به گزارش سوره سینما، در تقویم ما روز بیست و چهارم آبان به نام کتاب و کتاب‌خوانی نام‌گذاری شده است و به همین بهانه به سراغ فیلم و سریال‌های مطرح دنیا و ایران رفته‌ایم که از دل یک کتاب و قصه بیرون آمده و به تصویر درآمده‌اند.

ارتباط سینما و ادبیات، پیوندی دیرینه و پربار است. کتاب‌های بسیاری هستند که روی پرده نقره‌ای یا صفحه تلویزیون جان دوباره گرفتند و به اثری ماندگار در فرهنگ عامه تبدیل شدند.

در ادامه به برخی از مطرح‌ترین این موارد اشاره می‌کنیم.

سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» (The Lord of the Rings) برگرفته از کتابی اثر جی. آر. آر. تالکین

این اقتباس یک دستاورد سینمایی بی‌نظیر محسوب می‌شود و پیتر جکسون با وفاداری به روح حماسی و عاطفی کتاب، دنیای آن را با جزئیاتی خیره‌کننده به تصویر کشید. این سه‌گانه برنده ۱۷ جایزه اسکار شد.

«پدرخوانده» (The Godfather) بر اساس کتابی اثر ماریو پوزو

فرانسیس فورد کاپولا رمان پوزو را که اگرچه پرفروش اما از نظر منتقدان چندان جدی گرفته نمی‌شد، به یک شاهکار سینمایی تبدیل کرد. فیلم با تمرکز بر مضامین قدرت، خانواده و رؤیای آمریکایی، فراتر از یک فیلم گانگستری رفت و به بررسی جامعه آمریکا پرداخت.

«هری پاتر» (Harry Potter) برگرفته از کتاب جی. کی. رولینگ

این مجموعه، یک پدیده فرهنگی جهانی را ایجاد کرد. فیلم‌ها با رشد بازیگران و مخاطبانش، لحن تاریک‌تری به خود گرفتند و توانستند حس جادو، دوستی و ماجراجویی کتاب‌ها را به طور گسترده به مخاطبان در تمام سنین انتقال دهند.

«بربادرفته» (Gone with the Wind) بر اساس کتابی از مارگارت میچل

این فیلم یکی از بزرگ‌ترین و پرخرج‌ترین تولیدات تاریخ سینمای کلاسیک هالیوود است. داستان عشق و جنگ در دوران جنگ داخلی آمریکا، به یک اثر نمادین تبدیل شد و جایزه اسکار بهترین فیلم را کسب کرد.

«رستگاری در شاوشنک» (The Shawshank Redemption) برگرفته از رمان کوتاه «ریتا هیورث و نجات از شاوشنک» از استفان کینگ

این فیلم به عنوان یکی از محبوب‌ترین و امیدبخش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما شناخته می‌شود و در برخی نظرسنجی‌ها به عنوان برترین فیلم تاریخ سینما از آن یاد می‌شود.

«بازی تاج‌وتخت» (Game of Thrones) بر اساس مجموعه رمان «ترانه یخ و آتش» اثر جورج آر. آر. مارتین

این سریال با ترکیب سیاست‌های پیچیده، شخصیت‌های چندبعدی و عناصر فانتزی، به یک پدیده جهانی تبدیل شد. اقتباس آن به سازندگان اجازه داد دنیایی وسیع با داستان‌های موازی را به شکلی روایت کنند که در یک فیلم سینمایی ممکن نبود.

«مردگان متحرک» (The Walking Dead) برگرفته از کمیک‌بوک اثر رابرت کرکمن

این سریال با اقتباس از یک کمیک‌بوک محبوب، ژانر زامبی را احیا کرد و به بررسی بقای انسان در یک جهان پسا-آخرالزمانی پرداخت.

از طرف دیگر اقتباس ادبی در سینمای ایران نیز سابقه‌ای طولانی دارد و به دهه‌های ابتدایی شکل‌گیری سینمای حرفه‌ای ایران بازمی‌گردد. فیلم «گاو» ساخته داریوش مهرجویی در سال ۱۳۴۸ که از داستان «عزاداران بیل» غلامحسین ساعدی اقتباس شده بود، نقطه عطفی در این زمینه محسوب می‌شود.

ازجمله مهم‌ترین فیلم‌های ایرانی که در این فهرست قرار می‌گیرند می‌توان به «گاو» (داریوش مهرجویی، ۱۳۴۸)، «شازده احتجاب» (بهمن فرمان‌آرا، ۱۳۵۳)، «گاو خونی» (بهروز افخمی، ۱۳۸۱)، «شب‌های روشن» (فرزاد مؤتمن، ۱۳۸۱)، «تنگسیر» (امیر نادری، ۱۳۵۲)، «داش آکل» (مسعود کیمیایی، ۱۳۵۰)، «مهمان مامان» (داریوش مهرجویی، ۱۳۸۲)، «آرامش در حضور دیگران» (ناصر تقوایی، ۱۳۵۱)، «درخت گلابی» (داریوش مهرجویی، ۱۳۷۶)، «خواهران غریب» (کیومرث پوراحمد ۱۳۷۴)، «فروشنده» (اصغر فرهادی ۱۳۹۴)، «اینجا بدون من» (بهرام توکلی ۱۳۸۹)، «بی همه چیز» (محسن قرایی ۱۳۹۹)، «باغ کیانوش» (رضا کشاورز حداد ۱۴۰۲)، «آپاراتچی» (قربانعلی طاهرفر ۱۴۰۲)، «چشم‌هایش» (بهمن فرمان‌آرا، ۱۴۰۴) و… اشاره کرد.