به گزارش سوره سینما به نقل از روابط عمومی شبکه چهار سیما، پنجمین نشست از برنامه «شب موسیقی» یک شنبه ۱۳ آبان، با اجرای رضا مهدوی با موضوع «فرهنگ شنیداری و ذائقه موسیقیایی»، میزبان دکتر شاهین فرهت آهنگساز و مدرس موسیقی و استاد محسن الهامیان موسیقیدان، نویسنده، مترجم و آهنگساز بود.

مهدوی بحث اینگونه شروع کرد که: امروزه ما به گوشمان دقت نمی کنیم و به راحتی هر چیزی در آن ورود می کند و گویا ما ناگزیر به پذیرش آن هستیم. چه کاری باید انجام داد تا این فرهنگ شنیداری درست شود؟

ژن خاص و تکرار، دو عامل موثر در ادراک موسیقی

دکتر فرهت برای ساده کردن موضوع با این توضیح شروع کرد:” دو عامل برای ادراک موسیقی نیاز است، یکی ژن خاص و دیگری تکرار و به گوش رساندن است که در عامل دوم رسانه های جمعی بسیار موثرند.”

نباید به همه چیز ازدید نخبه گرایانه نگاه کرد

استاد الهامیان در بحث ژن خاص با دکتر فرهت مخالفت کرد و گفت:” همه می توانند از موسیقی استفاده کنند و برای درک و لذت بردن از آن نیاز به ژن خاصی نیست. ما باید به جوان ها حق بدهیم آنچه دوست دارند را گوش بدهند. جوانان انتظاراتی دارند که ما در این سن و سال متوجه آن نمی شویم، بنابراین نباید بر آن ها خرده بگیریم.” وی در ادامه چند پاراگراف از کتاب ” شناخت موسیقی مردم پسند” را خواند و نتیجه گرفت:” نباید به همه چیز ازدید نخبه گرایانه نگاه کرد و اگر به افراد حق انتخاب داد بسیار مناسب تر است.”

از بچگی از دیدن کوه دماوند مسخ می شدم

دکتر فرهت با اشاره به “سمفونی دماوند” که از آثارش است ادامه داد:” انسان احساسی از مطلبی می گیرد و موسیقی می نویسد. من از بچگی از دیدن کوه دماوند مسخ می شدم. قسمت اول یک صعود ذهنی است. قسمت دوم زیبایی های دماوند است و قسمت سوم طوفانی در قله در یک روز سرد زمستانی است و بعد دوباره به عظمت دماوند برمی گردد و سمفونی تمام می شود.”

دکتر فرهت در ادامه بحث ژن خاص گفت:” ممکن است بعضی ها به عنوان مثال ژنشان به موسیقی کلاسیک جور نباشد، منظور من این بود و من انواع موسیقی را دوست دارم. موسیقی در شرایط زمان و مکان معنا پیدا می کند.”

تعریف موسیقی خوب و بد چه هست؟

استاد الهامیان گفت:” این یک مسئله عام هست و به دید شخص بستگی دارد. تحصیلات عاملی برای بهتر شدن فرهنگ شنیداری شخص نیست.”

دکتر شاهین فرهت تکرار در شنیدن را از عوامل ارتقا سطح شنیداری در جوامع دانست و گفت:” رادیو و تلویزیون در بیدار کردن و ثابت نگاه داشتن فرهنگ شنیداری در مردم نقش مهمی دارند. ”

برای موسیقی نباید چهارچوب تعیین شود

آیا تولیدات آهنگسازان یک مملکت می تواند پاسخگوی ذائقه شنیداری تمام مردمش باشد؟

استاد الهامیان گفت:” دلیلی ندارد یک نفر کاری بنویسد که همه خوششان بیاید. موسیقی را نمی توان اجبار کرد.”

مردم چه حجمی از موسیقی های مصرفی امروز که از مجاری رسمی عبور می کند را گوش می دهند؟

دکتر فرهت با اظهار امیدواری از نسل جوان گفت:” نسل جوان بسیاری از موسیقی های جدی را می شنود.”

استاد الهامیان پاسخ داد:” ارشاد کادرهایی برای حرکت موسیقی تعیین کرده که از دیدگاه نخبگی نگاه می کند و برای موسیقی نباید چهارچوب تعیین شود.”

مهدوی از دکتر فرهت که در ممیزی ارشاد فعالیت می کند در مورد این بحث توضیح خواست و ایشان در پاسخ گفت که الان تقریبا همه چیزتصویب می شود.وی در ادامه افزود:” هر نوع موسیقی باید عرضه شود اگر شنونده داشت، فروش می رود و اگر نه خودش کنار می رود.”

محدودیت های ایجاد شده توسط سیما، باعث از دست رفتن مخاطبان آن شده است

استاد فرهت در مورد نقش رادیو و تلویزیون گفت:”محدودیت های ایجاد شده توسط سیما، باعث از دست رفتن مخاطبان آن شده است.”

در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت می شود

دکتر فرهت تکرار، اجرای کنسرت ها، اجرای آثار آهنگسازان ایرانی، اختصاص مکان برای اجرای نوازندگان را به عنوان پیشنهادی برای فرهنگ سازی معرفی کرد. وی افزود:” در حال حاضر خلاقیت کمتر و تکنیک بیشتر است. در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت می شود.”

در پایان به عنوان جمع بندی دکتر فرهت گفت:” من دوست دارم ذائقه همه مردم در نظر گرفته شود. تکرار و کنسرت ها ، اجازه موسیقی و اجرا برای جوانان بیشتر شود.”

استاد الهامیان با تایید حرف های دکتر فرهت افزود:” اجرای زنده باید زیاد شود تا تجربه زیاد شود و کار پخته شود.”

مهدوی در پایان ، با توجه به زیاد بودن تعداد فارق التحصیلان موسیقی نسبت به سالن ها، از شهرداری ها و مسئولین درخواست کرد ورود پیدا کنند و هنر و موسیقی را جدی بگیرند.

«شب موسیقی»  از مجموعه «شب های هنر» به تهیه کنندگی حبیب الله ذوالفقاری یکشنبه شب ها ساعت ۲۳ به طور زنده، از شبکه چهار سیما پخش می شود.