به گزارش سوره سینما، محمدمهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی؛ رئیس سازمان سینمایی و مدیران سازمان سینمایی: قادر آشنا، هاشم میرزاخانی، حبیب ایل بیگی، مجید زین العابدین، علیرضا حسینی، علی دهکردی؛ مدیر عامل خانه سینما، مهدی آذرپندار ، مجتبی امینی، احمد ضابطی جهرمی، مسعود نقاش‌زاده و یزدان عشیری در آیین اختتامیه جشنواره هفدهم مستند «سینماحقیقت» حضور داشتند.

*محمد حمیدی‌مقدم: اینجا چراغی روشن است

در ابتدای این مراسم که با اجرای محمدرضا شهیدی‌فرد همراه بود، گروه ارکستر به رهبری بهزاد عبدی قطعه‌ای موسیقی اجرا کردند که همراه با آن، تصویر کودکان غزه پخش شد.

سپس محمد حمیدی مقدم؛ دبیر جشنواره با گفتن این جمله که «اینجا چراغی روشن است» گفت: عددها را دوباره مرور می‌کنیم، ارقام، نشانه‌اند. بیش از بیست هزار نفر در غزه قربانی شده‌اند، بیست هزار آرزو، بیست هزار لبخند از دست رفته است. دو هزار کیلومتر دورتر از ما، مستند، معنایی تازه به خود گرفته، وقتی از ثبت تاریخ سخن می‌گوییم، «غزه» یک سند است. نسل‌کشی آشکار و جنایتی هولناک در جریان است. ما امشب، اینجا به بهانه سینمای مستند گردهم آمده‌ایم، سینمای واقع‌گرای راست‌گو، پس «اینجا چراغی روشن است». به یاد همه قربانیان غزه. به یاد همه کودکانی که در خاک آرمیده‌اند. به یاد دست‌های خالی مادران و قلب‌های شکسته پدران. به یاد «غزه».

وی سپس صحبت‌هایش با خوش‌آمدگویی به حضار ادامه داد و گفت: قدردان همه همراهان و تیم برگزاری جشنواره هستم که ماه‌ها است برای برگزاری این رویداد، تلاش می‌کنند. اگر مستندسازان نبودند، این جشنواره طعمی نداشت. اگر عشق و شور و تلاش آنان نبود، سینماحقیقت، جان نمی‌گرفت و به هفدهمین دوره نمی‌رسید.

حمیدی‌مقدم افزود: امسال، در جشنواره شاهد رقابت نسل‌های مختلف و درخشش جوانان بودیم. امسال، بزرگان و اساتید سینمای مستند را در کنار خود داشتیم. گرمای حضورشان این جشن را اعتبار بخشید؛ اما آنچه این جشن را شیرین‌تر و به یادماندنی می‌کند حضور جوانان است. آنهایی که با فیلم‌هایشان به جشنواره آمدند، آنها که با حضورشان در اکران‌ها، به خانه جشنواره رونق دادند و جوانان پرشوری که در کارگاه‌های آموزشی حضور پررنگشان را ثابت کردند.

وی خاطرنشن کرد: جشنواره امسال، جشنواره فیلم‌های اجتماعی انتقادی و پرسشگر بود،.جشنواره آثاری که تاریخ را یادآوری می‌کردند. مستندهای محیط‌زیست، فیلم‌هایی درباره زنان، درباره خانواده‌، درباره زیبایی‌های ایران، کاستی‌ها و غم‌های مشترک در این جشنواره حضور داشتند. فیلم‌های صادق و امیدوار، فیلم‌هایی که تماشاگر را به تکاپو و تلاش دعوت می‌کردند و او را محصور در شرایط و قربانی نمی‌دید. فیلم‌های روشنِ صریح، فیلم‌هایی که راه حل ارائه می‌دادند و از پاسخگویی طفره نمی‌رفتند. با تدارک بخش غزه، به شکل جدی به مساله تصویر فلسطین و غزه در رسانه‌های غربی پرداختیم و این موضوع را تحلیل کردیم.

این دبیر بیان کرد: ما به بخشی از برنامه‌هایمان برای جشنواره «سینماحقیقت» دست یافتیم، فرصت این را پیدا کردیم تا گفتگو کنیم. بخت این را داشتیم که به تماشای آثاری متنوع با افکار و سلایق متفاوت بنشینیم و در نهایت ضیافتی رنگارنگ و پرشور برپا کنیم؛ اما دو موضوع اصلی هنوز باقی مانده، ما در حال عبور از مسیری هستیم که طراحی کرده بودیم، هزینه‌های تولید بالا رفته و دست ما به عنوان نهاد متولی تولید در سینمای مستند خالی است. جناب آقای وزیر باید برای این موضوع کاری کرد. سینمای مستند ایران، نیازمند توجه و حمایت جدی است. در سوی دیگر، هدف ما رسیدن به بازارهای منطقه‌ای و جهانی است. «سینماحقیقت» و سینمای مستند ایران می‌تواند یک «هاب» منطقه‌ای باشد، قابلیت‌ها و اعتبارش را دارد، نمایش، توزیع و دیده شدن مستندها، نباید آرزوی محال شود بلکه باید هدف قابل دسترسی به حساب آید. هدف ما تنها حضور جشنواره‌ای نیست، افزایش مخاطبان، ورود به تلویزیون‌ها و پلتفرم‌ها و بازارهای جهانی برای ما مهم است.

وی در پایان گفت: امشب میزبان شما هستیم. میزبان فیلمسازان و هنرمندانی که می‌کوشند ثبت کننده و موثر باشند، این حضور و احساس مسئولیت است که سینمای مستند ایران را زنده نگه می‌دارد. سینمایی که در پنج روز گذشته بخشی از قدرت، جذابیت‌ و شکوهش را در خانه جشنواره دیدیم. امیدوارانه به انتظار هجدهمین جشنواره «سینماحقیقت» می‌مانیم، و به آینده سینمای مستند ایران چشم می‌دوزیم.

*محمدمهدی اسماعیلی: گلایه‌های فیلمسازان به‌جا است

محمد مهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای سخنان خود در این مراسم گفت: خدای متعال را شاکر هستم که در آغاز فصل زمستان، به بهار حوزه فرهنگ و هنر ورود کرده و فصل جشنواره‌های فرهنگی و هنری کشور را گرامی می‌داریم. آغاز جشنواره‌ها همراه با هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» شد.

وی ادامه داد: جشنواره امسال به لحاظ کمی و کیفی، طبق گزارش‌های خوبی که سازمان سینمایی و آقای محمد حمیدی‌مقدم عنوان کرده‌اند، به نظر می‌رسد که راه رشد خود را طی کرده است. این‌جا دوستانی که موفق به کسب جایزه شدند نیز گلایه‌های درستی را مطرح کردند. در فضای مدیریتی سینمایی کشور باید به راه‌حل های روشنی برای حمایت‌های دقیق و نقطه‌ای از فعالان این حوزه برسیم.

وزیر ارشاد بیان کرد: در سال جاری برای فیلم کوتاه، با همکاری انجمن سینمای جوانان ایران، بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان در اختیار سازمان سینمایی قرار گرفت. در حوزه حمایت از تولیدات شهرستان‌ها عدد حمایت قابل توجه است. شاید یک سوم کارها از شهرستان‌ها به دبیرخانه می‌رسد و شاید ما از ۷۰ فیلم مستند حمایت کردیم و کار در این حوزه همچون سایر حوزه‌ها پرهزینه است.

اسماعیلی بااشاره به بالارفتن هزینه‌های ساخت و گران‌شدن حمایت برای تولید فیلم، بیان کرد: تا دو سال گذشته با بودجه‌ای کم می‌شد از فیلمی حمایت کرد اما امروز کار حمایت گران‌تر و به تبع آن سخت‌تر شده است. برای مثال ما شبکه نمایش خانگی را داریم. هدف ما حمایت جدی از این حوزه است. بخش عمده‌ای از حمایت‌های ما خارج از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و نیازمند توسعه است.

وی اضافه کرد: ما آمادگی این حمایت را داریم و دوستان من در سازمان سینمایی باید طرح‌هایشان را ارائه دهند. این نکته را همین‌جا عرض می‌کنم که اگر امسال از ۷۰ اثر مستند حمایت شده است، ما این آمادگی را داریم که سال بعد با دو برابر بودجه، تعداد دو برابری اثر را حمایت کنیم.

وزیر ارشاد گفت: مساله مهم امروز کشور موضوع آب است. ما از وزارت نیرو برای ساخت سریالی در حوزه آب درخواست حمایت کردیم. سینمای مستند بهترین دریچه برای آشنایی مردم با واقعیت‌ها است. این را باید بگویم که سینماحقیقت، جشنواره‌ای است که به نام و عنوان خود وفادار است. امسال بسیاری از مستندها در حمایت غزه بود که بیش از بیست هزار نفر جلوی چشم همه مردم دنیا در آن‌جا به قتل رسیدند. آیا خون مردم  فلسطین کمرنگ‌تر از انسان‌های شریف دیگر نقاط دنیا است؟ چرا هیچ واکنشی نمی‌بینیم؟ قطعنامه‌ها هم با حدف موضوع آتش بس راضی به حرف شده است.

اسماعیلی ادامه داد: اقلیت نژادپرست ظالم، خشن و خون‌خوار که مدیریت این فضا را در سازمان‌های جهانی جلو می‌برند، آن‌ها دوست ندارند صدا و تصویری از ظلمشان پخش شود اما مستندسازان این مهم را انجام می‌دهند. از محمد خزاعی درخواست حمایت بیشتر از مستندسازان را دارم تا امکان فعالیت بیشتر فیلمسازان جوانان فراهم شود. در پایان نیز از هیات داوران، فیلمسازان، اهالی رسانه و علاقه‌مندان به حوزه فرهنگ و رسانه تشکر می‌کنم.

*محمد خزاعی: افق‌های آینده بسیار روشن است

در بخش دیگری از این مراسم، محمد خزاعی؛ رئیس سازمان سینمایی گفت: من دوست دارم گلایه‌های سینماگران را بشنوم و برای آن‌ها راهکار پیدا کنم. من با شما همدردی می‌کنم. دوست داشتم در شرایط بهتری سکان‌دار این مسئولیت می‌شدم. ای کاش بحث‌های اقتصادی امروز به جای این مسائل جایش را به سوژه‌های ناب‌تری می‌داد. من در بدترین شرایط اقتصادی یا شرایط سیاسی سکان‌دار شدم اما من از خانواده خود سینمای ایران و رنج‌کشیده هستم و درد شما را می‌فهمم.

وی ادامه داد: من برای بهبود این شرایط تلاش خواهم کرد. جلسات مکرری هم برای بهبود وضعیت داشتم و علیرغم حرف‌های بعضی از عزیزان من فکر می‌کنم افق‌های آینده روشن است. دغدغه من تنها سینمای مستند نیست و تمامی اهالی خانواده سینما را در بر می‌گیرد. سال بعد، سال بهتری خواهد بود و سال ۱۴۰۳ سالی بهتر در زمینه اقتصاد سینما، معیشت و تولید خواهد بود.

رئیس سازمان سینمایی در پایان سخنانش گفت: در همین‌جا درگذشت ناصر طهماسب صدای ماندگار را تسلیت می‌گویم و همچنین برای کیانوش عیاری که ساعتی قبل به دلیل سکته بستری شده‌اند آرزوی سلامتی می‌کنم.

*معرفی برگزیدگان بخش بین‌الملل مستند کوتاه

پس از صحبت‌های دبیر جشنواره، تیزر اصلی جشنواره، تیزر معروف تندیس فیروزه روی پرده رفت. پس از آن تیزری از فیلم‌های این دوره نمایش داده شد. در ادامه گروه‌ مشاوران انتخاب آثار و داوران بخش بین‌الملل معرفی شدند و سپس هانا پولاک، جیمز لانگلی و مهرداد اسکویی روی صحنه آمدند و پلان‌هایی از مستندهای کوتاه بخش بین‌الملل جشنواره پخش شد.

در این بخش دیپلم افتخار مستند کوتاه بخش بین‌الملل به فیلم «سقف سنگی» ساخته رویا ربانی از ایران رسید و این کارگردان پس از دریافت جایزه خود گفت: از حضور گرم شما که رونق‌بخش‌جشنواره است، تشکر می‌کنم. من اولین جایزه و مهم‌ترین جایزه را از مخاطبان گرفتم. از هیات داوران بابت انتخاب فیلم تشکر می‌کنم و در آخر دوست دارم بگویم که این جایزه متعلق به همه عوامل فیلم است.

دیپلم افتخار مستند کوتاه بین‌الملل به فیلم «پورزال» به کارگردانی ماریا ماوتی و احسان فرخی فرد رسید.

ماریا ماوتی پس از دریافت جایزه خود گفت: از همه عوامل فیلم تشکر می‌کنم. خودم هنگام تماشای فیلم برای مردم سیستان که بی‌هیچ امیدی زندگی کرده و نه خاک دارند و نه آب و نه هوا بغضم می‌گیرد. این جایزه را به مردم سیستان تقدیم می‌کنم.

در ادامه  احسان فرخی فرد بیان کرد: از عوامل فیلم که چهار ماه شبانه‌روزی تلاش کردند و همچنین هیات داوران تشکر می‌کنم.

جایزه بهترین‌ مستند کوتاه بین‌الملل به مستند «ارتعاشاتی از غزه» به کارگردانی رحاب نزال رسید. او در ویدیویی از بینندگان خواست به تحریم کالاهای رژیم اشغالگر قدس پرداخته و به عنوان شهروند و هنرمند صدای مردم غزه و کودکان باشند.

دیپلم افتخار مستند نیمه‌بلند بخش بین‌الملل به فیلم «مادر دانا مولود گنچ» اثر سوینچ یشیل تاش رسید.

جایزه بهترین مستند نیمه بلند بخش بین‌الملل به «انجمن کلاشینکف» اثر کریستف کربش رسید. ویدیویی از این فیلمساز پخش شد و او از هیات داوران تشکر کرد.

جایزه ویژه هیات داوران به مستند «در دست ساخت» اثر مارکوس تویوو اهدا شد.

جایزه ویژه هیات داوران به مستند نیمه بلند «هم‌نوایی عاشقانه» ساخته آذر مهرابی اهدا شد.

آذر مهرابی پس از دریافت جایزه خود گفت: از هیات انتخاب و داوری بسیار تشکر می‌کنم. من دیشب حدود سی ثانیه آقای اسکویی را دیدم و به من گفتند از تو خیلی ممنون هستم که یک «فیلم» ساخته‌ای. من فیلمساز هستم و دوست دارم باز هم فیلم بسازم. اولین پلان‌های این فیلم برای سال ۹۷ و آخرین پلان‌های فیلم برای ۱۴۰۲ است. برای سینمای مستند باید فکری کرد.

وی افزود: دوربین من در روند ساخت خراب شد و من نمی‌توانم دوربین یا ست مونتاژ بخرم و مجبور هستم این جایزه را به صاحب خانه‌ام بدهم. سینمای مستند پشتوانه شغلی ندارد. من از صندوق اعتباری کمک خواستم و بعد که فهرست انتظار هنرمندانی که برای کمکی ده میلیون‌ تومانی را در صف دیدم، شرمنده شدم. اما در نهایت از شما سپاسگزارم.

سپس هانا پولاک؛ داور این بخش در صحبت‌های کوتاه خود گفت: امیدوارم همه مردمان دنیا در صلح زندگی کنند. فیلم مستند تصویر دقیق‌تری برای چگونگی مواجه با مشکلات جهانی ارائه می‌دهد. فیلم‌های حاضر در جشنواره به ما آگاهی بسیاری درباره خیلی از مسائل داد و از این بابت از همه دوستان تشکر می‌کنم.

در ادامه جیمز لانگلی دیگر داور این بخش بیان کرد: خیلی خوشحال هستم که شانسِ بودن در کنار مردم ایران را دارم. در وضعیتی که تمامی مردم دنیا در رنج هستند، خوب است که به تماشای فیلم‌های مستند که ارائه دهنده راهکار هستند، بنشینیم.

وی ادامه داد: این اولین باری نیست که من به ایران می‌آیم. پیش از این حدود یک سال و نیم در ایران زندگی کرده بودم و باید بگویم جشنواره «سینماحقیقت» همانند مردم ایران بسیار مهمان‌نواز است. دوست دارم به هموطنان آمریکایی‌ام بگویم، به ایران سفر کنند.

سپس مهرداد اسکویی یکی دیگر از داوران بخش بین‌الملل گفت: خیلی خوشحال هستم که در کنار بزرگ‌ترین مستندسازان جهان توانستم به تماشای فیلم‌های مستند بنشینم. تاریخ در این نقطه جغرافیا به تماشای فیلم مستندسازان و ترسیم دغدغه‌ها و جنگ‌ها و‌ مصیبت‌ها برای ارائه راه‌حلی نیاز دارد.

وی افزود: این فیلم‌ها می‌توانند پیام‌رسان کسانی باشند که درد دارند اما صدایشان به گوش جهان نمی‌رسد. خوشحال هستم که بخشی از این جشنواره بودم. در این دوره فیلم‌سازهای زن ایرانی در دورترین نقاط ایران فیلم‌های مستند ساختند که واقعا شگفتی‌آفرین بود.

* معرفی برگزیدگان بخش بین‌الملل مستند بلند

در ادامه این مراسم هیات داوران در بخش مستند بلند بین‌الملل معرفی شدند و رضا میرکریمی و میلیوشا آیتوگانووا روی صحنه آمدند و سلیمان سیسه عضو دیگر این گروه که حضور نداشت، ویدئویی برای این مراسم ارسال کرد و در این ویدیو گفت: من سینماگر اهل مالی هستم. ایران کشور بزرگی است و حضور در قامت داور در چنین جشنواره‌ای برای من افتخاری به‌غایت بزرگ است. از این موقعیت استفاده کرده و برای مردم ایران درود می‌فرستم.

دیپلم افتخار مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «زندان مرکزی ولادیمیر» به کارگردانی جولیا بابکووا اهدا شد.

جایزه ویژه هیات داوران مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «ستار الکلاسیکو» به کارگردانی هادی شریعتی رسید.

جایزه بهترین مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «نخ طلایی» اثر نیشتا جین اهدا شد.

نیشتا جین در پیام ویدیویی خود گفت: دوست دارم از هیات برگزاری جشنواره تشکر کنم. به‌خصوص آقای محمد حمیدی مقدم و شیرین نادری زحمات بسیاری کشیدند و از آن‌ها سپاسگزاری می‌کنم. متاسفم که امکان حضور در ایران را نداشتم اما روحم با شما در ایران است.

سپس رضا میرکریمی یکی از داوران این بخش گفت: فیلم مستندی که بهترین جایزه را گرفت به‌نظرم اثر خوبی بود که مستندساز برای خودش وظیفه‌ای مادام‌العمر را درنظر گرفته بود. وقتی فیلم به پایان می‌رسید، می‌شد گذر یک عمر زمان را حس کرد.

وی درباره این جشنواره نیز عنوان کرد: بلندنظری همراه با مدارای این جشنواره باعث می‌شود گردهمایی خوبی از همه استعداد‌های کشورهای اسلامی را در آن ببینید.

در ادامه این مراسم محمد حمیدی مقدم با حضور روی صحنه گفت: جشنواره فیلم «کازان» جشنواره‌ای مهم است که برای اولین بار از واژه اسلام استفاده کرده است و هر ساله به سینمای ایران توجهی ویژه دارد و اغلب جایزه می‌گیرند. این جشنواره با هدف همگرایی دینی در کازان برگزار می‌شود. ما در جشنواره سینماحقیقت باتوجه به روابط بسیار خوب تاتارستان و ایران و رد و بدل فرهنگی و علاقه و عشق آن‌ها به حوزه فرهنگی ایران حس کردیم این روابط نیازمند گسترش است. ما برای سپاس و قدردانی این جایزه را برای اهدا به میلیوشا آیتوگانووا انتخاب کردیم.

آیتوگانووا نیز بیان کرد: قبل از هر چیزی از محمد خزاعی تشکر می‌کنم. باعث خوشبختی من بود که در کازان در خدمت شما بودیم. هرسال کیفیت فیلم‌های ایرانی بیش از قبل می‌شود. دوستی ایران و جشنواره کازان تبدیل به سمبل و نمادی شده که در آینده می‌تواند پیام‌آور اهداف مشترک بسیاری باشد.

در بخش دیگری از این مراسم اختتامیه، آرلین کلمشا؛ استاد دانشگاه و پژوهشگر به صحنه آمد و بیان کرد: قبل از هر چیز از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تشکر می‌کنم که شرایط ایران آمدن من را فراهم کردند. لحظه‌های ملاقات ما بسیار تراژیک است و کودکان بسیاری در غزه کشته می‌شوند. ما به عنوان فیلمساز نباید اجازه بدهیم که فلسطین دوباره فراموش شود تا حقوق بشر دوباره به فلسطین تاریخی بازگردد.

وی افزود: یکی از  دغدغه‌های روشنفکر فلسطینی ادوارد سعید بخشیدن صدا به فلسطینی‌هایی بود که صدا از آن‌ها سلب شده است. سکوت را باید به کلمات تبدیل کرد. امروز صدای فلسطین، فریادی برای پایان ظلم و جنگ است.

* معرفی برگزیده بخش سرباز وطن

در ادامه مراسم اختتامیه، با پخش تصاویری از سردار حاج قاسم سلیمانی، بخش اهدای جایزه سرباز وطن برگزار شد. محمد مهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی؛ رئیس سازمان سینمایی و زینب سلیمانی برای اهدای جایزه روی سن رفتند.

جایزه سرباز وطن به مستند «عیدوک» به کارگردانی امیر عسکری اهدا شد.

سپس عاید نبا؛ فیلمساز فلسطینی در کنار محمد خزاعی و محمدمهدی اسماعیلی در بخش تقدیر از وائل الدحدوح؛ خبرنگار الجزیره در غزه روی سن رفت.

عاید نبا پس از دریافت لوح تقدیر وائل الدحدوح گفت: جشنواره «سینماحقیقت» به قولش که نشان دادن حقیقت است، عمل کرده است. آن‌چه که من دیدم این بود که غزه بخش مهمی از جشنواره بود. اینجا مستند یک کنش مقاومتی است و ما با وائل‌الدحدوح تماس گرفتیم و او می‌داند ما امروز درباره‌اش صحبت کرده‌ایم.

وی ادامه داد: فلسطینی‌ها در مقابل سوال آزادی یا مرگ قرار گرفته‌اند. امیدوارم همه شما مردم غزه را در قلبتان نگه دارید و به احترام مردم غزه از جای برخیزید.

*معرفی برگزیده جایزه ویژه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری

جایزه ویژه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به مستند «بحران خاموش» ساخته محمدحسین حقیقی اهدا شد.

دکتر مصطفی زمانیان؛ رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به روی صحنه آمد و جایزه ویژه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به مستند «بحران خاموش» ساخته محمدحسین حقیقی اهدا شد.

محمدحسین حقیقی پس از دریافت جایزه خود گفت: من دوست دارم این جایزه را زمانی بدهند که فیلم را رئیس جمهور و هیات دولت دیده باشند. با احترام تا آن زمان جایزه را به ایشان برمی‌گردانم. اما در نهایت با اصرار مجری، حقیقی جایزه را با خود برد.

دکتر مصطفی زمانیان گفت: در دنیای امروز لزوما مسائل مهم دیده نمی‌شوند، مسائلی که دیده می‌شوند مهم می‌شوند. برای همین «سینماحقیقت» می‌تواند پلی از دنیای هنر بر دنیای سیاست باشد. بنابراین باید از مستندسازی که با ابهام‌زدایی از لابه‌لای مسائل کم اهمیت مهم‌ترین مسائل را پیدا کرده و به عنوان روایتی جذاب تصویر می‌کند، تقدیر کرد. امیدوارم این اولین جایزه سیاستی سینماحقیقت ظرفیتی در آینده برای مستندسازان سیاستی فراهم آورد.

*معرفی برگزیده جایزه ویژه بنیاد پانزده‌ خرداد

در ادامه مراسم، نوبت به بنیاد پانزده خرداد رسید که حمیدرضا ولیان زادگان و یاسر اشراقی روی صحنه آمدند و جایزه ویژه بنیاد پانزده‌ خرداد به مستند «نفس» ساخته علیرضا باغشنی اهدا شد.

باغشنی پس از دریافت جایزه خود گفت: امیدوارم که فیلم من بتواند کمی از مشکل جمعیتی کشور را حل کند. ما مستندسازان کمر همت به خدمت به انقلاب و نظام بسته‌ایم. امیدوارم بقیه مستندسازان نیز درباره این موضوع مهم شروع به ساخت اثر کنند.

همچنین یاسر اشراقی گفت: بنیاد پانزده خرداد امیدوار است در آینده ایرانی جوان و قوی داشته باشد. به عنوان اولین جشنواره، از جشنواره فیلم کوتاه تهران از سه فیلم تقدیر کردیم و حالا نوبت به جشنواره سینماحقیقت رسید. در کنار همه بخش‌هایی که به دنبال اعتلای ایران عزیز هستند از دکتر سیمین رودی برای مستندی که به نجات جنین‌های سقط جنین کمک می‌کند، تقدیر و تشکر می‌کنم.

سیمین رودی نیز در سخنان کوتاه خود گفت: در ایران هفتاد و پنج‌ هزار جنین عزیز ما سقط شدند که امیدوارم جلوی این اتفاق گرفته شود و بیشتر به چنین مسائلی پرداخته شود.

*معرفی برگزیدگان بخش جایزه شهیدآوینی

با پخش تیزری به کارگردانی علیرضا دهقان، مراسم به اهدای جوایز شهید آوینی رسید. در این بخش مصطفی دالایی، مهدی نقویان و محمد حمیدی مقدم برای اعطای جایزه روی صحنه آمدند.

جایزه و تندیس برنزی شهید آوینی به مستند «بی‌قرار»  ساخته محمدعلی فارسی اهدا شد.

جایزه و تندیس نقره‌ای شهید آوینی به مستند «احمد» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی اهدا شد. مصطفی رزاق کریمی پس از دریافت جایزه خود گفت: چندسالی ساخت مستند «احمد» طول کشید. من اعتقاد دارم موضوع تحقیق در سینمای مستند از اهمیت بسیاری برخوردار است. تحقیق درباره دوران معاصر انقلاب مهم است تا بدون تحریف و دروغ بتوانیم درباره آن کار کنیم.

جایزه و تندیس طلایی شهید آوینی به مستند «قوی دل» به کارگردانی علی فراهانی صدر اهدا شد.

*معرفی برگزیدگان بخش مسابقه مستند ملی

با معرفی تصویری داوران ملی، برگزیدگان این بخش از جشنواره اعلام شدند.

جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه به فیلم «پورزال» به کارگردانی احسان فرخی‌فرد و ماریا ماوتی رسید.

جایزه بهترین کارگردانی فیلم‌ مستند نیمه بلند در بخش ملی به فیلم‌ «هفت سال اینجا» به کارگردانی سیدمصطفی سیدالحسینی رسید.

جایزه بهترین پژوهش بخش ملی به حامد کلجه‌ای برای مستند «آذر آبادگان» رسید.

حامد کلجه‌ای پس از دریافت جایزه خود گفت: مستند قبلی من که پنج سال برای آن کار کرده بودم، حتی به جشنواره راه پیدا نکرد. این اتفاق انتخاب آثار و هیات مشاوران در جشنواره روند بهتری پیدا کرده است. وی افزود: از هیات داوران تشکر می‌کنم و در ضمن تشکر ویژه‌ای دارم از همسرم که در این وضعیت معیشتی با من همراهی می‌کند. وضعیت معیشتی مستندسازان بسیار سخت است. جشنواره هفدهم می‌توانست برای من نقطه پایان مستندسازی باشد. فیلم «آذر آبادگان» فیلمی تاریخی درباره پاسداشت تمامیت ارضی ایران است. این جایزه را به همه کسانی که به ایران فکر می‌کنند و مرزبانان هستند، تقدیم می‌کنم.

جایزه بهترین گوینده گفتار متن به زنده‌یاد ناصر طهماسب برای مستند «می ۱۹۶۸» رسید.

احسان امی؛ کارگردان مستند با دریافت جایزه مرحوم ناصر طهماسب گفت: امروز که به من گفتند ایشان کاندیدا هستند، هرچه تلاش به برقراری ارتباط می‌کردیم، موفق نمی‌شدیم. نمی‌دانستیم چه اتفاق غمباری افتاده است. آقای طهماسب در برابر هیولای نطق‌کش شبه روشنفکری ایستاد و شخصیتی بزرگ بود.

جایزه بهترین صداگذاری به حسن مهدوی برای مستند «آب بندان» رسید.

جایزه بهترین موسیقی متن به اکبر ابراهیمی برای مستند «آخرین کوسه نهنگ» رسید.

جایزه بهترین تدوین به حسن وزیرزاده، ساسان فلاح‌فر و عباس وهاج برای مستند «دوئل بوکمال» رسید.

جایزه بهترین تصویربرداری به‌صورت مشترک به رامتین بالف و رشاد بالف برای مستند «آخرین کوسه نهنگ» و مهدی آزادی برای مستند «پورزال» رسید.

مهدی آزادی پس از دریافت جایزه خود گفت: به برگزارکنندگان جشنواره خسته نباشید می‌گویم. دوست دارم از همسرم که پشتوانه من در همه لحظه‌های زندگی‌‌ام است، تشکر کنم که همواره فضای خانه را گرم نگه‌می‌دارد.

سپس همسرش روی صحنه آمد و جایزه را به او تقدیم کرد.

جایزه ویژه هیات داوران به علی فراهانی صدر برای مستند «قوی‌دل» و جابر بادیاد برای مستند «دختر کوه نور» رسید.

هیات داوران با توجه به تمرکز ویژه جشنواره امسال به موضوع آب و مساله جمعیت، فیلم‌های «آب بندان» در موضوع  آب؛ ساخته رضا اکبریان گالشکلایی، «بحران خاموش» در موضوع جمعیت؛ ساخته محمدحسین حقیقی و «در پناه نیزار» در موضوع محیط زیست؛ ساخته حبیب علوانی را شایسته توجه دانست.

محمدحسین حقیقی پس از دریافت این جایزه گفت: به فیلمسازان جوانی که در این دوره گوی سبقت را از پیشکسوتان ربودند تبریک می‌گویم.

سینمای مستند در حال شکوفایی است و شاید آن‌ چه که در سینمای آرمانی دهه شصت به دنبال آن می‌گشتیم ادامه‌اش را باید در سینمای مستند جستجو کنیم. این جایزه را به فرد خیری در اصفهان که بانی ساخت این مستند شد، تقدیم می‌کنم.

وی ادامه داد: الان دیگر بحث آب منتفی است و به فرمایش رهبری خطرناک‌ترین بحران ما بحران جمعیت است. سالمندی زلزله نیست که شاید بیاید شاید نیاید. ما در حال ورود به چاله سالمندی هستیم که باید جلوی آن گرفته شود.

جایزه بهترین کارگردانی فیلم‌ مستند بلند به «خانواده خلج» به کارگردانی مصطفی حاجی‌قاسمی و مریم الهامیان رسید.

حاجی قاسمی پس از دریافت جایزه خود گفت: تولید این فیلم چهار سال طول کشید و اگر حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نبود این فیلم به سرانجام نمی‌رسید. باید به شرایط تولیدکنندگان توجه کرد.

جایزه بهترین فیلم مستند به مهدی ایمانی شهمیری برای مستند «تکثیر در اسارت» رسید.

جایزه ویژه دبیر جشنواره به مستند «رزیدنت» به کارگردانی امیرمحمد کوچک‌زاده و مستند پدگر به محمد دین دشتی اهدا شد.

جایزه ویژه دبیر به احمد قوی‌دل شخصیت فیلم «قوی‌دل» اهدا شد.

جایزه استعداد نو به مستند «برار انسیه» به کارگردانی سید صادق کاظمی اهدا شد.

*معرفی بهترین فیلم از نگاه تماشاگران

جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران این دوره از جشنواره به سعید الهی؛ تهیه‌کننده مستند «قوی‌دل» اهدا شد.

سعید الهی گفت: این اولین بار است که یک فیلم هم برنده نگاه ویژه تماشاگران می‌شود، هم مورد تقدیر هیات داوران  قرار می‌گیرد و هم جایزه ویژه شهید آوینی را دریافت می‌کند.

وی ادامه داد: این ماجرا پیام‌آور این است که می‌توان فیلمی ساخت که هم نظر متخصصان و هم نظر مردم را جلب کند. فکر می‌کنم این اتفاق برای اولین بار افتاده است.

در پایان مراسم، علی دهکردی؛ مدیرعامل خانه سینما نیز گفت: در روزهای اولی که من برای مسئولیت مدیر عامل خانه سینما انتخاب شدم، اسنپ گرفتم و بعد راننده اسنپ به من گفت که من مستندسازم و عضوی از خانه سینما. همان لحظه من فکر کردم کلید خانه‌ای را در دست گرفتم که یک مستندساز به‌عنوان موتور دانش، خلاقیت و هنر راننده اسنپ شده است.

وی افزود: حالا خوشحالم که این جوان در این سالن جایزه گرفت و جمعیت انبوهی برای او دست زدند. امیدوارم سینماحقیقت بتواند حقیقت سینمای فاخر ما را به گوش و چشم کسانی که چشم و گوششان را بر حقیقت سینما بستند، باز کند.

گفتنی است؛ هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند «سینماحقیقت» شامگاه شنبه؛ دوم دی‌ماه با معرفی برگزیدگانش به کار خود پایان داد.