مخاطبی که بخشی از داستان فیلم را درک نکرده است.

مستند «مردان زندگی» جنگ سوریه و داعش را از منظر پزشکان و رسالت آنان به تصویر می‌ کشد.

مردانی که سلاحشان دارو و امیدشان بهبود و سلامت همه انسان‌هایی‌ست که به درمانگاهشان می‌‌آیند.

در این بین مجروحان داعشی نیز هستند، اما برای این مردان، انسان فراتر از مسلک و ایدئولوژیش مصداق این مصراع از شعرشیخ ابوالحسن خرقانی است که می گوید: هرکه در این سرا در آید نانش دهید و از ایمانش مپرسید.

نگاه انسانی که در طول این فیلم جاری و ساری است، به آن ابعادی فرا زمانی و فرا مکانی بخشیده است که می‌تواند با هر بیننده‌ای از هر جغرافیا، زبان، دین و فرهنگی ارتباط برقرار کند و او را با خود همراه سازد.