به گزارش سوره سینما [1]، فرزاد موتمن تدوین در سینمای روس را تفاوت اصلی بین فورمالیست های روس و واقع گراییِ بازن دانست و افزود: فورمالیست ها شاید احساس می کردند که سینمای صرفا واقع گرا نمی تواند چیزی را عوض کند چون سینمای آنها برآمده از یک انقلاب اجتماعی بود و دنبال تغییر بودند.
تدوین، نزدیک شدن به واقعیت یا دور شدن از آن؟
موتمن پاسخ داد: بازن بیشتر از آنکه واقع گرایی برایش مهم باشد، تأثیری که فیلم بر واقعیت می گذارد برایش مهم است. برای همین است که به او «کارکردگرا» می گویند. گرفتن نماهایی که در آن ها میزانسن حرف اول را می زند با عمق میدان وسیع و پلان های لانگ تیک به دلیل نزدیک تر بودن به واقعیت مورد تاکید او بودند.
سینما تئوری ها را پشت سر گذاشت
موتمن در مورد نقدهای بازن بر فیلم های نئورئالیستی گفت: گویا بازن در مورد این فیلم ها فورم را در نظر نمی گیرد و تنها بازتاب اجتماعی آن ها برایش اهمیت دارد.
وی ادامه داد: سینما بعد از بازن معتدل تر و واقع گرا تر می شود. با شکل گیری موج نو فرانسه دو مقاله بسیار مهم چاپ می شوند که یکی معروف به «تئوری مؤلف» شد و بعدی مقاله گدار با نام «تدوین ،دل مشغولی شیرین من» بود. گدار در این مقاله رابطه بین میزانسن و مونتاژ را مثل رابطه ریتم و ملودی در موزیک بیان می کند و می گوید اینها غیر قابل تفکیک هستند. گدار تاکید می کند که تدوین تا این حد متکی به لوکیشن و میزانسن است که به هر حال باید روی نگاه بازیگر کات کنیم. از اینجا به بعد به نظر می آید که مسیر عوض می شود. الان سینما از تدوین و میزانسن با هم استفاده می کند. به نظر می آید که سینما تئوری ها پشت سر گذاشت و این تئوری ها الان تاریخ سینما شده اند.
موتمن در تعریف ژانر و مکتب گفت: ژانرها مجموعه فیلم هایی هستند که ویژگی های مشترک دارند. مکاتب مجموعه ای از فیلم ها هستند که در ژانرهای مختلف ساخته می شوند اما ویژگی ها و نزدیکی های موضوعی با هم دارند و گاهی نزدیکی در معماری.
با قدرت گیری نازی ها عملا سینمای آلمان مرد
وی در بررسی فیلم های اکسپرسیونیسم گفت: از ویژگی های مشترک این فیلم ها حجیم و سنگین بودن لوکیشن ها، گریم های ماسکی و اکسپرسیو ، تنالیته های سیاه و سفید با سایه های کشیده و فضاهای رعب آور است. این فیلم ها اکثرا برآمده از شرایط اجتماعی آلمان بودند که با قدرت گیری نازی ها عملا سینمای آلمان مرد.
موتمن در مورد سورئالیزم گفت: سورئالیزم می گوید تخیل چهارچوبی ندارد و لجام گسیخته است و واقعیت هم مهم نیست. به نظر می رسد سورئالیزم واکنش روشنفکران اروپایی به اتفاقات بعد از اکتبر در شوروی بود.
استفاده از جامپ کات در سینمای ایران دِموده است
وی در رابطه ا سینمای مدرن گفت: اگر فیلم های غیر تداومی را به عنوان فیلم مدرن بشناسیم، باید بگوییم مردم به آن خو کرده اند و بسیاری از شگردها مثل جامپ کات به تدریج برایشان عادی شد به همین دلیل است که استفاده ای که ما در سینمای ایران از جامپ کات می کنیم دِموده و احمقانه است.
«شب سینما» پنجمین شب از « شب های هنر» با محوریت بررسی مفاهیم تخصصی سینما و نقد آن ها ، به تهیه کنندگی سلمان وکیلی ،هر سه شنبه شب ساعت ۲۳ به صورت زنده از شبکه چهارم سیما پخش می شود.