به گزارش سوره سینما [1] به نقل از روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، مراسم تشییع پیکر زندهیاد محمد کاسبی، هنرمند پیشکسوت و از چهرههای شناختهشده سینما و تلویزیون کشور، سهشنبه ۲۲ مهرماه با حضور جمعی از هنرمندان، مدیران فرهنگی و علاقهمندان، در محوطه حوزه هنری برگزار شد.
در این مراسم تعدادی از همکاران و دوستان این هنرمند از جمله چهرههای شاخص عرصه بازیگری و کارگردانی حضور یافتند و ضمن گرامیداشت محمد کاسبی؛ از سالها فعالیت هنری و فرهنگی وی یاد کردند.
کاسبی همواره اهل صداقت و صراحت بود
حجت الاسلام و المسلمین محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، با اشاره به سختیهای سالهای پایانی زندگی محمد کاسبی گفت: با وجود دشواریها، او همواره زندگی عزتمندانهای داشت و ارادت ویژهاش به امام رضا (ع) تأثیری عمیق بر زندگیاش گذاشت. او یکی از پایهگذاران حوزه هنری بود که نقشی بیبدیل ایفا کرد و همواره اهل صداقت و صراحت بود.
[2]
وی افزود: محمد کاسبی هر آنچه به ذهنش میرسید را دلسوزانه مطرح میکرد. نیمه مهرماه آخرین مکالمه تلفنی من با محمد کاسبی بود.او همواره میگفت اگر امروز اتحاد مقدس است فلان اثر هنری قابلیت بر هم زدن اتحاد را دارد. او سعی میکرزد این دغدغه را برایم بگوید تا اگر میتوانم کاری انجام دهم. او در کلام هم حواسجمع و هم بامحبت بود.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، همچنین به خاطرهای از ارتباط زندهیاد محمد کاسبی با سید حسن نصرالله سخن گفت و خاطرنشان کرد:پس از خبر شهادت سید حسن نصرالله، محمد کاسبی انگشتری را که من از شهید سیدمقاومت گرفته بودم و به او هدیه داده بودم را به من بازگرداند و گفت این انگشتر اکنون ارزش بیشتری دارد و من آن را به شما میسپارم. این نشاندهنده خوش غیرتی و شخصیت برجسته اوست.
عمر رفاقتم به درازای انقلاب است
مجید مجیدی، کارگردان سینما، نیز در این مراسم به بیان خاطرات خود پرداخت و اظهار کرد: عمر رفاقت من با محمد کاسبی به درازای انقلاب است. محمد کاسبی، گوهر درونی بزرگی داشت و از افراد باوفا، باسواد و بامعرفت بود. اولین تئاتر انقلاب را با حضور وی به روی صحنه بردیم و آثار برجستهای در دهه ۶۰ خلق کرد.
وی با غمی که در صدا و نگاهش موج میزد، تاکید کرد: جای جای حوزه هنری عطر نفسها و خاطرات محمد کاسبی است و من صبح که به اینجا امدم تک تک این خاطرات را مرور کردم.
مجیدی درباره سالهای بیماری زندهیاد کاسبی نیز گفت: همسر ایشان پنج سال پرستار دلسوز او بود که جای تقدیر فراوان دارد. محمد کاسبی در طول بیماری هم دغدغه مردم و مسائل انقلاب را داشت. او زندگی سادهای داشت که وقف خدمت به مردم کرده بود.
[3]
این کارگردان سینما خاطرنشان کرد: در دانشکده هنرهای دراماتیک همراه هم بودیم و اگرچه همه وی را به نام بازیگر میشناسند و آثار ارزشمند وی در دهه ۶۰، تولیدات شاخصی محسوب میشود ولی دغدغه محمد کاسبی مسائل اجتماعی و انقلاب بود.
وی با اشاره به نگاه محمد کاسبی بیان کرد: او تلاش کرد تا هنر را زنده نگاه دارد و در این مسیر هیچگاه دست از باورهایش نکشید. او با ناملایمتها کنار آمد و همچنان امیدوار بود، محمد کاسبی به تنهایی یک رسانه شده بود و کسانی که با وی حشر و نشر داشتند میدانند چه سلوک معنوی داشت.
مجیدی همچنین از نقش معنوی و ارادت کاسبی به اهل بیت علیالخصوص امام رضا (ع) سخن گفت و آرزو کرد که ایشان به همراه اولیاء خدا باشد و حضرت امام رضا (ع) شفیع او در آن دنیا باشد.
مجیدی در پایان پیام سلام و یادآوری دوستان مشترکشان را به سید مرتضی آوینی و قیصر امینپور منتقل کرد.
محمد کاسبی، ابوذر عرصه بازیگری بود
مسعود دهنمکی، کارگردان سینما، گفت: آخرین همکاری من با محمد کاسبی در سریال «دادستان» بود. برایم جالب بود که در ۱۰ سال ابتدایی ورودم به سینما، محمد کاسبی بارها به من پیامک میداد و ورودم را تبریک میگفت. او همیشه میگفت که هیچگاه به زور و اصرار دنبال نقش یا فیلم نبوده، اما در سریال «دادستان» گفت این نقش مخصوص اوست. او عدالتخواه و انقلابگرا بود و نه چپ بود و نه راست.
دهنمکی درباره نقش محمد کاسبی در سریال «دادستان» افزود: نقش مقابل کاسبی، اسمش ابوذر بود و او میگفت حرفهای ابوذر، حرفهای خودش است و او یک عمر برای این حرفها جنگیده است. محمد کاسبی میگفت فردی عدالتخواه و انقلابی است و سالها برای این سخنان هزینه داده است. پس از پخش سریال، وقتی بازتابها شروع شد، گفت: «آب تو لانه مورچهها ریختیم» که تأثیرات آن را سالها بعد شاهد بودیم. محمد کاسبی، ابوذر عرصه بازیگری بود؛ کسی که مقابل یکی از مسئولان ایستاد و گفت اگر این پولها از جیب خودت است اصراف است و اگر از بیتالمال باشد حرام است.
[4]
وی ادامه داد: کاسبی غیر از اینکه بازیگر بود نظریهپردازی و تحلیل فرهنگی میفهمید. هنرمندانی چون او وقتی میمیرند که خانهنشین میشوند و از تجربیاتشان استفاده نمیکنیم.خوب است از این افراد تجلیل و تقدیر کنیم چه بسا که نصایحشان به دردمان بخورد. محمد کاسبی ابوذر حوزه بازیگری بود و نقش عدالتخواهی را به درستی ایفا کرد.
سید حسامالدین سراج، خواننده و موزیسین، نیز با اشاره به نقش هنرمندان گفت: هنرمندان متعلق بهندیشههای درست جهان هستند. نباید آنها را محدود به فضای خاصی کرد. اجازه دهید هنرمند در فضای خودش باشد. من یک فیلم از محمد کاسبی دیدم که بسیار زیبا بود و در آن گفته بود: در آخر مرگ، به سراغ همه ما میآید، و در پایان گفت حلالم کنید.
وی در پایان سخنانش به غیرقابل پیشبینی بودن زمان مرگ اشاره کرد.
سراج در پایان شعری از پروین اعتصامی خواند و از سیدحسن حسینی، قیصر امین پور، ابوالفضل عالی و حبیب الله صادقی یاد کرد.
محمد کاسبی سمبل پدر در سینمای ایران بود
کوروش سلیمانی، بازیگر و رئیس تئاتر شهر، با اشاره به جایگاه کاسبی در خاطره مردم ایران گفت: محمد کاسبی به خاطر نقشآفرینیهای ماندگاری که سالها از ایشان دیدیم در خاطر مردم جای دارد و حمایت کامیوندارها از او، نمونهای از این قدرشناسی بود.
[5]
وی تاکید کرد: بازیگران با عشق برای مردم خدمت میکنند و مانند شمع میسوزند تا این مشعل روشنتر بماند و فرهنگ ایران روز به روز درخشانتر شود. محمد کاسبی در عرصه سینما و تلویزیون به عنوان بازیگر بسیار توانمند، متشخص، تحصیلکرده هنرنمایی کرد و برای من در کنار محمدعلی کشاورز، سمبل پدر در سینمای ایران بود.
همچنین در پایان این مراسم، دلنوشتهای از سوی سحر کاسبی و یلدا کاسبی، فرزندان مرحوم محمد کاسبی، قرائت شد.
[6]
پس از برگزاری آیین تشییع، پیکر این هنرمند فقید برای خاکسپاری به قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) منتقل شد.
حجت الاسلام و المسلمین محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، محمد مهدی دادمان رئیس حوزه هنری، کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اسبق، محمدرضا سرشار، کوروش سلیمانی، مهوش وقاری، سید کمال طباطبایی، داوود فتحعلی بیگی، مسعود ده نمکی، فرهاد بشارتی و زینب سلیمانی دختر حاج قاسم سلیمانی از جمله حاضران در آیین تشییع پیکر زندهیاد محمد کاسبی بودند.