به گزارش سوره سینما [1]، چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر به دبیری سید روحالله حسینی، از ۵ تا ۱۲ آذرماه ۱۴۰۴ (مصادف با ۲۶ نوامبر تا ۳ دسامبر ۲۰۲۵) در شهر شیراز برگزار خواهد شد. با توجه به این نکته که تنها یک روز تا آغاز جشنواره زمان باقیست، خبری از آن شور و حال و هوای جشنوارهای نیست.
جشنواره جهانی فیلم فجر به عنوان یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی ایران سالها به صورت مستقل برگزار میشد تا با تصمیمهای اتخاذ شده در سالهای گذشته همزمان با جشنواره ملی فجر برگزار شد که با حرف و حدیثهای متفاوتی همراه بود. امسال پس از چند دوره این جشنواره به طور متمرکز و جدا و آن هم نه در تهران برگزار میشود.
جشنواره امسال با محوریت پیوند «سینما و شعر» و رویکرد سینمای شاعرانه برگزار میشود. انتقال میزبانی از تهران به شیراز، نمادینترین تغییر این دوره است که با هدف تمرکززدایی از پایتخت و همچنین پیوند با هویت شاعرانه این شهر انجام شده است.
روحالله حسینی در نشست رسانهای این رویداد توضیح داد که این جشنواره در شرایط «تحریمهای فرهنگی» برگزار میشود و بسیاری نمیخواهند فیلمهای خارجی به ایران بیایند یا فیلمهای ایرانی در خارج اکران شوند. با این حال، انتظار میرود حدود ۲۰۰ مهمان خارجی از کشورهای مختلف در این رویداد حضور یابند که گامی مهم برای شکستن انزوای فرهنگی دانسته میشود. هرچند که باید دید تا چه اندازه این امر محقق خواهد شد.
جشنواره امسال دارای چهار بخش رقابتی اصلی است که برندگان، سیمرغ بلورین و جایزه نقدی دریافت خواهند کرد.
در مسابقه بینالملل فیلمهای بلند از سراسر جهان با مضامین انسانی و رویکرد شاعرانه حضور خواهند داشت.
در جلوهگاه شرق فیلمهای بلند آسیایی با نگاهی نو و آفرینشی هنری با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت.
چشمانداز نخستین و دومین ساختههای بلند فیلمسازان ایران و جهان یکی دیگر از بخشها به حساب میآید و درنهایت زیتون شکسته که به فیلمهایی با موضوع مقاومت، تابآوری و صلح میپردازد.
در این دوره، ۱۰ فیلم ایرانی و محصول مشترک در بخشهای مختلف به نمایش درمیآیند.
فیلم سینمایی «او نمیخوابد» به کارگردانی رضا جمالی و تهیهکنندگی رضا جمالی، بهرام عزیزی و علی نوری اسکویی محصول سال ۲۰۲۵ است. این فیلم روایت مردی ۶۵ ساله در یک روستای مرزی است که دچار بیخوابی ناشی از جنگ شده است. در حالی که اهالی به دنبال راه درمان او هستند، بیخوابی به او فرصت میدهد بیوقفه و بدون چشمداشت به دیگران کمک کند.
[2]
«زمانی در ابدیت» به کارگردانی مهدی نوروزیان و تهیهکنندگی نیکی کریمی، محصول ۲۰۲۴ است. فیلم ماجرای زنی است که در جستجوی همسر گمشدهاش است و همزمان باید با روابط پیچیده خانوادگی روبهرو شود. در این فیلم لیلا حاتمی، بابک حمیدیان، نوید پورفرج، عباس غزالی و زندهیاد بیتا فرهی بازی کردهاند.
[3]
محمد عسگری با «پل» در این دوره از جشنواره حضور دارد. سید مصطفی احمدی تهیهکنندگی این فیلم را برعهده دارد. در خلاصه داستان فیلم آمده است در میانه جنگ ایران و عراق، نوجوانی به نام موسی در جستجوی برادر گمشدهاش، نوزادی از سوی دشمن را در دل میدان جنگ پیدا میکند. او میان انسانیت و انتقام گرفتار میشود و مسئولیت حفاظت از کودک و یافتن خانوادهاش را بر عهده میگیرد. در این فیلم روحالله زمانی، سعید آقاخانی، سروش صحت، سارا حاتمی و آرمین رحیمیان بازی میکنند.
فیلم سینمایی «مرد آرام» به کارگردانی بهنوش صادقی و نویسندگی مهنوش صادقی در بخش جلوهگاه شرق حضور دارد. داستان فیلم درباره نوبهار، دختر جوان مهاجر افغان است که به ایران سفر میکند و برخلاف میلش همسر مردی سالخورده به نام زمان میشود. با آشکار شدن گذشته پرآشوب زمان، نوبهار برای نخستین بار سرنوشت خود را به دست میگیرد. مهدی هاشمی و شمیلا شیرزاد بازیگران این فیلم هستند.
[4]
فیلم سینمایی «پس از عاشقی» به نویسندگی و کارگردانی محمدعلی صفورا است. فیلم محصول ۲۰۲۴ است و در بخش جلوهگاه شرق به نمایش درمیآید. این فیلم ماجرای عکاسی میانسال است که به درخواست همسرش همراه پسرشان سفر میکند تا او را از ازدواج عجولانه منصرف کند. برای ارتباط با پسر، او ناچار میشود رازهای عشقهای گذشتهاش را بازگو کند؛ بیآنکه بداند موضوع ازدواج پسر تلهای است برای مواجهه او با خاطرات عاشقانهاش.
«چانگآن، شیآن» فیلمی ساخته کارگردان چینی ژانگ ژونگ با فیلمنامهای از نرگس آبیار است که در بخش جلوهگاه شرق به نمایش در میآید. خلاصهداستان فیلم به این شرح است: در دهه ۱۹۶۰، گروههای کمکرسان برای آبادانی بیابانهای سینکیانگ میآیند. دههها بعد، نسل جدید با بحران پنبه روبرو میشود، درحالیکه تلاش یک مرد میراثی از امید و پایداری میان نسلها به جا میگذارد. این فیلم محصول مشترک ایران و چین است.
فیلم سینمایی «ماهی در قلاب» محصول مشترک ایران و تاجیکستان، به کارگردانی محیالدین مظفر در بخش چشمانداز جشنواره حضور دارد. داستان فیلم درباره پسربچهای تاجیک به نام دلیر است که در یتیمخانه مورد احترام قرار دارد. آموزگارش نیگورا با احساسات مادری از او مراقبت میکند، اما دلیر بیش از هرچیز در فکر مادرش است. فیلم محصول مشترک ایران و تاجیکستان است.
[5]
فیلم سینمایی «دو روی پاییز» به کارگردانی روناک طاهر در بخش چشمانداز است. این فیلم درباره زنی هنرمند است که با پذیرش سرپرستی خواهرزادهاش ناچار میشود با ترومای سقط جنین گذشتهاش روبهرو شود.
شبنم مقدمی، علیرضا آرا، علی دهکردی، کاظم هژیرآزاد، احترام برومند و رونیکا بهرامزاده بازیگران فیلم هستند.
فیلم سینمایی «فرشتهها نمیمیرند» به کارگردانی محمدرضا ابوالحسنی و تهیه کنندگی مرتضی شعبانی در بخش زیتون شکسته حاضر است. این فیلم مستند-داستانی روایتکننده زندگی روزمره و سرنوشت مردم غزه از آغاز عملیات زمینی اسرائیل تا تجربه کامل آوارگی آنان است و در چند مرحله، با رویکردی انسانگرایانه و مستند روایت میشود.
فیلم سینمایی «مرد خاموش» نوشته و ساخته احمد بهرامی است و در بخش جشنواره جشنوارهها حضور دارد. قصه فیلم در روستایی عجیب و خاموش که نشانی از زندگی در آن نیست اتفاق میافتد. راننده گاری میانسالی، جسدی را به سوی قبرستان میبرد.
یکی از تمرکزهای جدی این دوره بر سینمای ترکیه است. به مناسبت سال فرهنگی ایران و ترکیه، بخش ویژهای برای بررسی سینمای معاصر ترکیه و میزبانی از فیلمسازان و مهمانان ترکیهای در نظر گرفته شده است. همچنین از نوری بیلگه جیلان، کارگردان سرشناس ترکیهای، برای حضور در هیئت داوران بینالملل دعوت شده که او در این دوره حضور خواهد داشت.
چیزی تا آغاز چهلوسومین دوره از جشنواره جهانی فیلم فجر باقی نمانده است، جشنوارهای که از ابتدا در سکوتی عجیب پیش آمد و تا به اینجا رسید، باید دید که این رویداد روزهای آینده را به چه صورت سپری خواهد کرد و امیدواریم شور و شوق و حضور پرشور علاقهمندان ایرانی و خارجی سال های نه چندان دور باز به این جشنواره مهم بازگردد.