سوره سینما

پایگاه خبری-تحلیلی سینمای ایران و جهان

sourehcinema
تاریخ انتشار:۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ در ۵:۰۰ ب.ظ چاپ مطلب

نشست نقد و بررسی فیلم «پاپ» در خانه هنرمندان برگزار شد

pop-neshast

نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «پاپ» ساخته احسان عبدی‌پور یک‌شنبه سی‌ام اردیبهشت‌ماه در خانه هنرمندان برگزار شد.

به گزارش سوره سینما، تحلیل و نقد فیلم سینمایی «پاپ» را عزیزالله حاجی مشهدی برعهده داشت. این منتقد درباره سینمای مستقل بیان کرد: «فیلم‌سازی در سینمای مستقل کار بسیار دشواری است و از شنا کردن طولانی مدت نیز دشوارتر است و نوعی عرق‌ریزی روح به‌حساب می‌آید که به پختگی فردکمک می‌کند».

او اضافه کرد: «تنهای تنهای تنها» فیلمی بود که تنهایی یک کودک را نشان می‌داد و شهرت این فیلم‌ساز را به دنبال داشت. این آثار نشان‌دهنده بلوغ کار فیلم‌ساز است. در فیلم «پاپ» که یک فیلم اپیزودیک در سه بخش و با زمینه اجتماعی است با فیلمی سالم و پر کشش مواجه هستیم، اگرچه بازیگرهای شناخته‌شده‌ای ندارد».

او درباره فیلم «پالپ» چنین گفت: «فیلم «پاپ» محصول سال ۱۳۹۲ است. یعنی پنج سال در کش و قوس نمایش بود و نهایتا فیلم عاقبت به خیر شد و در گروه هنرو جربه به نمایش درآمد. تماشاگران هنروتجربه تماشاگران کیفی هستند. معمولا ساخت آثار اپیزودیک در سینما آسان نیست وحفظ راکورد برای همگنی فیلم سخت و دشوار است».

احسان عبدی‌پور سخنش را با پاسخ به سئوال منتقد نشست و درباره فرآیند ساخته شدن فیلم آغاز کرد: «پیش از ساخت این فیلم، چند پیشنهاد ساخت فیلم به من شده بود اما چون کار خوبی نبود دست و دلم به تولید نمی‌رفت. دلم می‌خواست کار خودم را بسازم. برای ساخت فیلم «پاپ» بودجه‌ای نداشتیم و با مشکلاتی بابت انتخاب تهیه‌کننده مواجه بودیم؛ یعنی به حضور تهیه‌کننده‌ای نیاز بود که کارت تهیه‌کنندگی داشته باشد و ادریس عبدی‌پور در آن زمان کارت تهیه‌کنندگی نداشت. یک تهیه‌کننده گفت ۳۵ میلیون می‌گیرد تا کارتش را بگذارد و دیگری می‌گفت در ازای کارت تهیه‌کنندگی ۵۰ درصد مالکیت فیلم را می‌خواهیم و من حاضر به قبول این شرایط نبودم».

او اضافه کرد: «در نهایت من به برادرم که تهیه‌کننده فیلم است گفتم این فیلم را بسازیم. ما فیلم را به صورت قاچاقی و پارتیزانی با پول حاصل از فروش خانه و فروش ماشین ادریس به طور ارزان ساختیم. آدم‌ها و عوامل هم با ما سازگار بودند».

عبدی پور درباره پخش این فیلم بیان کرد: «مدت‌ها بعد مجوز شش ماهه برای «پاپ» و حضور در  فستیوال‌های خارجی صادر شد. دو سال ونیم گرفتن پروانه نمایش «پاپ» طول کشید. برای پخش، سرمایه‌داران سینما گفتند که این فیلم بازیگر معروف ندارد و دیده نمی‌شود. بعد از چهار سال‌و نیم این فیلم به هنر و تجربه رسید. واقعا از این اتفاق کیف کردم. ممکن است هنروتجربه دنیا نداشته باشد، اما آخرت داشت. مثلا در کرمان در تماشاخانه پارس یک نفر به من گفت که چندین بار فیلم را دیده است و برای سه نفری اولی که روز بعد وارد سالن شدند بلیت خریده است. یا فیلم با وجودی که در تبریز اکران نداشت اما به همت افرادی در آن جا اکران شکیلی داشت».

او درباره مدیر فیلمبرداری «پاپ» گفت: «همکاری با محمد آلادپوش بسیار جذاب بود. ما سه دقیقه مکالمه تلفنی با هم داشتیم و بعد از آن او سرکار حاضر شد. حتی یک برگ قرارداد هم بین ما وجود نداشت. آلادپوش با موتور سر صحنه رفت و‌آمد می‌کرد و واقعا کار می‌کردیم. آلادپوش انسان درجه یکی است و باعث ناراحتی است که در سینما کم کار است».

عزیزالله حاجی مشهدی در ادامه نکاتی درباره فیلم اپیزودیک بیان کرد: «اپیزود در لغت یعنی رویداد و حادثه اما در هنرهای نمایشی به تولیدات چندبخشی گفته می‌شود. معمولا فیلم‌های اپیزودیک چند نوع نخ تسبیح دارند. مثلا مکان واحد برای قصه‌ها دارند. به‌عنوان مثال «قصه‌های کیش» یا «داستان جزیره» که قرار بود شش فیلم‌ساز آن را کار کنند اما در نهایت سه نفر این کار را انجام دادند، دارای وحدت مکانی در جزیزه کیش است».

او درباره ویژگی دوم آثار اپیزودیک توضیح داد: «اشیا رابط بخش‌های مختلف فیلم است. مثلا «سفره ایرانی» کیانوش عیاری که در آن سفر یک اسکناس هزار تومانی را به استان‌های مختلف می‌بینیم یا جعبه در فیلم «مجنون لیلی» قاسم جعفری تاکیدی بر این وحدت موضوع از طریق اشیا است».

این منتقد درباره ویژگی‌های دیگر سینمای اپیزودیک عنوان کرد: «ممکن است یک مفهوم (از ایده گرفته تا مضمون) عامل پیوند دهنده فیلم اپیزودیک باشد. مثلا فیلم «دعوت» حاتمی‌کیا. گاهی شخصیت ها وجوه مشترک مختلفی دارند. مثلا در فیلم «پاپ» از موقعیت مکانی، شخصیتی و تماتیک مشترک استفاده شده است. اجباری نیست که این وجوه مشترک در یک فیلم کنار هم قرار بگیرند».

او افزود: «جابه‌جایی موقعیت‌ها مثلا در «دایره» جعفر پناهی و «صداهای» فرزاد موتمن وجود دارد. شیوه تفکیک این بخش‌ها به‌طور کلاسیک از طریق فید است».

حاجی‌مشهدی درباره عنوان فیلم اشاره داشت: «اندیشیدن به رستگاری و رهایی آدم‌ها نویدی است که فیلم «پاپ» به ما می‌دهد. عنوان این فیلم غیر از آن که یادآور پاپ اعظم و کلیسا است معنای دیگری دارد که به موسیقی پاپ و جاز اشاره می‌کند که نشان دهنده حضور یک پاپ سیاه در واتیکان است. فیلم مفاهیم جهان وطنی را مطرح می‌کند که در آن مفاهیم مشترک از واتیکان تا بوشهر مشترک است».

احسان عبدی پور در ادامه پاسخگویی به سئوالات حاضرین در سالن نکاتی درباره ممیزی‌های اعمال شده بر فیلم بیان کرد: «فیلم «پاپ» ۱۷ جا اصلاحیه خورد. پلان‌هایی در فیلم وجود دارد که نیاز به صحنه‌ها و پلان‌های واسط است که در فیلم دیده نمی‌شود و آن را نباید نقص کار تدوین‌گر دانست. اپیزود اول از همه اپیزودها بیشتر سلاخی شد. اما خیلی از فیلم‌ها در سینمای ایران اصلاحیه می‌خورند و این توجیه خوبی برای خوب نبودن فیلم نیست؛ اما می‌تواند پاسخگوی بعضی از ابهامات مخاطبان باشد».

او درباره فیلم‌سازی در پایتخت یا شهرستان‌ها بیان کرد: «برای سینما مهم نیست که فیلم در کجا ساخته می‌شود بلکه رهیافت جدید به زندگی در سینما اهمیت دارد. این که فیلم در شهرستان ساخته شده یا تهران یا چه میزان مخاطب شهرستانی و تهرانی دارد برای گزارشات رسمی و مردم شناسی خوب است. فیلم‌سازی که از یک اقلیم دیگر می‌آید نگاه خودش را باید داشته باشد. امروزه سینماگر از این مرحله گذشته است اما مسئول نمی‌گذرد. مسئولان انتظار دارند که مثلا در شهرستان‌ها غیرت‌های آن‌چنانی وجود داشته باشد. در حالی که این انتظارات سینمای شهرستان را پیش‌بینی شده و لورفته می‌کند».

«پاپ» از روز دوشنبه ۲۸ اسفندماه در گروه هنر و تجربه روی پرده رفته است و علاوه بر تهران در شهرهای شیراز، مشهد، اصفهان، کرمان، اهواز، بابل و …. به نمایش درآمده است.

در خلاصه‌ی داستان فیلم آمده است: «کاردینال غنا یا نیجریه به‌ احتمال خیلی زیاد پاپ بعدی و رهبر واتیکان خواهد بود و این احتمال، نظم زندگی خانواده‌ی فرج که مثل پاپ سیاه‌پوست هستند را برهم‌زده است. فیلم «پاپ» سه داستان در هم فرو رفته از این خانواده سیاه‌پوست را روایت می‌کند؛ دختر دانشجویی که مستاجر خانواده است و باید به هر شکلی به نامزدش که در بند است، کمک کند تا به ربوکاپ مکزیک برسد، پسر خانواده  که به امید طی کردن کانال مانش هر روز در دریا شنا می‌کند و پاپ که قرار است بعد از کاخ سفید کلید واتیکان را هم در دست سیا‌هان بگذارد تا بالاخره تاریخ، بدهی‌اش را به سیاه‌ها پس بدهد».

عوامل فیلم عبارتند از : نویسنده و کارگردان: احسان عبدی‌پور، تهیه‌کننده: ادریس عبدی‌پور، مدیر فیلمبرداری: محمد آلادپوش، تدوین: نازنین مفخم، صدابرداری: جهانگیر میرشکاری، طراح چهره‌پردازی: جلال امیری‌مرند، صداگذاری: عرفان یزدی، طراح صحنه و لباس: پگاه زنگویی‌فرد، جلوه‌های ویژه بصری: سیدشهاب‌الدین نجفی، موسیقی: مسعود سخاوت‌دوست، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز: حسین مظفری، مدیرتولید: ادریس عبدی‌پور، مدیر صحنه: جعفر بهبهانی، عکاس: نواب موسوی، مشاور رسانه‌ای: سعیده الله‌دادی.