سوره سینما [1] – الناز نعمتی : حسین قناعت سال‌هاست در سینمای کودک فعالیت می‌کند. با وجود مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد و همه ما، به آن واقفیم او همچنان در این جهان قدم می‌زند و برای نسلی فیلم می‌سازد که جهانشان بدون رویا و تخیل معنایی ندارد.
آقای قناعت در ابتدا بفرمایید چطور شد تصمیم گرفتید فیلمی با مضمون حمایت از تولید ملی و در ژانر کودک بسازید و ایده ابتدایی آن چطور به ذهن تان رسید؟
پیشنهاد نگارش این فیلمنامه از طرف آقایان علی عبدی و پرویز امیری بود. این دو عزیز سرمایه گذاراین فیلم هم هستند و دغدغه حمایت از تولید ملی دارند. این دوستان از ابتدای کار یعنی پیش از نگارش فیلمنامه تا به امروز که فیلم چند روزی است اکران شده حامی این پروژه و حامی من بوده و هستند. راستش وقتی این پیشنهاد مطرح شد من کمی دچار تردید و هراس شدم چراکه فکر می کردم ممکن است چنین موضوعی در ساختار جنبه شعاری پیدا کند و در نهایت فیلم شعارزده از کار دربیاید که اصلا مورد سلیقه من نیست. به همین علت حدود یکماه در مورد این پیشنهاد و ایده فکر کردم که چطور باید داستانی بنویسم که هم این موضوع حمایت از تولید ملی در آن مطرح شود و هم قصه پایه و اساس شعاری پیدا نکند.
موضوع دیگری که من را مصر به ساخت فیلمی با این محتوا کرد دیدن اشک های دختر بچه ای بود که پدر کارگرش بخاطر ورود کالاهای قاچاق شغلش را از دست داده بود. این مساله من را خیلی متاثر کرد و سفارش ساخت فیلم را از اشک های آن دختر شش ساله گرفتم. بعد از این قضیه شروع کردم به تحقیق درباره این مساله و تازه فهمدیم عمق فاجعه چقدر عمیق است و تولید ملی ما تا چه حد در خطر نابودی کامل قرار دارد و به همین علت احساس دین و وظیفه کردم که درباره این موضوع فیلم بسازم. البته دوست دارم اشاره کنم که توجه به این موضوع و پیامی که دوست داشتیم ارائه کنیم شاید فقط ده درصد از فیلم باشد و بقیه بخش های فیلم ،اثری است سرگرم کننده، شاد و خوش ریتم برای کودکان و خانواده ها.
استقبال مردم از فیلم تان در جشنواره های مختلف و در همین روزهای ابتدایی اکران چطور بوده است؟
من فیلم را چندین بار با مردم در سالن های مختلف و جشنواره کودک اصفهان دیدم. احساس من این بود که مخاطبان فیلم را دوست دارند. مردمی که از سالن خارج می شدند خیلی راضی بودند و با لبخند از سالن خارج می شدند.
کارگردانان ما خیلی سخت به سمت سینمای کودک می روند و تمایلی برای عزم جدی در زمینه تولید در ژانر کودک در کشورمان به چشم نمی خورد. با اینکه ما جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان را در کشورمان برگزار می کنیم که قدمتی طولانی دارد مدام شاهد کم رنگ شدن این گونه سینمایی هستیم. اما شما برخلاف این جریان حرکت می کنید و در کارنامه تان چندین فیلم در ژانر کودک به چشم می خورد.
سینمای کودک برای هیچکس در کشور ما جدی نیست. این ژانر سینمایی نه برای مسئولین و نه برای کارگردانان و اهالی سینما جدی گرفته نمی شود.سرمایه ای که برای ساخت فیلم کودک اختصاص میابد بسیار اندک است و بسیار پایین تر از بودجه ای است که برای فیلم های بزرگسال اختصاص میابد. یکی دیگر از دلالی هم که کارگردانان اقبال بالایی به تولید فیلم در این ژانر ندارند اکران کم فروغ این فیلم هاست. متاسفانه آموزش پرورش که می تواند حامی سینمای کودک و نوجوان باشد این کار را نمی کند و بروکراسی های این سازمان آنقدر زیاد است که راهی برای ورود بچه ها به سالن های سینما از طرف مدرسه باز نمی گذارد.
همه این عوامل باعث شده اند که سینمای کودک در کشورمان به آخر صف برود. متاسفانه همانطور که شاهد هستیم در جامعه مان و حتی در خانواده ها کودکان جدی گرفته نمی شوند ،سینمای مربوط به این قشر سنی هم جدی گرفته نمی شود. اما من شخصا سینمای کودک را بسیار دوست دارم و تا زمانی که در این حیطه کار وجود داشته باشد دوست دارم در این زمینه فعالیت کنم.
[2]
نکته جالب در فیلم «قهرمانان کوچک» تبلیغ ورزش و تشویق کودکان و نوجوانان برای رفتن به سمت ورزش است و بسیار خوشحال کننده است که در بین این ورزشکاران نوجوان یک دختر ورزشکار هم وجود دارد که باعث احساس همذات پنداری دختر بچه ها با این شخصیت می شود و به آنها یادآوری می کند ورزش و حتی ورزش قهرمانی تنها مختص پسران نیست.
خیلی دوست دارم حتما این جمله دراین گفتگو قید شود که من به برابری بین زن و مرد معتقدم و به همین دلیل وقتی فیلمنامه مینویسم و فیلم میسازم بخاطر احترامی که برای خانم ها قائلم هرگز در فیلم هایم دختران و خانم ها را در رتبه دوم قرار نمی دهم. من یک دختر کوچک دارم و این احترام نه تنها در حیطه کاری که در خانواده ام و نسبت به همسرم و دخترم نیز وجود دارد. اتفاقا همانطور که در فیلم مشاهده می کنید دختر خانمی که در قصه فیلم «قهرمانان کوچک» در بین کودکان قرار دارد به نوعی رهبر و لیدر گروه هم محسوب می شود و با راهنمایی هایش به آنها کمک کرده و به اصطلاح مغز متفکر گروه کودکانه فیلم ماست.
در مورد ایجاد انیگزه و اشتیاق بین کودکان برای رفتن به سمت ورزش هم باید بگویم این نیز یکی از اهداف اصلی ما بود. ما خوب می دانستیم بچه های امروز تصویر و قصه را می شناسند و دنیای شان با دنیای محدود زمان کودکی و نوجوانی ما فرق کرده است. اگر ورزش از این فیلم حذف شود چیزی را نمی توان جایگزین آن کرد و بهترین محمل و موضوع همین ورزش بود. ورزش و ورزشکار بودن این نوجوانان به فیلم رنگ و بو و جذابیت و ریتم تند بخشیده و در کنار آن به کودکان و نوجوانان مخاطب این فیلم شوق رفتن به سمت ورزش را می دهد. ضمن اینکه ما به این موضوع توجه ویژه داشتیم که بچه های این دوره و نسل فعلی بسیار کم تحرک هستند و بازی های شان منحصر شده به گیم های کامپیوتری و بازی با تبلت و گوشی های هوشمند. این بازی ها در کنار برخی سودمندی ها مضرات جسمی بسیاری برای بچه ها به همراه دارند.
کم تحرکی و چاقی و ضعیف شدن چشم و حتی برخی آسیب های روحی از جمله ضرر های این بازی هاست. طبعا در این دوره و زمانه بازی های کامپیوتری از زندگی بچه ها حذف نمی شود چراکه آنها این نوع بازی را دوست دارند اما در کنار این بازی باید ورزش و تحرک نیز به زندگی کودکانه آنها اضافه شود. در حال حاضر بچه ها اغلب در آپارتمان ها زندگی می کنند و نهایت تحرک آنها بازی در پارکینگ خانه آنهم به مدت محدود است. پس ورزش و استفاده از کلاس های ورزشی می تواند راهکار مناسبی برای خروج از این معضل باشد و ما تصمیم داشتیم با این فیلم انگیزه ای برای بچه ها ایجاد کنیم تا به سمت ورزش بروند.
جالب است بدانید وقتی فیلم در جشنواره اصفهان اکران شد چند نفر از بچه هایی که بعد از اکران فیلم با آنها صحبت کردم اشاره داشتند که دل شان می خواد به کلاس های تکواندو بروند و این فعالیت ورزش را آغاز کنند. شما تصور کنید اگر از هر نمایش این فیلم فقط دو کودک هم به سمت ورزش جذب شوند برای ما دستاورد بزرگی به حساب خواهد آمد.
حضور آقای یوسف کرمی هم از نکات جالب فیلم است و بخصوص برای کودکان و نوجوانان دیدن این شخصیت که قهرمان المپیک است بسیار جذاب است. همکاری با ایشان چطور بود؟
راستش من خیلی پیگیر رخدادهای ورزشی نیستم و حتی در بحث فوتبال هم هیچوقت استقلالی یا پرسپولیسی نبوده ام (می خندد) اما می دانستم آقای کرمی دارای مدال المپیک هستند و من هم به دنبال یک اسطوره ورزشی در زمینه تکواندو بودم و از ایشان برای بازی در فیلم در نقش خودشان دعوت کردم. آقای کرمی دل شان نمی خواهد بازیگر باشند و بازیگری را ادامه دهند و دراین فیلم هم محبت کردند و حضور کوتاهی داشتند که برای ما بسیار جای خرسندی دارد.
آقای کرمی بسیار انسان دوست داشتنی،همراه و با محبتی هستند و من از همکاری با ایشان لذت بردم. در رزوهایی که ایشان کنار ما بودند همه افراد گروه خوشحال بودند و لذت می بردند و همه از روحیه مثبت ایشان انرژی می گرفتیم.
[3]
کمی از ارتباط تان با بازیگران کودک و نوجوان فیلم بگویید. طبعا کار کردن با بازیگران کودک کاری سخت و چالش برانگیز است.
همینطور است که اشاره کردید. ولی وقتی عاشق فیلسازی برای بچه ها باشید قلق کار کار کردن با کودکان هم کم کم دست تان میاید و کار کردن با آنها کمی راحت تر می شود. من شخصا همکاری با بچه ها را با همه سختی هایش دوست دارم و بسیار از حضور این عزیزان در کنارم لذت می برم. جنس بازی و روحیه و نوع همکاری این بچه ها با بازیگران در سینمای بزرگسال بسیار متفاوت است و زلالی ، شیرینی و معصومیتی دارند که همکاری با آنها را متفاوت و شوق انگیز می کند.
دو نفر از بچه هایی که در این بازی دارند یعنی امیرکیان عبدی و ایمان امیری برای اولین بار جلوی دوربین قرار گرفتند و اتفاقا هر دو کمربند مشکی تکواندو دارند و در فیلم توانایی های ورزشی شان هم دیده می شود. سایر بچه ها نیز با تمرین هایی که داشتند کمی از این ورزش سررشته پیدا کردند و در کل از نتیجه کار راضی هستنم.
از زمان اکران فیلم راضی هستید؟ آیا رایزنی هایی با آموزش و پرورش برای حضور دانش آموزان در اکران های این فیلم داشته اید؟
فعلا فقط چند روز از اکران فیلم گذشته و نمی توانم نظر قطعی بدهم. البته خداراشکر فروش فیلم در همین چند روز خوب بوده و دلگرم مان کرده است. تبلیغات تلوزیونی فیلم هم به تازگی و پس از ایام عزاداری آغاز شده است و امیدوارم در روزهای آینده شاهد فروش بهتر هم باشیم. در مجموع فصل بدی برای اکران نیست و راضی هستم هرچند که اگر فیلم در تابستان اکران میشد شاید بهتر بود.
منبع: بهمن سبز [4]