به گزارش سوره سینما [1]، عرفانیان جم در خصوص «شهر پایدار» صحبت هایش را با موضوع «استاندارد leed و ساختمان های سبز» آغاز کرد و گفت: مبدا شکل گیری استانداردهایLeed آمریکایی‌ها بودند و کانادایی‌ها آن را نشر دادند. اگر بخواهیم توسعه پایدار را شکل دهیم در سطح اول باید سیاست های مناسب آن توسط حکومت‌ها اتفاق بیافتد و در سطح دوم باید اجرای آن با حمایت دولت در بخش خصوصی اتفاق بیافتد.
او درباره اهداف توسعه پایدار در حوزه ساختمان بیان کرد: کاهش گازهای گلخانه ای یکی از اهداف این توسعه است. بخار آب، متان، دی اکسید کربن و CFC چهارنوع گاز گلخانه ای هستند که در فیلم اخیر لوئوناردو دی کاپریو که در افتتاحیه جشنواره فیلم سبز پخش شد هم به این موضوع اشاره شده بود.
عرفانیان جم ادامه داد: در این فیلم اشاره شد که گاوها بیشترین میزان گاز متان را تولید می کنند و با تغییر ذائقه از گوشت گاو به گوشت مرغ می شود تولید گاز متان را کاهش داد. البته صنعت بیشترین تولید کننده گازهای گلخانه ای است. گازهای گلخانه روند طبیعی را از بین می برند. گرمایش خورشید با گذر از لایه اوزون وارد زمین می شوند، بخشی از این گرمایش جذب می شود و بخش دیگری منعکس می شود. گازهای گلخانه ای باعث می شوند که نور خورشید به راحتی از زمین خارج نشود و این موضوع سبب ایجاد گرمایش بیشتری در زمین می شود.
او در تعریف ساختمان سبز گفت: ساختمان سبز، ساختمانی است که با کمترین میزان مصرف انرژی بیشترین شرایط آسایش را فراهم می کند. از طرف دیگر چرخه زندگی آن با احترام به شرایط زمانی و مکانی شکل گرفته است.
عرفانیان جم درباره شعار محیط زیستی معماران سبز بیان کرد: معماران سبز شعار محیط زیستی دارند که می گوید، سبز ترین ساختمان ها، ساختمان های موجود است. این جمله بدین معناست که هشتاد سال زمان باید صرف شود تا طبیعت بتواند انرژی که صرف ساخت ساختمانی جدید می شود را جایگزین کند. به همین دلیل است که امروز بحث مرمت ساختمان‌ها اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
او در ادامه مبحث ساختمان سبز، گفت: بام سبز، بازیافت و مدیریت زباله های انسانی، مدیریت زباله های ساختمانی، بازیافت پسماند فاضلاب های سبک و بازیافت آب باران از مباحث دیگری هستند که در بحث ساختمان سبز مطرح می شوند.
عرفانیان جم درباره بازیافت آب باران در ایران، توضیح داد: در مناطق باران خیز بسیار از بازیافت آب باران استفاده می شود. نمونه این مورد کارخانه سیمان شرق در مشهد است که با سدسازی در جلوی کانال آب طبیعی و استفاده از آب باران های آن منطقه شش ماه از سال از آب های لوله کشی استفاده نمی کنند.
او ادامه داد: بازیافت توسط راه حال های خلاقانه معماری، تولید انرژی زمین گرمایی و تولید انرژی الکتریکی از دریا یا موج از دیگر مواردی هستند که در بحث ساختمان سبز مورد توجه قرار می گیرند. استفاده از تولید انرژی الکتریکی از دریا بسیار گران است ولی بسیاری از کشورها مثل هلند از آن استفاده کرده اند.
عرفانیان جم تاکید کرد: ما در خصوص اجرای صحیح پوسته بیرونی ساختما به شدت در ایران ضعف داریم و اگر این عامل به درستی اجرا می شد قطعا استفاده از انرژی حدود چهل درصد کاهش پیدا می کرد.
او حمل و نقل عمومی سبز را بحث دیگری از مباحث ساختمان سبز دانست و گفت: چین اعلام کرده تا سال ۲۰۳۰ تولید اتومبیل های با سوخت فسیلی را ممنوع خواهد کرد.
عرفانیان جم با اشاره به این که بحث پایداری، بحث پیچیده ای نیست توضیح داد: واکنش غریزی انسان به عوامل طبیعی و تغییر در پوشش در بحث پایداری می گنجد. حتی شرایط آب و هوایی روی چهره افراد و فرم ساختمان ها هم تاثیر می گذارد. متاسفانه ما در ۸۰ سال اخیر به اسم توسعه سعی کردیم انطباق و تاثیر متقابل طبیعت و توسعه شهر را نادیده بگیریم. هم شکلی ساختمان و شهرها، هدر دادن میلیاردها دلار ذخایر طبیعی، جبران خسارت های وارده، تخریب محیط زیست، همسانی روش های ساخت ساختمان ها و شهرها از دیگر پیامدهای نادیده گرفتن تاثیر متقابل طبیعت و توسعه شهر هستند.
او در خصوص اجرای ضوابط ساختمانی های سبز گفت: برای تحقق این امر اول از همه باید قوانین و کدهای ساختمانی باید انجام پذیرفتند و سپس ضوابط ساختمان سازی سبز انجام شود. قوانین و کدهای ساختمانی لازم و الاجرا هستند. اما. ما در ایران در همین دو سطح اولیه با مشکل مواجه هستیم بنابراین به لایه سوم نمی رسیم.
عرفانیان جم در ادامه توضیح داد: استانداردهای جهانی برای ساختمان های سبز وجود دارد. این قوانین و مقررات طوری هستند که همه افراد سازنده می توانند از آن استفاده کنند و به استانداردی از ساختمان سبز برسند. کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در این زمینه دارند. این استانداردها برحسب شرایط اقلیمی، زمانی و مکانی کشورها منطبق شده اند.
وی افزود: ما سازمان جهانی به اسم «سازمان جهانی ساختمان های سبز» داریم که بیش از ۷۴ کشور عضو آن هستند . Breeam قدیمی ترین و گسترده ترین روش ارزیابی، رتبه بندی و صدور گواهینامه برای ساختمان های سبز و پایدار در جهان است که توسط انگلستان در سال ۱۹۹۰ پایه گذاری شده است و بسیاری از کشورهای جهان بریم را مرجع خود قرار داده اند.
او در توضیح Leed گفت: در آمریکا شکل گرفته و سیستم ممیزی انرژی است. به این دلیل لید گسترش پیدا کرد که آنها لید را به یک برند تجاری تبدیل کردند. به گونه ای که بیش از ۶۵۰۰ عضو با پرداخت حق عضویت باعث ایجاد درآمدی بیش از ۲۴ میلیون دلار در سال برایشان شده است.
عرفانیان جم در مورد ساختار لید عنوان کرد: ساختار لید روی هفت موضوع سایت های پایدار، انرژی و اتمسفر، مصرف بهینه آب، مصالح و ذخایر، کیفیت محیط داخلی، خلاقیت های طراحی، امکانات منطقه ای بنا شده است که مجموع اینها به شما امتیازاتی می دهد و درنهایت منجر به صدور گواهینامه ای می شود که شما را تایید می کند. در ابتدا این استانداردها به شکل انتخابی انجام می شد و کم کم به مقررات اجباری تبدیل شد. در حال حاضر تمام ساختمان های آمریکایی باید استاندارد لید را رعایت کنند.
او ادامه داد: ساختمان ها می توانند لید بگیرند اما آن را از دست بدهند و ساختمان هایی که لید دریافت کردند بعد از چند سال بازبینی مجدد می شوند. ما در ایران به دلیل تحریم هایی که وجود دارد نمی توانیم از سیستم لید استفاده کنیم.
صدرا درباره شهر گفت: اگر شورشی و زنده بودن شهر را ازش بگیرید یک شهر کره شمالی ساخته اید. مسکن مهر ساخته اید. شهرسازی استالینی ساخته اید. شورشی بودن و زنده بودنش خوشبختانه توسط عمده طراحان شهری پذیرفته شده است. متفکرین این شورشی و زنده بودنش را پذیرفته اند.
او ادامه داد: بسیار جالب است مایی که زنده بودن شهر را قبول داریم، باز دنبال این هستیم که در ابتدا چارچوب را به آن تحمیل کنیم. ما می توانیم و در تاریخ چندین بار این اتفاق افتاده است، اما با این اتفاق شهر را کشته ایم. دیگر زندگی شهر، زندگی نیست. در ایران ما چند مورد را با افتخار نام می بریم که چرا ضابطه مندی باعث شد ما به نتیجه برسیم. یکی از آنها بستن کمبرند رانندگی است. ما هیچ کاری نکردیم، یک جریمه را آگاه کردیم. چند نفرتان در یک خیابان یک طرفه رانندگی کردید و کسی از طرف مقابل حق به جانب به طرف شما آماده است. بنابراین ما در زمینه فرهنگ رانندگی هیچ کاری انجام نداده ایم. یکی دیگر از این کارها، کار آقای کرباستچی است که اینقدر در ایران گل کاشت که دیگر کسی گل نمی کارد.
صدرا درباره پایداری شهر گفت: پایداری شهر از پایین به بالا و از خرد به کلان است و برعکس آن نمی تواند باشد. شهر باید براساس مشارکت شهروند باید اداره شود نه براساس قانون یا ضابطه. نهاد دبستان در هند، ایتالیا و ژاپن نهاد پایه ای مشارکت مردم در محله بوده است. البته دبستان این خانه های دو سه طبقه که چند اتاق دارد نمی شود. اسم این مدارس جدید را سلول بنامید. کودک باید بتواند در دبستان بازی کند و گیاه بکارد. خانواده باید بتوانند در فضای مدرسه با هم تعامل کنند. مگر در زمان خاتمی هشتاد درصد روشنفکران مملکت نمی گفتند باید حیطه عمومی بسازید. پلیسی کردن شهر مساله آقای طوسی و طوسی ها را حل نمی کند. در حال حاضر مادر بچه های ما که در دبستان درس می خوانند چطور باهم صحبت می کنند؟ بیرون دم در مدرسه با هم حرف می زنند. چرا باید این اتفاق بیافتد؟
او ادامه داد: والدین باید در مدرسه جایگاه داشته باشند و امکان شنود و گفت داشته باشند. رخدادهای اجتماعی محله باید در مدرسه انجام شود. آنها می توانند جشن و جشنواره داشته باشند. شما یک شهر را از محله اش می سازید. شهر را که از برجش نمی سازید. حیطه عمومی باید از طریق یک نهاد عمومی مرکز اتفاق بیافتد.لطفا به جمهوری اسلامی برخورد نکنید، دبستان های ما از زمان شاه این مشکلات را داشتند. مگر زمان شاه دبستان های ما چطور بود؟ اما امروز هم این روال ادامه دارد.
صدرا تاکید کرد: دبستان های هند فضایی برای رشد و زندگی بچه است. همه شما بچه دارید یا خواهید داشت، دبستان های ما چه جایگاهی برای رشد و تفکر بچه دارد. ما یک وزیر و چند معاون داریم و آنها مثل اینکه بعد از خدا نشستند و به شما می گویند چطور باید آدم شوید. چه کسی می گوید آنها درست می گویند؟ مگر روش زندگی آنها چقدر درست بوده است؟ چرا هر سه سال کتاب تغییر می کند، چرا هیچ چیزی پایدار نیست؟ چه کاری داریم انجام می دهیم. چرا والدین این بچه نباید مشارکت داشته باشند. شما می خواهید انتخابات و دموکراسی باشد،دبستان را به محلی برای مشارکت شهروندان تبدیل کنید.
او ادامه داد: شهر به پایداری نیاز دارد و این پایداری را باید از مناطق کوچک شروع کنیم.
مفیدی درباره پایداری گفت: هر چیزی می تواند پایداری داشته باشد ضمن این که متحول هم می شود. شهر پایدار نباید عدم تعادل بین زیرساخت ها و محتوا، بین جمعیت و ظرفیت محیط زیست، بین تراکم ساختمانی و ظرفیت محیط زیستی، وجود شیرابه های زباله های تر، تراکم بیش از حد ساختمانی، ایجاد موانع بر سر راه بادهای طبیعی که آلودگی ها را از بین می برند و وجود همجواری های نامناسب داشته باشد.
او ادامه داد: شهری که با این تراکم ساخته می شود و جداکردن زباله را که به ما یاد ندادند. دکتر صدریا گفتند ما از هند فقیرتر هستیم. چند سال پیش من به برزیل رفته بودم و آنجا پر از سطل زباله‌های برای تفکیک زباله وجود داشت. ما در طول عمر یک کشور چقدر یک خانه را می‌سازیم و دوباره تعمیر می کنیم و معلوم نمی شود این زباله‌های ساختمانی چه سرنوشتی پیدامی کنند.
مفیدی درباره این که شهر پایدار چگونه باید باشد گفت: دسترسی به همه چیز برای همه باید در آن محقق شود. چون شهرهای ما واقعا طبقاتی هستند. بیشتر امکانات در اختیار اقشار خاصی هست. شهر سبز یکی دیگر از ویژگی‌های شهر پایدار است. در حال حاضر شهرداری به راحتی اجازه زیرزمین می دهد که به این دلیل دیگر شما نمی توانید حیاط با باغچه و درختان سرسبز داشته باشید.
او ادامه داد: استفاده حداکثر از چرخش آب‌ها، جلوگیری از اتلاف انرژی با استفاده از معماری و شهرسازی، وجود هوای تمیز در همه نقاط شهر، به حداقل رساندن زباله‌های شهری، جدا کردن زباله‌های مختلف و آماده کردن آنها برای بازیافت، دسترسی همه جمعیت به طبیعت در حداقل زمان، زندگی حداقل برای همه (زندگی ساده و بدون تجملات)، زندگی ساده بدون فساد(اختلاس) به خاطر زیاده خواهی از دیگر ویژگی‌هایی است که شهر پایدار باید داشته باشد.
مفیدی درباره تعریف فریدمن درباره شهرسازی پایدار را ارائه کرد: برنامه ریزی نوعی یادگیری است یادگیری مشارکت در بهبود محیط زیست، یادگیری تقابل با رفتار غیرمدنی شهروندان غیرشهری.
او ادامه داد: ما حدود یک میلیون واحد مسکونی خالی داریم و از طرف دیگر بسیاری از افراد را داریم که حتی یک اتاق هم ندارند و حتی برخی در گور می‌خوابند. جامعه ای که نمی‌تواند برای شهروندانش مسکن تامین کند نمی تواند شهر پایداری داشته باشد.
مفیدی تاکید کرد: شهرهای ما برای آدم‌های سالم هم قابل استفاده نیست. سیستم متروی ما برای معلولان و زنانی که کالسکه همراهشان دارند قابل استفاده نیست. یا حتی پیاده روهای ما بدون پوشیدن کفش مناسب قابل استفاده نیست. مساله حمل و نقل شهری برای پایداری شهر بسیار مهم است. این موضوع در آلودگی هوا هم بسیار تاثیر گذار است.