سوره سینما [1] – هدیه حدادی‌اصل [2]: تلویزیون به عنوان یکی از اصلی‌ترین متولیان حوزه فرهنگ سازی در کشور، همواره تلاش می کند تا با تولید سریال ها، مجموعه ها، مسابقه ها و برنامه های ترکیبی دیگر، مسیر آگاهی بخشی را برای خانواده ها هموارتر سازد. اینکه تا چه اندازه در این مسیر درست و موفق عمل کرده است را باید در یک نظرسنجی گسترده توسط مخاطبان به دست آورد اما رسالت صدا و سیما آن چیزی است که از زمان تاسیس به صورت یک قانون مطرح شده و هر مدیر و معاونی در این سیستم با راهکارهای خود در تلاش است که در راستای این رسالت خدمت کند.
درست است که در سال های اخیر این رسانه پرمخاطب به طور خاص در بحث سریال سازی نتوانسته عملکرد قابل قبولی را در دیدگاه منتقدین و مخاطبین داشته باشد اما در نهایت با توانی که داشته سعی کرده تا تولید محتوای درستی را برای مخاطبان خود داشته باشد هر چند که این توان کم بوده است!
سریال سازی یکی از محتواهایی است که تلویزیون به طور خاص به آن می پردازد. تولید سریال هایی که باب میل مخاطب باشند، می تواند راهکاری برای جذب حداکثری مخاطب در سال های افت این رسانه باشد.
با تمام این تفاسیر، مدت هاست که صحبت از چند سریال الف ویژه می شود، سریال هایی که کارگردانان بزرگ در حال تولید آن هستند و در کنار آن ها سریال های ریز و درشت دیگری در دست تولید قرار دارند که شاید با پخش آن ها، تلویزیون بتواند از رخوتی که برایش ایجاد شده کمی رهایی یابد.
در این گزارش قصد داریم به معرفی سریال هایی بپردازیم که در دست تولید هستند و یا آماده پخش از قاب تلویزیون هستند.
* سریال «موسی کلیم الله»؛ سریالی با سه کارگردان!
سریال «موسی کلیم الله» با عنوان پیشین «حضرت موسی» بزرگترین پروژه سیما فیلم وابسته به صداوسیما معرفی شده است.
پس از سریال «یوسف پیامبر» علاقه‌مندان سریال‌های تاریخی و مذهبی منتظر ساخت و پخش مجموعه «حضرت موسی» با کارگردانی فرج الله سلحشور بودند. چند سالی بود که پرونده ساخت این مجموعه در هاله‌ای از ابهام قرار داشت. ابهامی که با درگذشت فرج الله سلحشور نویسنده و کارگردان این سریال آغاز شد.
پس از درگذشت فرج الله سلحشور کارگردانی این پروژه به جمال شورجه سپرده شد که با بیماری او نیز ساخت سریال بار دیگر با وقفه روبرو شد. اما در نهایت کارگردانی این مجموعه به ابراهیم حاتمی کیا رسید.
در حال حاضر ابراهیم حاتمی کیا سکان هدایت این مجموعه تلویزیونی را برعهده گرفته است و جمال شورجه به عنوان کارگردان دوم در کنار حاتمی کیا همکاری می‌کند و تهیه کنندگی آن را سیدمحمود رضوی عهده دار است.
در سال ۹۷ از سوی رسانهها اعلام شد که مجموعه تلویزیونی «حضرت موسی» در ۵۲ قسمت تولید می‌شود و متن اولیه فیلمنامه‌ی آن توسط مرحوم فرج‌الله سلحشور به طور کامل نوشته شده بود و در ادامه حجت‌الاسلام سعید بهمن‌پور به طور کامل آن را بازنویسی کرده است. داستانی که بر اساس قرآن و متون اسلامی نوشته شده است.
در حال حاضر سریال «موسی کلیم الله» در مرحله پیش تولید قرار دارد و یکی از سریال های الف ویژه تلویزیون محسوب می شود.
* سریال «سلمان فارسی»؛ پروژه ۱۰ ساله
سلمان فارسی یک مجموعه تلویزیونی در حال ساخت در ژانر درام تاریخی به کارگردانی داوود میرباقری و تهیه‌کنندگی حسین طاهری است که تصویربرداری آن از ۲۰ آذر ۱۳۹۸ آغاز شده است. این مجموعه قرار است در ۵۰ قسمت ساخته شود. این سریال تاریخی دوران زندگی، زمانه و مهاجرت سلمان فارسی از تولد تا صدر اسلام و در نهایت درگذشت وی را روایت می کند.
[3]
علیرضا شجاع نوری، فرهاد اصلانی، داریوش فرهنگ، محمد فیلی، رضا کیانیان، محمد صادقی، مجید مظفری، سیامک اطلسی، حسن پورشیرازی، اصغر همت، محمدرضا شریفی نیا، اردلان شجاع کاوه، بهرام شاه محمدلو، چنگیز جلیلوند، صدرالدین حجازی، حسن میرباقری، عنایت الله شفیعی، مهدی صبایی و … از جمله بازیگران این سریال الف ویژه هستند.
* احتمال تولید سریال «پایتخت ۷»
فصل‌های متعدد سریال «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم یکی از جذاب‌ترین عناوین تلویزیون در سال‌های اخیر بوده که همیشه مورد توجه بسیاری از مخاطبان نیز قرار گرفته است.
[4]
در شرایطی که بسیاری از مردم امیدوارند تا سریال «پایتخت ۷» هم از راه برسد، مهدی فرجی؛ مدیر سابق شبکه یک سیما طی مصاحبه ای اعلام کرد که قرار است فصل جدید این مجموعه برای شبکه یک سیما تولید شود.
* سریال «نون خ ۴» برای نوروز ۱۴۰۲
یکی دیگر از سریال های پرطرفدار در حوزه طنز و کمدی سریال «نون خ» به کارگردانی سعید آقاخانی است که در سه فصل تولید شد و توانست اغلب مخاطبان سریال «پایتخت» را نیز با خود همراه کند.
[5]
آخرین فصل از این سریال در نوروز ۱۴۰۰ پخش شد و چندی پیش بار دیگر از آنتن شبکه یک سیما بازپخش شد. اکنون به گفته مهدی فرجی؛ تهیه کننده این سریال، فصل چهارم آن در دست تولید قرار گرفته و تابستان ۱۴۰۱ فیلمبرداری آن آغاز خواهد شد تا برای نوروز ۱۴۰۲ روی آنتن شبکه یک سیما برود.
به گفته فرجی در فصل جدید این سریال، بازیگران سرشناس جدیدی علاوه بر بازیگران فصل‌های گذشته به گروه ملحق می‌شوند.
* سریال «بی نشان»؛ داستان خبرنگار حق طلب
سریال «بی نشان» در ژانر درام خانوادگی-اجتماعی به کارگردانی راما قویدل و تهیه کنندگی مرتضی رزاق کریمی برای گروه فیلم و سریال شبکه سه تهیه و تولید شده است. تحقیق و نگارش فیلمنامه این مجموعه تلویزیونی از حدود دو سال و نیم پیش آغاز شده است و آزیتا ایرایی و مهدی حمزه به طور مشترک نویسندگی این سریال را بر عهده دارند.
[6]
داستان این مجموعه درخصوص خبرنگاری است که حق طلب و عدالت محور است و بنا به ذات حرفه خود، به دنبال روشنگری و اطلاع رسانی است و در حوزه مبارزه با فساد به دنبال کشف حقیقت است. نقش این خبرنگار پیشکسوت را پرویز فلاحی‌پور با نام شهاب ایفا می‌کند.
این سریال ۳۰ قسمتی حدود ۷۸ لوکیشن دارد و به طور تقریبی ۵۲ بازیگر در این سریال به ایفای نقش پرداخته اند.
مجید واشقانی، نیلوفر پارسا، پرویز فلاحی‌پور، سعید زارعی، هلن نقی‌لو، نیوشا ضیغمی، مریم کاویانی، مهدی فقیه، کاظم هژیرآزاد، اکبر رحمتی، رضا ایرانمنش، توماج دانش‌بهزادی، قاسم زارع، احسان امانی، نسرین نکیسا، پویان گنجی و صادق ملک از جمله بازیگران «بی‌نشان» هستند.
* «آزادی مشروط»ِ شبکه سه سیما!
این سریال جدیدترین ساخته مسعود ده نمکی است که از چند روز پیش تصویربرداری خود را آغاز کرده است. نگارش فیلمنامه سریال «آزادی مشروط» توسط کریم خودسیانی و شهاب عباسی بر اساس طرحی از مسعود ده‌نمکی انجام شده است.
سریال ۳۰ قسمتی «آزادی مشروط» با محوریت طنز درباره فعالیت گروه‌های جهادی، کادر درمان و پرستاران در ایام کرونا و مصائب و شیرینی‌های این دوران به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مسعود ده‌نمکی در مرکز سیمافیلم ساخته می‌شود.
[7]
اسامی کامل بازیگران این سریال به شرح زیر است: پوراندخت مهیمن، لیلا بوشهری، هلیا امامی، بهنوش بختیاری، حدیثه تهرانی، مریم کاویانی، شهین تسلیمی، فاطمه شکری، ساقی زینتی، فریبا ترکاشوند، صهبا شرافتی، ژاله درستکار، نیوشا مدبر، غزاله اکرمی، حوریه مقدم، عاطفه رحمان پور، مهشید زاده‌رعیت، پرنیا کربلائی، پریا انوری، فرناز فضلی، پرویز فلاحی‌پور، مهران رجبی، علیرضا استادی، نیما شاهرخ‌شاهی، علیرضا مسعودی، سروش جمشیدی، سیدمهرداد ضیائی، کاوه سماک‌باشی، حسین رفیعی، رامین راستاد، اصغر نقی‌زاده، محمدرضا رهبری، افشین سنگ‌چاپ، شهاب عباسی، یدالله شادمانی، محمود مقامی، عباس محبی، مختار سائقی، علیرضا جاویدنیا، فرج‌الله گلسفیدی، سیامک اشعریون، مجید شهریاری، ابراهیم کوخائی، محمدرضا حسینی‌بای، ابوالفضل همراه، ماشالله شاهمرادی‌زاده، ماهان عبدی، سامان گوران، سید احمدرضا موسوی، سینا آبگون، سیدمسعود حسینی، مجید قادری، امید قادریان، رضا تقی‌زاده.
* سریال «جشن سربرون»؛ عاشقی در دوران مشروطه
سریال تاریخی ایرانی «جشن سربرون» به کارگردانی مجتبی راعی و تهیه‌کنندگی حسن نجاریان روایتگر داستانی عاشقانه در دوران پیش از مشروطه است. داستان این سریال روایتی از چالش‌های بین دو طایفه عشایر در دوران قبل از مشروطه است.
در این سریال تاریخی بازیگرانی همچون حسین محجوب، محمود پاک‌نیت، لاله اسکندری، فرخ نعمتی و قاسم زارع بازی می‌کنند.
[8]
مجتبی راعی در مورد این سریال گفته است: «داستان «جشن سربرون» به‌گونه‌ای است که می‌توان برای آن ادامه در نظر گرفت و اگر سازمان صداوسیما علاقه داشته باشد برای آن فصل‌های بعدی نیز می‌سازیم اما با توجه به هزینه‌هایی که این کار دارد، بعید می‌دانم، بتوانیم ادامه‌ای برای آن متصور شویم.»
در خلاصه داستان سریال «جشن سربرون» آمده است: بهادر کدخدای ایل پوسان با کدخدای طایفه همسایه سرخو رقابتی دیرینه دارد و مدتی است این آتش کینه خاموش می شود تا اینکه سرخو با اعتماد به نفس به خواستگاری دختر کم سن و سال بهادر به نام جهان پسند می رود و …
* سریال «طلاق» با موضوع مسایل اقتصادی و سیاسی
سریال «طلاق» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی سریالی که بر خلاف نامش در حوزه مسائل اقتصادی و سیاسی تولید شده است.
مجید واشقانی، حمید گودرزی، قطب الدین صادقی، پیام دهکردی، ناصر آقایی، بهار محمدپور، نیلوفر کیارستمی، هدیه رضایی، النا آهی، عسل غروی و…. بازیگران این سریال را تشکیل می دهند.
[9]
سریال «طلاق» جزو آثار الف فاخر تلویزیون است که در مرکز سیمافیلم تهیه می‌شود. ابوالقاسم طالبی قصه‌ای در هم تنیده شده را طراحی و به نگارش در آورده که به مسائل اجتماعی می‌پردازد و در دل قصه‌ها نگاهی به مفاسد اقتصادی نیز شده است.
قرار بر این بود که این سریال در نوروز ۱۴۰۰ پخش شود اما تاکنون خبری از پخش آن نیست.
* «روزی روزگای جنوب» موقعیتی مشابه «ویلایی‌ها»
شبکه پنج سیما با سریال «روزی روزگاری جنوب» به نویسندگی خسرونجدی و کارگردانی منیر قیدی به موضوع هشت سال دفاع مقدس می‌پردازد که اکنون در مرحله نگارش قرار دارد.
«روزی روزگاری جنوب» منیر قیدی موقعیتی شبیه به فیلم «ویلایی ها» دارد اما قصه‌ها و کاراکترهایش کاملاً متفاوت است، سریالی که در همان شهرک پشت‌جبهه‌ای تعریف می‌شود.
* سریال «داستان یک شهر»؛ نمایش یک نوستالژی
«داستان یک شهر» احیای برندی است که سال‌ها قبل با سوژه‌هایی واقعی، آسیب‌های اجتماعی را مورد هدف قرار می‌داد و حالا قرار است به‌زودی سری جدید آن روی آنتن شبکه پنج سیما برود، کارگردانی این سریال را محمدرضا آهنج و تهیه‌کنندگی‌اش را فرشید محمودی همان تهیه‌کننده «در شهر» به‌عهده دارد. پیمان عباسی؛ نویسنده این مجموعه براساس سوژه‌های واقعی در شهر و اتفاقات و حوادث شهر تهران کار را پیش می‌برد.
[10]
دانیال عبادی، علی دهکردی، یوسف مرادیان، ایرج نوذری، سروش جمشیدی، عزت الله رمضانی فر، بهزاد خداویسی، امیر دژاکام، نسرین بابایی، مریم کاظمی، ایوب آقاخانی، رضا توکلی، فرشید زارعی فر، پورانداخت مهیمن، علی آهنج، فرزام ناظری، ریحانه رضی، علیرضا مهران، ساناز سماواتی، عاطفه جلالی، شقایق زمانی، رضا دودانگه، حسین عباسی، مهتاب شکریان، بهار نوحیان، علی عطایی، ایران مسعودی، حسین کریمی، پارمیس عباسی، نیوشا مدبر، دانیال ابراهیمی، شقایق بابایی و… گروه بازیگران این سریال هستند.
* سریال «شهباز»؛ یک سریال معمایی-امنیتی
سریال «شهباز» به کارگردانی حمیدرضا لوافی و تهیه کنندگی امیرحسین آشتیانی پور و مهدی علینقی پور تولیدی برای شبکه پنج سیما است.
«شهباز» کاری معمایی است که مینا خدیوی نویسنده آن حوزه امنیت عمومی را نشانه گرفته است و ذیل سریال‌های معمایی امنیتی تعریف می‌شود. متن این سریال با تعامل نهادهای امنیتی نگارش می‌شود و کار متفاوتی در حوزه کارهای امنیتی به‌شمار می‌رود.
[11]
آرش مجیدی، رضا داودنژاد، علیرضا آرا، میلاد میرزایی، مهدخت مولایی، نیما نادری، سیروس همتی، فاطیما بهارمست، غزال نظر، پاوان افسر و… مقابل دوربین حمید رضا لوافی در این سریال به ایفای نقش پرداخته‌اند.
در خلاصه داستان این سریال آمده است: شهباز دو سال در انتظار چنین روزی نشسته است، روزی که همه قرار است با پیدا کردن ارغوان نفس راحتی بکشند. غافل از اینکه این بازی چرخشی دیگر در پیش‌رو دارد.
* نویسنده «گاندو» سریال «ضد» را می نویسد
سریال «ضد» سریالی که با موضوع امنیتی با نگارش آرش قادری در حال تولید است و بزودی از تلویزیون پخش خواهد شد.
آرش قادری که تجربه نویسندگی سریال «گاندو» با مخاطبان میلیونی را دارد، اکنون مشغول نگارش سریالی جدید با موضوع امنیتی به نام «ضد» است که درباره فیلمنامه این فیلم می گوید: «من فیلمنامه ضد را زمانی که «گاندو» در پیش تولید قرار داشت نوشتم، ولی به دلایلی شرایط ساخت آن مهیا نشد تا اینکه امسال شرایط فراهم شد.»
این مجموعه تلویزیونی را ابراهیم شیبانی کارگردانی می‌کند و بازیگران مختلفی از جمله حسام منظور، بهاره کیان‌افشار، سعید چنگیزیان، مرتضی اسماعیل کاشی و… در آن بازی می‌کنند.
در این سریال تلاش شده از جان گذشتگی و تلاش نیروهای امنیتی در جهت حفظ امنیت و آرامش جامعه تصویر شود.
هنوز خلاصه داستان این مجموعه تلویزیونی منتشر نشده، اما این سریال برخلاف «گاندو» که به یک کیس امنیتی خاص می‌پرداخت به موضوعات متنوعی پرداخته و داستانش بیشتر جنبه آگاهی رسانی به مردم دارد و تعریفی از جاسوسی، نفوذ و امنیت را با زبان ساده بیان می‌کند، اما داستان مجموعه تلویزیونی «ضد» اپیزودیک نیست.
* سریال «عاشورا»؛ رشادت‌های لشکر ۳۱ عاشورا
سریال «عاشورا» به کارگردانی هادی حجازی فر، یک مینی‌سریال هفت قسمتی است که نسخه سینمایی آن با نام «موقعیت مهدی» در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت. غیر از این نسخه سینمایی، خود مینی‌سریال هم در ساختار اثری سینمایی تصویربرداری شده و به لحاظ پروداکشن در ردیف سریال‌های الف ویژه دیده شده است.
[12]
سریال «عاشورا» (ل ۳۱) به رشادت‌های لشکر ۳۱ عاشورا می‌پردازد و ضمن نمایش فرازهایی از مجاهدت‌های خاموش برخی از دلاوران این لشکر در عملیات‌های خیبر و بدر و نمایش رشادت‌های حمید باکری، زندگی و شهادت مهدی باکری را محور داستان خود قرار داده است.
هادی حجازی‌فر که نقش مهدی باکری را ایفا می‌کند، کارگردانی این مجموعه را نیز عهده‌دار است.