به گزارش سوره سینما [1]، روز گذشته خبر پایان فیلمبرداری «اودیسه» به کارگردانی کریستوفر نولان پس از ۷ ماه اعلام شد و به همین بهانه نگاهی اجمالی به این فیلم مورد انتظار انداختهایم.
کریستوفر نولان، فیلمساز بریتانیایی-آمریکایی، بدون شک یکی از تأثیرگذارترین کارگردانان سینمای معاصر است که با ترکیب سینمای مؤلف و فیلمهای پرخرج هالیوودی، سبک منحصربهفردی خلق کرده است. نولان که در سال ۲۰۲۴ به دریافت عنوان شوالیه مفتخر شد، کارنامه درخشانی دارد که شامل دو جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم برای «اوپنهایمر» و فیلمهایی با مجموع فروش بیش از ۶.۶ میلیارد دلار در سطح جهانی میشود.
نولان فعالیت خود را با فیلمهای کم بودجه و مستقل مانند «تعقیب» (۱۹۹۸) آغاز کرد، اما با «یادگاری» (۲۰۰۰) به شهرت جهانی رسید. این فیلم با ساختار روایی غیرخطی و پرداختی نوآورانه به موضوع حافظه، نشان داد که نولان فیلمسازی است که همزمان میتواند هم ذهن مخاطب را به چالش بکشد و هم او را سرگرم کند.
موفقیتهای بعدی نولان شامل سهگانه «شوالیه تاریکی» (۲۰۰۵-۲۰۱۲) شد که با حضور هیث لجر در نقش جوکر در «شوالیه تاریکی» (۲۰۰۸) به اوج رسید. این فیلم نه تنها سینمای ابرقهرمانی را متحول کرد، بلکه با نمره ۹ در IMDb، به یکی از برترین فیلمهای تاریخ سینما تبدیل شد.
آثار نولان معمولاً دارای چند ویژگی مشترک هستند:
– پرداختن به مفاهیم فلسفی مانند زمان، حافظه و هویت (مثل «تلقین» و «یادگاری»)
– ساختار روایی پیچیده و غیرخطی (به ویژه در «ممنتو» و «تنت»)
– تأکید بر جلوههای عملی به جای جلوههای ویژه دیجیتال
– استفاده پیشگامانه از فناوریهای فیلمبرداری مانند IMAX
فیلمهای علمی-تخیلی نولان مانند «تلقین» (۲۰۱۰)، «میانستارهای» (۲۰۱۴) و «تنت» (۲۰۲۰) نشان دادند که او میتواند مفاهیم پیچیده علمی را با داستانهای انسانی درهم آمیزد. از سوی دیگر، فیلمهای تاریخی/واقعگرایانه او مانند «دانکرک» (۲۰۱۷) و «اوپنهایمر» (۲۰۲۳) ثابت کردند که نولان در ژانرهای مختلف هم استاد است.
«اودیسه» سیزدهمین فیلم بلند کریستوفر نولان است که اقتباسی مدرن از حماسه کلاسیک هومر محسوب میشود. این فیلم که برای تابستان ۲۰۲۶ برنامهریزی شده، داستان اودیسئوس، پادشاه ایتاکا را روایت میکند که پس از جنگ تروآ، سفری پرخطر و ده ساله را برای بازگشت به خانه آغاز میکند.
[2]
نولان در این پروژه همچنان با همکاران همیشگی خود همکاری دارد. اما توماس (همسر نولان) و خود کریستوفر نولان به عنوان تهیهکننده حضور دارند. هویته ون هویتما فیلمبردار «اوپنهایمر» و «میانستارهای» به عنوان فیلمبردار در این پروژه حضور دارد. لودویگ گورانسون آهنگساز «اوپنهایمر» و «The Mandalorian» نیز به عنوان آهنگساز در پروژه جدید نولان حضور دارد.
«اودیسه» با بودجه ۲۵۰ میلیون دلاری، پرهزینهترین فیلم دوران کاری نولان محسوب میشود. این فیلم نخستین تولید بزرگ مقیاسی است که بهطور کامل با دوربینهای فیلمبرداری IMAX فیلمبرداری شده است.
فیلم «اودیسه» یکی از پرستارهترین آثار سال ۲۰۲۶ خواهد بود با ترکیبی از بازیگران قدیمی و جدید نولان.
مت دیمون در نقش اودیسئوس؛ پس از همکاری در «اوپنهایمر» و «میانستارهای»، تام هالند در نقش تلماخوس (پسر اودیسئوس)، شارلیز ترون در نقش سیرسه (الهه جادوگر) و آن هاتاوی در نقش پنهلوپه (همسر اودیسئوس) بازیگران اصلی این فیلم هستند. همچنین زندایا، رابرت پتینسون، لوپیتا نیونگو، جان برنتال، بنی سفدی و الیوت پیج دیگر بازیگران این فیلم هستند.
این نخستین همکاری بازیگرانی مانند هالند، زندایا و نیونگو با نولان است، در حالی که برخی مانند پتینسون در «تنت» و هاتاوی در «شوالیه تاریکی برمیخیزد» پیشتر با او کار کردهاند.
«اودیسه» هومر که به قرن هشتم پیش از میلاد بازمیگردد، شامل ۲۴ بخش است و داستان بازگشت اودیسئوس به ایتاکا را پس از سقوط تروآ روایت میکند. در این سفر ده ساله، او با موجودات اسطورهای مانند سیکلوپها، سیرنها و ساحره-الههای روبهرو میشود.
فیلمبرداری «اودیسه» در فوریه ۲۰۲۵ آغاز شد و در آگوست ۲۰۲۵ به پایان رسید. این فیلم در یونان، سیسیل، مراکش، بریتانیا، اسکاتلند و ایرلند فیلمبرداری شده است.
[3]
یکی از نکتههای قابل توجه فیلمهای نولان بخش جلوههای ویژه آن است. مطابق سنت نولان، بخش عمدهای از جلوهها بهصورت عملی و بدون استفاده از CGI تهیه میشوند. او پیشتر در فیلمهایی مانند «اوپنهایمر» (انفجار اتمی) و «تنت» (سقوط هواپیما) از این روش استفاده کرده بود.
«اودیسه» قرار است در ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۶ (۲۶ تیر ۱۴۰۵) به صورت جهانی اکران شود. با توجه به موفقیت «اوپنهایمر» در جوایز اسکار، انتظارات برای «اودیسه» نیز بالاست. این فیلم پتانسیل آن را دارد که در رشتههای متعددی نامزد دریافت جوایزی شود.
ترکیب عوامل زیر باعث میشود تا «اودیسه» یکی از جذابترین پروژههای سینمایی سالهای آینده باشد:
حماسه هومر یکی از تأثیرگذارترین متون ادبیات غرب است که بارها اقتباس شده، اما هنوز پتانسیل زیادی برای بازخوانی مدرن دارد.
حضور بازیگرانی مانند مت دیمون، شارلیز ترون، تام هالند، آن هاتوی، زندایا و رابرت پتینسون میتواند جذابیت فیلم را دوچندان کند.
با تمام این ویژگیها، به نظر میرسد «اودیسه» نه تنها یک فیلم اکشن-ماجراجویی حماسی، بلکه تأملی عمیق بر ماهیت سفر قهرمانی، بازگشت به خانه و تقابل انسان با سرنوشت خواهد بود، درست همان چیزی که نولان در آن استاد است.