به گزارش سوره سینما به نقل از امور ارتباطات رسانه ای و اطلاع رسانی جشنواره فیلم ایثار، نخستین نشست علمی پژوهشی جشنواره با موضوع «ایثار و رسانه؛ بازخوانی سینمای ایثار در رسانه‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی» با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه سینما و رسانه، عصر روز یکشنبه نهم آذرماه به میزبانی پژوهشگاه رسانه و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

دکترعلی‌ اصغر فهیمی‌فر، استاد پژوهش هنر دانشگاه تربیت مدرس، در ابتدای این نشست تأکید کرد : یکی از مهم‌ترین ضعف های سینمای ایران نبود پشتوانه نظری است و همین خلأ باعث شده سینمای ما نتواند در جایگاهی که شایسته آن است قرار بگیرد. با وجود اینکه از ابتدای انقلاب برخی دیدگاه های نظری در حوزه سینما شکل گرفت و بر مبنای همان نگاه‌ از آثار مشخصی حمایت شد اما آن جریان سینمایی بیش از حد بر فرم تکیه داشت و تلاش می‌کرد ظاهری متمایز ارائه دهد. همین رویکرد باعث شد سینمای فرم نتواند سینمای کامل و جامعی باشد.

این استاد پژوهش هنر دانشگاه تربیت مدرس با توضیح اینکه ایران یکی از بزرگ ترین مراکز آموزش کارگردانی را دارد، ادامه داد: باید بررسی کرد چرا این آموزش‌ها در قالب فیلم نتیجه مثبتی ندارد. سینمایی که به مردم تکیه نکند یا به سمت رانت می‌رود یا به ابتذال؛ از همین رو سخت‌ترین نوع فیلم‌سازی در تمام جهان، تولید اثر اخلاقی اصیل است.

* هر ایدئولوژی نیازمند تکنولوژی و محتوا است

دکتر محسن سوهانی، پژوهشگر میان رشته‌ای و مدیرکل هنرهای نمایشی رادیو، در ادامه صحبت‌های فهیمی‌فر به وجود شکاف جدی میان فرهنگ و تکنولوژی اشاره کرد و گفت: هر جامعه برای رشد به دو ساحت روح یا ایدئولوژی و کالبد یا تکنولوژی نیاز دارد. ما در ایران ابزارهای نو را وارد کردیم اما فرهنگ همراه این ابزارها را بدون تأمل پذیرفتیم و همین مسئله تضادی میان ارزش‌های ریشه‌دار ما و محصولات فرهنگی ایجاد کرده است.

مدیرکل هنرهای نمایشی رادیو با اشاره به اینکه طبق نمونه‌های فرهنگی، هر زمان میان تکنیک و محتوا هماهنگی ایجاد شده اثری ماندگار پدید آمده است، گفت: ایثار یکی از عمیق‌ترین مفاهیم فرهنگ ما است اما ترجمه آن در رسانه‌های امروز نیازمند زبانی تازه است. نسل جوان جهان متفاوتی دارد و محتوای طولانی و شعاری برای او کارایی ندارد. در این فضا ارزش ها باید در قالبی هنری و موجز بیان شود تا دیده و فهمیده شود.

او همچنین تاکید کرد که بازخوانی سینمای ایثار در شبکه‌های اجتماعی زمانی موفق خواهد بود که با زبان نسل جدید و قواعد رسانه‌های دیجیتال هماهنگ شود.

* امروزه به جای روایت با پرفورمنس ایثار رو‌به‌رو هستیم

سیدوحید نبوی‌زاده نمازی، پژوهشگر سینما، نیز در بخشی دیگر از این رویداد تاکید کرد : بازنمایی ایثار در بسیاری از موارد به لحظه‌های احساسی و کالایی زود مصرف تبدیل شده است. مخاطب اشک را می‌بیند اما معنای آن را نمی‌فهمد. امروز این الگوریتم است که تعیین می‌کند چه چیزی ایثار تلقی شود و چه چیزی دیده شود. اگر فردی روایت واقعی ارائه دهد و قواعد الگوریتم را رعایت نکند از میدان خارج می‌شود. بنابراین بخش بزرگی از روایت‌های مردمی نه برای ثبت و تبیین حقیقت بلکه برای گرفتن بازخورد منتشر می‌شود.

او در این نشست با توضیح اینکه مردم عموما با پرفورمنس ایثار مواجه هستند و نه خود روایت، گفت: نبود زیرساخت تحلیلی، جامعه را به مصرف کننده صرف تبدیل کرده است. یکی از راهکارهای این مساله تولید روایت‌ها در دو قالب کوتاه و بلند است. روایت‌های صرفاً کوتاه سطحی و گذرا هستند و روایت‌های صرفاً بلند دیده نمی‌شوند.

دکترمهدی علی‌اکبر‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان نیز به عنوان دبیر این نشست در بخشی از صحبت‌های خود با طرح این پرسش که آیا امروز ایثار را فقط نشان داد یا باید دید و فهمید، گفت: کودکان هم بخشی از تماشاگران آثار تولید شده امروز هستند. با این حال آثار طنز امروز  نه نشانی از اخلاق دارد و نه تربیت و افراد را دچار شرم می‌کنند. به عقیده من سینمای ایثار را باید در اخلاق و صداقت جست‌ وجو کرد.

در انتهای این نشست نیز دکتر محمد نجاری، دبیر علمی جشنواره، از سخنرانان حاضر در این نشست تقدیر کرد.

دومین جشنواره ملی فیلم ایثار، امسال با شعار ایران سرای امید با دبیری محمد کرم اللهی در چهار بخش رقابتی ، مسابقه ی ویژه و مسابقه ی فیلم نامه نویسی به همت معاونت فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید وامور ایثارگران با مشارکت استانداری آذربایجا نشرقی و شهرداری تبریز از ۱۵ تا ۱۸ آذرماه درشهر تبریز برگزارمی شود.