به گزارش سوره سینما، در «میز فناوری» برنامه «چرخ» دوشنبه ۱۴ مرداد، محمدحسین جهان‌پناه به‌عنوان مجری-کارشناس «چرخ»، میزبان مهندس مریم موسوی، مدیر پروژه‌ی طراحی ماهواره‌ی ناهید بود.
در بخش اول این گفتوگو، موسوی درباره‌ی اهداف طراحی ماهواره‌ی ناهید توضیح داد: «ماهواره‌ی تحقیقاتی-مخابراتی ناهید به کارفرمایی سازمان فضایی ایران توسط پژوهشگاه فضایی ایران طراحی و اجرا شده است. در سند راهبردی ماهواره‌های مخابراتی ایران که سال ۹۳ تعریف شده، برای دستیابی به هدف نهایی در حوزه‌ی فضا معین شده که ما در نهایت یک ماهواره در مدار ژئو داشته باشیم. این ماهواره باید به‌صورت عملیاتی فعالیت کند و بتوانیم توسط متخصصان ایرانی از آن بهره‌برداری کنیم. در نگاه اول شاید به این موضوع فکر کنیم که این هدف دست‌یافتنی نیست اما وقتی با نگاه فنی و کارشناسانه به آن نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که برای رسیدن به چنین هدفی باید برنامه‌ای در قالب نقشه‌ی راه تدوین شود. ماهواره‌ی ناهید۱ گام اول این نقشه‌ی راه است. این ماهواره در پژوهشگاه فضایی با مشارکت پژوهشکده‌ی سامانه‌های ماهواره، دانشگاه‌ها و شرکت‌هایی خصوصی طراحی و ساخته شده است.»
موسوی در ادامه‌ی صحبت‌هایش جزییات ماهواره‌ی ناهید۱ را تشریح کرد: «ماهواره‌ها بر اساس کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند؛ یک‌سری از ماهواره‌ها برای کاربردهای انتقال داده و تصویر، لینک‌های مخابراتی برقرار می‌کنند که به آنها ماهواره‌های مخابراتی می‌گوییم. دسته‌ای دیگر از ماهواره‌ها برای پایش زمین استفاده می‌شوند که به آنها ماهواره‌های سنجش از دور می‌گویند. از یک‌سری از ماهواره‌ها هم برای تعیین موقعیت استفاده می‌شود. ماهواره‌ی ناهید۱ ماهواره‌ای مخابراتی- تحقیقاتی است. تحقیقاتی است چون این ماهواره گام اول نقشه‌ی راه ما است. وقتی می‌گوییم گام اول یعنی یک‌سری از فناوری‌ها را که روی آنها کار کرده‌ایم و انتظار داریم در مدار عملیاتی پاسخ مناسبی از آن بگیریم، روی این ماهواره پیاده‌سازی کرده‌ایم. بعد از اینکه این ماهواره در مدار عملیاتی قرار گرفت و بازخوردهای آن را گرفتیم، می‌توانیم کارکرد بخش‌های توسعه‌ی فناوری را که در ماهواره به کار رفته، ارزیابی کنیم.»
مدیر پروژه‌ی طراحی ماهواره‌ی ناهید درباره‌ی ماموریت‌های این ماهواره گفت: «یکی از ماموریت‌های ناهید۱ گسترش پنل‌های خورشیدی است. این ماهواره دو پنل کوچک دارد که با زاویه‌ی ۹۰ درجه باز می‌شود. وقتی اسم سلول خورشیدی را می‌شنویم، این موضوع به ذهن می‌رسد که به تامین توان و انرژی مورد نیاز ارتباط دارد. این تصور درست است. وقتی ماهواره در مدار عملیاتی قرار می‌گیرد، برای اینکه بتواند کارکردهای خودش را انجام بدهد، لازم است انرژی مورد نیاز را کسب کند. ناهید۱ این انرژی را از خورشید به دست می‌آورد. این ماهواره با ابعاد ۶۰ در ۶۰ و با ارتفاع ۸۰ سانتی‌متر ساخته شده و حدود ۵۰ کیلوگرم وزن دارد. ماهواره‌ها محدودیت حجم دارد و ما این پنل‌های خورشیدی را به‌صورت بازشونده ساخته‌ایم تا وقتی در مدار قرار می‌گیرند، باز شوند. عمر مداری ماهواره‌ی ناهید۱ حدود دو ماه است. یکی دیگر از ماموریت‌های این ماهواره برقراری ارتباط با لینک مخابراتی باند KU است که برای اولین بار انجام می‌شود. از طریق این باند انتقال داده و تصویر با نرخ بالا در مدار ژئو انجام می‌شود. مدار ژئو یا زمین‌آهنگ مداری است که وقتی ماهواره در آن قرار می‌گیرد، موقعیت ماهواره نسبت به زمین ثابت در نظر گرفته می‌شود. یعنی اگر از طریق یک ایستگاه زمینی ارتباط با این ماهواره برقرار کنیم، نیازی نیست که ایستگاه جابه‌جا شود.»
موسوی در پایان این گفتوگو به گام‌های بعدی ایران در طراحی و اجرای ماهواره‌ها اشاره کرد: «ماهواره‌ی ناهید۲ گام بعدی ماست. بعد از اینکه نتایج ماموریت‌های ناهید۱ به دست آمد و آنها را ارزیابی کردیم، ناهید۲ پیشرفته‌تر خواهد بود. این ماهواره هم با هدف توسعه‌ی فناوری ساخته شده و با ابعاد و جرم بزرگتر و بیشتر و طول عمر بیشتری طراحی شده است. ما انتظار داریم که فناوری‌های بیشتری را روی این ماهواره ببینیم. ما با ناهید۱ گام اول را طی کرده‌ایم و گام دوم که ناهید۲ است که در حال اجراست. پس از آن باید دو گام دیگر پیش برویم تا به مدار ژئو برسیم.»
در بخش روایت خبری «چرخ» هم محمود حاج‌زمان، کارشناس علم برنامه، رسیدن به روز تخطی زمین را بررسی کرد. روز تخطی زمین (EOD) که قبلا با عنوان روز بدهی زیست‌محیطی (EDD) شناخته می‌شد، یک تاریخ تقویمی حساب شده است که نشان می‌دهد در آن روز سرعت مصرف منابع طبیعی زمین از توان خوداحیایی آن پیشی گرفته است. حاج‌زمان درباره‌ی رسیدن این روز توضیح داد: «این روز در سال ۱۳۴۹، ۲۷ اسفند بوده اما هر سال وضعیت مصرف منابع زمین بدتر شده و این تاریخ پیش آمده. امسال در ۲۱۰ امین روز سال تمام منابعی را که باید در ۳۶۵ روز مصرف می‌کردیم، مصرف کرده‌ایم. به عبارت دیگر ما تا آخر امسال ۱.۷۵ زمین مصرف می‌کنیم. یعنی در یک سال حدود دو برابر منابع زمین را مصرف می‌کنیم.»
«چرخ» به تهیه کنندگی الهه بهبودی روزهای یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه، از ساعت ۱۹ به‌صورت زنده از شبکه‌ی چهار پخش می‌شود.
خیابان سمیه نرسيده به خیابان حافظ ، حوزه هنری
info@sourehcinema.ir