سوره سینما [1] – هدیه حدادی‌اصل [2]: مریلا زارعی از آن دست بازیگرانی است که از سال های ابتدایی فعالیت هنری اش به خوبی در این عرصه درخشیده و توانسته بازی های ماندگاری را در سینمای ایران از خود به یادگار بگذارد. زارعی که برای نخستین بار در سال ۱۳۷۳ با فیلم «سلام سینما» ساخته محسن مخملباف در سینما حضور پیدا کرد، تاکنون موفق به دریافت سه سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم های «سربازهای جمعه»، «شیار ۱۴۳» و «زیر سقف دودی» شده و در کنار آن ۵ مرتبه نیز کاندیدای دریافت سیمرغ شده است. این تعدد در کاندیدا شدن و دریافت سه سیمرغ نشان از بازی فوق العاده این بازیگر توانا دارد که حالا این بازی را در فیلم سینمایی «هِناس» به رخ مخاطبان خود می کشد. نقشی که زارعی در این فیلم ایفا کرده و از پس آن برآمده توقع ها را بالا می برد که امسال نیز در دوره چهلم جشنواره بتواند سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را برای چهارمین بار دریافت کند.
* «هِناس» و بازی قابل قبول «مریلا زارعی»
اکثر منتقدان بعد از تماشای فیلم سینمایی «هِناس» بر این باور بودند که اگر مریلا زارعی در این فیلم بازی نکرده بود فیلم از پس آنچه که قصد بیان کردنش را داشت، برنمی‌آمد.
همه می‌دانیم که گزینه‌های دیگری هم برای نقش شهره پیرانی فیلم «هِناس» مطرح شده‌اند اما زمانی که بازی این بازیگر را در این نقش می‌بینیم به این باور می‌رسیم که هیچ بازیگر دیگری نمی‌توانست ظرفیت‌های نقش شهره پیرانی را در فیلم به تصویر بکشد جز مریلا زارعی!
مهم‌ترین نکته در خصوص بازی زارعی در فیلم «هِناس» این است که با اینکه نقش او هم صحنه‌های زیرپوستی دارد و هم در برخی از سکانس‌ها شخصیتی برون‌گرا می‌شود، اما این بازیگر با تجربه‌ای که دارد توانسته به‌خوبی از پس آن برآید.
[3]
زارعی در این فیلم نقش یک زن خانه داری را ایفا کرده که خانواده برایش در اولویت همه چیز قرار دارد و قصد دارد به هر قیمتی که شده این خانواده را حفظ کند. در طول مسیر فیلم تلاش می‌کند با توجه به فضای امنیتی که به وجود آمده محافظ جان همسر خود باشد و نهاد خانواده‌اش را سرپا نگه دارد. این دقیقاً همان نکته‌ای از شخصیت است که در نقش‌های پیشین مریلا زارعی کمتر دیده بودیم. او گاها کاراکتر خانم‌های کنشگر و عملگرا را ایفاگر بوده و حالا در فیلم «هِناس» چهره یک زن متفاوتی را از خود نمایش می‌دهد که می‌تواند شانس بزرگی برای دریافت چهارمین سیمرغ بلورین این بازیگر توانا باشد.
اکنون به بهانه بازی درخشان مریلا زارعی در فیلم سینمایی «هِناس» نگاهی به ۱۰ بازی به‌یادماندنی این بازیگر در کارنامه هنری‌اش می‌اندازیم.
* «نیر»؛ دختر زخم‌خورده‌ای که سیمرغ گرفت!
فیلم سینمایی «سربازهای جمعه» ساخته مسعود کیمیایی در سال ۱۳۸۲ تولید و در جشنواره بیست و دوم فیلم فجر رونمایی شد. این فیلم داستان چند سربازی است که یک روز جمعه به همراه گروهبان خود به شهر می‌آیند و در طی این روز با اتفاقات عجیبی روبهرو می‌شوند.
مریلا زارعی در این فیلم در نقش خواهر یکی از این سربازها ظاهر شده است. او در نقش یک دختر زخم‌خورده؛ بازی کوتاه اما خیره‌کننده‌ای را ایفا می‌کند که همان ۱۵ دقیقه بازی‌اش سبب می‌شود سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از دوره بیست و دوم جشنواره فیلم فجر دریافت کند.
* «سیما»ی «زن زیادی» کاندیدای جشنواره بیست و سوم
مریلا زارعی سال بعد از دریافت سیمرغ خود، یعنی در سال ۱۳۸۳ در فیلم سینمایی «زن زیادی» به کارگردانی و نویسندگی تهمینه میلانی و تهیه‌کنندگی محمد نیک‌بین ایفای نقش کرد.
[4]
وی در این فیلم نقش سیما معلمی را بازی می‌کند که همراه با فعالیت‌های جانبی دیگر با همکاری زنان محلی چرخ زندگی را به‌تنهایی می‌چرخاند. شوهرش؛ احمد کار درست‌وحسابی ندارد و در عوض مدام در حال ولخرجی و عیاشی است. روزی احمد به سیما می‌گوید که یکی از دوستانش فوت کرده و او باید همسرش (صبا) را به روستای زادگاهش ببرد. سیما سعی می‌کند همراه احمد برود اما احمد نمی‌پذیرد. تا این که وسط راه پلیس احمد و صبا را می‌گیرد و سیما برای رها شدن آنها مجبور می‌شود ادعا کند که صبا خواهرزاده‌اش است. هر سه به مسیر ادامه می‌دهند تا آنکه جاده به دلیل بارندگی بسته می‌شود و همه مجبورند در هتلی بین راه، شب را سر کنند. در این میان معلوم می‌شود رحیم، معلم مدرسه شهر کوچک مجاور، همسرش را کشته. سیما نیمه‌شب سری به ماشین شان می‌زند که با رحیم مواجه می‌شود. چون با او که زنش را به خاطر خیانت کشته احساس همدلی می‌کند او را از دست پلیس نجات می‌دهد و قول می‌دهد که فردا دوباره سری به او بزند. فردا همراه با احمد و صبا به دنبال رحیم می‌آیند و بحثی بین همه آنها درمی گیرد که معلوم می‌شود صبا زندگی بسیار سختی داشته و شوهرش او را می‌فروخته و او با دزدی و سرکیسه کردن مردها روزگار می‌گذرانده، احمد به او در مورد سیما دروغ گفته و می‌خواسته اغفالش کند. رحیم هم پیش از شنیدن حرف‌های زنش، او و پسرخاله‌اش را کشته، درحالی‌که واقعاً گناهکار نبوده‌اند. رحیم عصبانی می‌شود و از احمد می‌خواهد او را بکشد. با هم درگیر می‌شوند و رحیم با اسلحه خودش کشته می‌شود. دست آخر سیما و صبا بدون توجه به فریادهای احمد، با هم دور می‌شوند.
مریلا زارعی برای بازی در این فیلم کاندیدای دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره بیست و سوم فیلم فجر شد.
* بازی در فیلم سینمایی «دست‌های خالی»
فیلم سینمایی «دست‌های خالی» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی ابوالقاسم طالبی و تهیه‌کنندگی محمدرضا تخت‌کشیان در سال ۱۳۸۵ تولید شد و در بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت.
[5]
مریلا زارعی در این فیلم نقش دختری جوان به نام حوریه را بازی می‌کند که متوجه رفت‌وآمدهای مشکوک مادرش؛ مریم با بازی فاطمه گودرزی می‌شود. این سوءظن با مزاحمت‌هایی تلفنی دوچندان می‌شود تا اینکه حوریه پی می‌برد مادر به دیدن همسر آزاده‌اش، امیرحسین با بازی زنده‌یاد خسرو شکیبایی می‌رود که پس از آزادی از اسارت در بیمارستان ویژهٔ معلولین جنگی بستری است.
حوریه به خاطر آرامش پدر که دچار حمله‌های عصبی ناشی از موج گرفتگی است و نیز تشدید مزاحمت‌های تلفنی به همراه پدر و مادر به شمال کشور سفر می‌کند و در آنجا درگیر قتلی ناخواسته می‌شود و از این جاست که داستان در مسیری دیگری می‌افتد …
* نقش کمدی زارعی در فیلم «خروس‌جنگی»
«خروس‌جنگی» فیلمی به کارگردانی و تهیه‌کنندگی سیدمسعود اطیابی و نویسندگی قربان محمدپور در سال ۱۳۸۶ تولید شد.
[6]
داستان فیلم «خروس‌جنگی» دربارهٔ زندگی زن‌وشوهری است که با هم مشکل دارند و همیشه در حال دعوا هستند. مرد یک تالار دارد و درآمد خانوادهٔ خود را از طریق ادارهٔ آن تالار و برگزاری مراسمات عروسی و عزا تأمین می‌کند. از طرفی مریلا زارعی در این فیلم نقش زن خانه داری را دارد که ادعا می‌کند کارش از کار همسرش بسیار سخت‌تر است. به همین دلیل این زن و شوهر در سالگرد ازدواجشان تصمیم می‌گیرند که جایشان را با هم عوض کنند. یعنی مرد در خانه بماند و کارهای مرتبط با بچه‌ها و خانه را انجام دهد و زن به تالار رفته و به امورات آن جا رسیدگی کند. در جریان این جابه جایی موقعیت‌های کمدی بسیاری رخ می‌دهد.
زارعی نیز که تجربهٔ کار کمدی کمتری دارد، توانسته در ایفای این نقش موفق عمل کند. او توانایی خود را در ایفای نقش‌های کمدی نیز به رخ مخاطب خود کشیده است.
* زارعی با دعوت چیستا یثربی در فیلم سینمایی «دعوت»
فیلم سینمایی «دعوت» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا در سال ۱۳۸۷ تولید شد. این فیلم در که به صورت اپیزودیک ساخته شده در ۵ اپیزود، قصه زن‌هایی را نمایش می‌دهد که باردارند اما قصد نگهداری بچه‌هایشان را ندارند اما پیام فیلم این است که «جنینی که به این دنیا دعوت شده نباید سقط شود» حتی اگر مادر آینده یک زن شصت‌ساله، یک زن بی شوهر (صیغه‌ای)، یک زن بازیگر که کارش را بیش از فرزند دوست دارد، زنی آواره در شهر با یک شوهر چاه بازکن یا زنی بریده از شوهر باشد.
[7]
مریلا زارعی در اپیزود پنجم این فیلم با عنوان «قصه بهار»، نقش بهار سماوات؛ همسر صیغه‌ای منصور را ایفا می‌کند.
منصور؛ با بازی فرهاد قائمیان شوهری است که زن و بچه دارد اما پنهانی و به‌دوراز چشم آنها، بهار را به صیغه خود درآورده است. زارعی از پس این نقش هم به خوبی برآمده است. تا جایی که چیستا یثربی؛ نویسنده این فیلم در مصاحبه‌ای عنوان کرده است: در مورد نقش «بهار» نمی‌توانستم به فردی جز مریلا زارعی فکر کنم. با اینکه او برای بازی در فیلمی به خارج رفته بود، از حاتمی‌کیا خواستم صبر کند تا برگردد و نقش را به کسی نسپرند.
* «شهره»ی فیلم «درباره الی»
فیلم سینمایی «درباره الی» ساخته اصغر فرهادی در سال ۱۳۸۷ تولید شد. داستان فیلم روایتگر زندگی چند خانواده است که برای گذراندن تعطیلات به شمال کشور سفر کرده‌اند. دوستان احمد که پس از سال‌ها زندگی در آلمان به ایران بازگشته، در تلاش هستند تا همسری را برای او پیدا کنند. به همین خاطر، مربی مهدکودکی به نام «اِلی» با دعوت سپیده، به همراه دیگران به این سفر آمده‌است. امّا پس از ناپدیدشدن الی در ساحل دریا، ماجرا به تراژدی تبدیل می‌شود و هر کس در مورد این مسئله به قضاوت پرداخته و دیگری را مقصر می‌داند. تا آنجا که جمع به خاطر منافع خود زمانی‌که نامزد جستجوگر الی در پی او از راه می‌رسد از حمایت الی دست کشیده و سپیده را مجاب می‌نماید که در مورد الی حرف‌های نادرست و دروغ‌های کوچکی بگوید؛ دروغ‌هایی که تبدیل به فاجعه می‌شوند …
مریلا زارعی در این فیلم نقش شهره را ایفا می‌کند، زنی که بیش از همه اطرافیانش خانه‌دار است و به فکر بچه‌هایش و از ابتدا هم با حضور در ویلایی که در کنار دریاست مخالفت می‌کند و حتی جایی که این انزجار گلویش را گرفته می‌گوید: «دیگه نمیتونم تحمل کنم! صدای دریا داره دیوونم میکنه!» کسی که از اینکه همه به بچه او به‌عنوان عامل غرق شدن الی می‌نگرند و غیرمستقیم می‌خواهند او را متوجه سازند، بیزار است که حتی جایی با سپیده و نازی هم کارش بر سر این نوع نگاه به نزاع کشیده می‌شود!
[8]
شهره همیشه می‌خواهد یک حریم شخصی برای خانواده اش داشته باشد و بعداً هم در آن گیرودار گم‌شدن الی به فکر صبحانه خوردن بچه‌ها و برگشتن به تهران به خاطر بچه‌هایش است. از طرفی بدون اعتمادبه‌نفس و سنتی است و علاوه بر موقعیت‌هایی که به خاطر کارهایش سرزنش می‌شود و نمی‌تواند منظور خودش را به‌درستی بیان کند.
«درباره الی» در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر در آثار بخش سودای سیمرغ حضور داشت و زارعی برای بازی در این فیلم توانست تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از جشن خانه سینما دریافت کند.
* دومین سیمرغ زارعی برای بازی در فیلم سینمایی «شیار ۱۴۳»
و اما فیلم سینمایی «شیار ۱۴۳» دومین ساخته نرگس آبیار که در جشنواره سی و دوم فیلم فجر حضور داشت و توانست نظر داوران و مخاطبان را به خوبی به خود جلب کند.
زارعی در این فیلن نقش مادری به نام الفت را ایفا می‌کند که هر روز مسیری طولانی را طی می‌کند تا به داوود غذای خانگی برساند تا پسرش گرسنه نماند و مجبور به خوردن غذای معدن نشود. پسر در برابر این کار هر روزه او اعتراض می‌کند و مادر با رفتاری شوخ‌وشنگ و شیطنت‌آمیز، مقاومت! رفتاری که الفت را عاشق، جوان، سرزنده و شاداب نشان می‌دهد.
[9]
در واقع الفت زنی روستایی و ساده است و به راحتی از ترس‌ها، دلتنگی‌ها و دلخوری‌هایش حرف می‌زند. بی‌نگرانی از قضاوت دنبال برگرداندن پسر می‌افتد و از آنجا که به هر حال نمی‌خواهد به صراحت بگوید از رفتن پسر و شهید شدنش می‌ترسد، بهانه‌ای کودکانه می‌آورد که «از درسش عقب می‌ماند» و بی‌هیچ حساب‌وکتابی سفره دلش را با صریح‌ترین کلمات باز می‌کند.
جدای از این‌ها روزمرگی‌های متفاوتی هم دارد. کاهگل و سیمان هم می‌زند و دیوار می‌کشد، به گوسفندها می‌رسد، پابرهنه در کوچه خاکی می‌دود، از درخت بالا می‌رود و… کارهایی که علاوه بر اینکه برای مخاطب تازگی دارد، به شکلی ساده، شخصیت قدرتمند و بی‌نیاز او را در کنار روی شکننده مادرانه‌اش که تاب غم فرزند ندارد، نشان می‌دهد. زنی که زارعی با اجرای هنرمندانه‌اش آن را واقعی کرده است.
مریلا زارعی برای بازی در این فیلم توانست دومین سیمرغ بلورین خود را از جشنواره سی و دوم فیلم فجر دریافت کند.
* زارعی با «بادیگارد» حاتمی‌کیا
فیلم سینمایی «بادیگارد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا در سال ۱۳۹۴ ساخته شد. این فیلم در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در بخش فیلم‌های سودای سیمرغ حضور داشت و برنده دو سیمرغ و نامزد شش جایزه سیمرغ بلورین شد.
[10]
مریلا زارعی در این فیلم در نقش راضیه، همسر حیدر ذبیحی بازی می‌کند. راضیه در این فیلم نماینده تمام زنانی است که همسرانشان را در جنگ حمایت کردند؛ کسانی که عشقشان را فدای دین و انقلاب کردند و در نبود همسرانشان، یادگاران آنها را با خون دل آبیاری نمودند؛ زنانی که در استواری و شجاعت چیزی از مردانشان کم نداشتند.
* لهجه بی نقص زارعی در فیلم سینمایی «دختر»
فیلم سینمایی «دختر» به کارگردانی و تهیه کنندگی رضا میرکریمی، دیگر فیلمی است که مریلا زارعی در آن یک نقش متفاوتی را ایفاگر بوده است.
مریلا زارعی در این فیلم نقش عمه خانواده را بازی می‌کند و در تمام مدت فیلم لهجه زنی آبادانی که چند سالی است به تهران آمده را حفظ می‌کند. کنترل دقیق او بر ادای کلمات، لحن و ریتم دیالوگ‌ها بخش زیادی از بار فیلم در تهران را به دوش می‌کشد. درست جایی که داستان افت می‌کند با وارد شدن شخصیت عمه و فضای غریب رابطه‌اش با برادری که مدت‌ها با هم حرف نزده‌اند اما الان مجبور شده‌اند که با هم همراه شوند دوباره مخاطب را همراه می‌کند. در همین نقطه فیلم از یک فضای ماجراجویی تبدیل به یک ملودرام خانوادگی می‌شود.
[11]
مریلا زارعی در این فیلم یکی از ماندگارترین نقش‌های دوران بازیگری‌اش را به نمایش می‌گذارد. بازیگری که در تمام نقش‌هایش از حد استاندارد خود پایین‌تر نیامده و بازی‌اش در اغلب مواقع چشم نواز بوده است.
فیلم سینمایی «دختر» در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر و در بخش آثار سودای سیمرغ حضور داشت.
* سومین سیمرغ برای بازی در فیلم «زیر سقف دودی»
فیلم سینمایی «زیر سقف دودی» فیلمی به کارگردانی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی پوران درخشنده در سال ۱۳۹۵ تولید شد.
این فیلم داستان شخصیتی به نام شیرین با بازی مریلا زارعی است که در زندگی خانوادگی با فرزند و همسرش به تدریج دچار مشکل می‌شود، به دنبال پیدا کردن راهی برای ایجاد ارتباط با آن‌هاست، که موفق نمی‌شود و به بحران می‌رسد. تلاش مجدد او برای برون رفت او از این بحران او را با چالش جدیدی روبهرو می‌کند. خیانت همسر او باعث رنجش این زن می‌شد ….
[12]
فیلم داستان زندگی خانواده ای در طبقه مرفه جامعه است که به دلایل فشارهای اقتصادی جامعه تحت فشار و تنزل قرار گرفته است، اما این موضوع تنها بستری است برای تصویر کردن روابط سرد میان اعضای این خانواده که مشکلات مالی آنها را در خود غرق می‌کند. مرد خانواده که کارخانه داری رو به ورشکستگی است سا ل ها است رابطه و زندگی عاطفی خود را با همسرش شیرین قطع کرده است.
در نهایت بازی در فیلم سینمایی «زیر سقف دودی» باعث شد که مریلا زارعی سومین سیمرغ خود را برای ایفای نقش شیرین از جشنواره سی و پنجم فیلم فجر دریافت کند.