شاعر و نویسنده افغانستانی که تجربه گفت‌وگوهای مفصلی با مرحوم نادر طالب‌زاده در یکی از برنامه‌های او تحت عنوان «راز» داشته است، در گفتگو با سوره سینما [1] از این پژوهشگر و هنرمند انقلابی صحبت کرد.
محمدکاظم کاظمی با اشاره به عنایت و توجه خاصی که مرحوم نادر طالب‌زاده به مسائل ملل دیگر، از جمله کشور افغانستان و مردم آن داشته است، توضیح داد: ایشان در این زمینه چندین برنامه و کار ویژه برای مهاجرین داشت و به آن‌ها خدمت‌های بسیاری کرده بود.
*آموزش ده‌ها فیلمساز جوان افغان در حوزه مستندسازی
وی ادامه داد: یکی از این خدمت‌ها، پیگیری و نقش داشتن در یک برنامه آموزشی بود که در آن تعدادی از فیلمسازان جوان افغانستان در مجتمع باغ فردوس واقع در تهران، گرد هم آمدند و برای نخستین‌بار با کمک مرحوم طالب‌زاده آموزش فیلمسازی دیدند. امروز هر یک از آن‌ها؛ خودشان فیلمسازهای مطرح و برجسته‌ای در حوزه مستندسازی در کشور افغانستان شدند و البته خیلی از آن‌ها اکنون در کشورهای دیگر به سر می‌برند.
این شاعر عنوان کرد: مورد دیگر که بنده سر و کار نزدیک با مرحوم طالب‌زاده درباره آن داشتم، اقدام ایشان در برنامه «راز» در سال ۱۳۹۲ بود. در آن زمانی که فیلم سینمایی «چند متر مکعب عشق» اکران، تجلیل و تحسین شد، ایشان به همین بهانه یک برنامه‌ای در خصوص مسائل مهاجرین کشور افغانستان برگزار کردند.
[2]
*بررسی دیدگاه‌های اساسی در خصوص مسائل مهاجرین
وی ادامه داد: در این برنامه که قسمت‌هایی از برنامه «راز» را شامل می‌شد، چند شخص از افرادی که سر و کارشان با مسائل رسانه‌ای و در ارتباط با مهاجرین بود، از جمله آقای مهدی طوسی از خبرگزاری تسنیم، آقای حسین محمودیان؛ مستندساز، آقای نوید محمودی به‌عنوان تهیه‌کننده فیلم سینمایی «چند متر مکعب عشق» و بنده به‌عنوان شاعر و نویسنده حضور داشتیم.
کاظمی اضافه کرد: در این برنامه برای اولین‌بار دیدگاه‌هایی با شفافیت و توأم با جنبه انتقادی در مورد مسائل مهاجرین مطرح شد که قبل از آن چنین برنامه‌ای در صداوسیما سابقه نداشته است.
وی ادامه داد: مرحوم طالب‌زاده در این برنامه، سلسله نگاه‌های خوبی نسبت به مسائل مهاجرین داشت و بعضی از امور را با کشورهای دیگر مقایسه می‌کرد. این دیدگاه او باتوجه‌به اینکه کشورهای دیگر و تلاش‌های بعضی از آن‌ها برای جذب مهاجرین را دیده بودند، برای من جالب بود.
این نویسنده افزود: در همین راستا و در آن برنامه صحبت‌های بسیار جالبی صورت گرفت که به نظر من یک نقطه عطفی در خط‌شکنی در صداوسیما به‌حساب می‌آمد. به‌خصوص در آن سال‌ها و اوایل دهه ۹۰ که ما کمتر شاهد چنین برنامه‌هایی بودیم.
*نادر طالب‌زاده نگاهی جهان‌وطنی داشت
کاظمی بیان کرد: از نظر من، پرداختن صحیح و صریح به مسائل مهاجرین افغان، آن هم در صداوسیما به‌خاطر نگاه جهان‌وطنی بود که آقای طالب‌زاده داشت. به‌هرحال از قدیم ایشان جزء کسانی بوده که این نگاه جهان‌وطنی را به مسائل هنر و صنعت فیلمسازی داشته است و این به‌عنوان یک نگاه مکتبی بر همه فعالیت‌های ایشان سایه انداخته بود.