کارگردان «انارهای نارس» ادای دین به طبقه کارگر را انگیزه اصلی ساخت این فیلم دانست.

سوره سینما-آبان عسکری: فیلم سینمایی «انارهای نارس» تنها فیلم سی و دومین جشنواره فیلم فجر است که هم در بخش «نگاه نو» و هم «سودای سیمرغ» وجود دارد. همین ویژگی مخاطب را مشتاق می‌کند درباره این فیلم بیشتر بداند. مجیدرضا مصطفوی درباره تجربه اول فیلمسازی‌اش با سوره سینما صحبت کرد.

از پروسه ساخت فیلم اول در سینمای ایران چه تحلیلی می‌توانید ارائه بدهید؟

مجیدرضا مصطفوی: سه چهار سال گذشته اتفاقاتی در زمینه فرهنگی این کشور مخصوصا سینما افتاد که باعث شد در زمینه تولید فیلم اول همه قوانین قبلی اعتبار خود را از دست بدهند  و دیگر هیچ چهارچوب مشخصی وجود نداشته باشد. زمانی، فیلمسازان برای ساخت فیلم اول به خانه سینما مراجعه می‌کردند کانون کارگردانان فیلمنامه را تأیید  و برای صدور مجوز به وزارت ارشاد ارائه می‌کردند. در چند سال اخیر ارشاد متولی این امر شد و متأسفانه اعمال نظر شدیدی در مواجهه با فیلم‌های مستقل و اجتماعی داشت به طوری که به سختی برای این فیلم‌های اول مجوز صادر می‌شد و یا اصلا این اتفاق نمی‌افتاد و فیلم‌اولی‌ها مدت‌ها در صف انتظار برای کلید زدن فیلم اولشان می‌ماندند. در عوض فیلم‌های کمدی و بعضا سخیف به کرات ساخته شدند. در چنین شرایطی تنها راه، ساختن فیلم به صورت ویدیوئی و بعد تبدیل آن به سینمایی بود. برای «انارهای نارس» هم همین اتفاق افتاد چندین بار برای دریافت پروانه سینمایی آن مراجعه کردم ولی نتیجه نگرفتم تصمیم گرفتم ابتدا پروانه ساخت ویدئویی بگیرم بعد آن را سینمایی کنم.

چیز زیادی درباره فیلم شما نمی‌دانیم جز اینکه فیلم درباره زندگی سخت طبقه کارگر است. چرا طبقه کارگر؟ نترسیدید فیلم از نگاه برخی سیاه‌نما تلقی شود؟

من در همین جامعه زندگی می‌کنم و طبیعی است از اتفاق‌هایی که در اطرافم می‌بینم تأثیر می‌گیرم. در چند سال اخیر مشکلات اقتصادی تأثیر زیادی روی زندگی مردم گذاشته به طوری که آدم‌ها طبقه اجتماعی خود را از دست داده‌اند. طبقه مرفه به طبقه متوسط و طبقه متوسط به طبقه پایین تر از خود سقوط کرده‌اند و این سقوط بعضا خیلی‌ها را به قهقهرا برده. «انارهای نارس» ادای دین به مردم طبقه کارگر است که اتفاقا اکثریت جامعه ایران را تشکیل می‌دهند. کسانی که در ناهنجاری‌های اقتصادی به جایگاهی پایین‌تر سقوط کرده و گرفتار انفعال شده‌اند اما تصمیم دارند بر این وضعیت غلبه کنند. کسانی که در تلاشند قدرت پیدا کنند روی پای خود بایستند و امیدوار باشند. فیلم من درباره امید و دلخوشی به ظهور اتفاق‌های خوب آینده است.

در پاسختان اراده در به تصویر کشیدن زندگی این قشر از مردم دیده می‌شود. پس سینمای اجتماعی یک دغدغه جدی برای شماست.

همینطور است. قشر فقیر و کم‌درآمد بخش زیادی از جامعه را به خود اختصاص داده من برای این مردم غیر از فیلمسازی کار دیگری بلد نیستم انجام بدهم. فیلمنامه فیلم بعدی‌ام باز در همین راستاست. «انارهای نارس» را برای مردم ساختم دوست دارم مردم با این فیلم ارتباط بگیرند و تلاشی که من در ادای دین به آنها کرده‌ام نتیجه بدهد.

قبل از اینکه فیلم را در جشنواره ببینیم کمی از فضای کلی قصه و شخصیت‌های قصه‌تان صحبت کنید.

یک زوج جوان کارگر با بازی آنا نعمتی و پژمان بازغی چشم انتظار تولد فرزندشان هستند. زن از پیرزنی که آلزایمر دارد پرستاری می‌کند و مرد هم شغلش جوشکاری در ارتفاع است. اتفاق‌هایی برای آنها می‌افتد که غم و اندوه زیادی برایشان ایجاد می‌کند اما آنها سعی می‌کنند بر این اندوه غلبه کنند. همه ما در زندگی در شرایط سخت قرار می‌گیریم اما تفاوت آدمها در مواجهه و غلبه بر سختی‌هاست. هم می‌توان در اندوه فرو رفت و هم می‌توان بر تمام ناگواری‌ها غلبه کرد.

آنا نعمتی و پژمان بازغی در نگاه اول برای بازی در نقش کارگر مناسب نیستند. چطور سمت این دو بازیگر رفتید که معمولا نقش‌های شیک بازی کرده‌اند.

اتفاقا قصدم این بود که از چهره بازیگرم آشنایی زدایی کنم. دنبال بازیگرانی بودم که قبلا هیچ‌وقت در نقشی مشابه با فیلمنامه‌ام بازی نکرده باشند. حتی تأکیدم این بود که دو بازیگر از سینمای تجاری انتخاب کنم. بازیگرانی که خود را در ذهن مخاطب بسیار شیک و در نقش‌ شخصیت‌های مرفه شکل داده‌اند. بعد با گریم و بازی متفاوت به این َآشنایی زدایی برسم. نعمتی و بازغی از اولین گزینه‌های مورد نظر من بودند خیلی خوشحالم که این دو بازیگر در فیلمم بازی کردند.

«انارهای نارس» تنها فیلمی است که در دو بخش «نگاه نو» و «سودای سیمرغ» حضور دارد. این یک امتیاز است و مخاطب را تا حدی از کیفیت فیلم مطمئن می‌کند. قطعا فیلم را تا به امروز به دوستان زیادی نشان داده‌اید. بازخوردها چگونه بوده؟

هفت عضو هیئت انتخاب به لحاظ سلیقه با هم متفاوت‌اند و در بخش‌های مختلف سینما مشغول به فعالیت‌اند، شنیده‌ام که فیلم با توافق نظر همه آنها انتخاب شده. دوستان منتقدی که فیلمم را دیده‌اند نظر مثبتی داشته‌اند و بعضی اصطلاح «شریف» را برای آن به کار برده‌اند.

با این حساب برای فیلمتان در جشنواره چه میزان موفقیت را آرزو می‌کنید؟

دوست دارم نظر اکثر منتقدان نسبت به فیلمم مثبت باشد. من سینما را با خواندن نقد و تحلیل منتقدانی همچون جمشید ارجمند و زاون قوکاسیان شروع کردم همیشه نظر منتقدان برایم مهم بوده.