سوره سینما

پایگاه خبری-تحلیلی سینمای ایران و جهان

sourehcinema
تاریخ انتشار:۱۴ خرداد ۱۳۹۶ در ۴:۰۰ ب.ظ چاپ مطلب

امام (ره)، سینما و افق جدید

emam-cinema

امام (ره) با بینش بلند و نگرش عمیقش نه تنها مانع گردید تا سینماها در آغاز انقلاب مورد تخریب قرار نگیرند بلکه افقی را نشان دادند که جهان، امروز سینمای ما را به عنوان سینمایی انسانی، اخلاقمند و شاعرانه بشناسد.

سوره سینما – مهدی رئیسی : شکی نیست که سینما به عنوان رسانه ای نافذ و فراگیر همواره به مثابه یکی از ابزارهای استعماری از سوی قدرت های بزرگ و نظام سلطه مورد بهره برداری قرار گرفته و می گیرد. از این عنصر موثر و آگاهی بخش قدرت های بزرگ همیشه سعی کردند برای تخریب هویت های ملی و فرهنگ های بومی سایر ملت ها استفاده کنند و متاسفانه، با سیطره مطلق آن ها بر سینمای جهان تا حدودی به اهداف و مقاصد شوم شان هم رسیده اند.  تحقیر و امحای فرهنگ های مختلف، گسترش حوزه های نفوذ و اقتدار فرهنگ غربی و استحاله سبک زندگی ملت ها یکی از مهم ترین اهداف و فلسفه سینمای غرب است.

در کشور ما، سینما مضافا، یکی از ابزارهای اصلی دین‌زدایی از جامعه در طول رژیم پهلوی شده بود تا جایی که رویگردانی مردم به دلیل پیوندهای دینی و مذهبی از سینما در سال‌های آخر حکومت پهلوی باعث افت شدید تولید فیلم فارسی و بیکاری بسیاری از بازیگران و فعالان سینما شد. با پیروزی انقلاب، طیف های مختلف مردم سعی می‌کردند جلوه ها و مظاهر غربزدگی جامعه از جمله خانه‌های فساد، مشروب‌فروشی‌ها و سینما‌ها را از بین ببرند. اما امام(ره) در چنین شرایط ملتهبی در مقابل تخریب سینما‌ها ایستادند. مهمترین موضع‌گیری امام درباره سینما، جمله معروف«ما با سینما مخالف نیستیم، ما با مرکز فحشا مخالفیم»است و شاید مهمترین دلیلی که امروزه ما هنر سینما را در کشورمان داریم همین جمله باشد. متن کامل این سخنان به این شرح است: «سینماى ما مرکز فحشاست. ما با سینما مخالف نیستیم، ما با مرکز فحشا مخالفیم. ما با رادیو مخالف نیستیم، ما با فحشا مخالفیم. ما با تلویزیون مخالف نیستیم، ما با آن چیزى که در خدمت اجانب براى عقب نگه داشتن جوانان ما و از دست دادن نیروى انسانى ماست، با آن مخالف هستیم. ما کى مخالفت کردیم با تجدد؟ با مراتب تجدد؟ مظاهر تجدد وقتى که از اروپا پایش را در شرق گذاشت- خصوصاً در ایران- مرکز [عظیمى‏] که باید از آن استفاده تمدن بکنند ما را به توحش کشانده است. سینما یکى از مظاهر تمدن است که باید در خدمت این مردم، در خدمت تربیت این مردم باشد؛ و شما مى‏دانید که جوانهاى ما را اینها به تباهى کشیده‏اند. و همین طور سایر این [مراکز]. ما با اینها در این جهات مخالف هستیم‏.»

حضرت امام(ره) حتی به صورت مشخص و مصداقی در خصوص چند اثر اظهارنظر داشته اند. سریال «پاییز صحرا» که در سال ۶۶، از تلویزیون پخش شده بود، در زمان پخش با اعتراضاتی از سوی برخی علما و جامعه‌ی روحانیت مواجه شد، تا جایی که حتی در مورد رویکرد صدا و سیما در آن زمان، در خطبه نماز جمعه سخنرانی شد و همین امر باعث شد که مسئولین، این سریال و البته مدیر وقت سازمان، در باره آن، نظر امام(ره) را جویا شوند. امام خمینی (ره)، پس از تماشای قسمت‌هایی از این سریال در نقلی فرموده بودند که «من در این فیلم نشانه‌ای خلاف عفت و عوامل انحراف ندیدیم». ایشان در سال ۵۹، همچنین پیرامون اکران فیلم «الرساله» یا «محمد رسول‌الله» ساخته مصطفی عقاد هم نظر دادند. در نقل قولی از حسین بهزاد، نویسنده و محقق جنگ تحمیلی در برنامه راز مطرح شد که، در آن زمان منتقدین در مورد این فیلم نظر خوبی نداشتند و نگرانی آنها در این مورد بود که در فیلم مصطفی عقاد، بلال در هنگام فتح مکه و گفتن اذان، نامی از حضرت علی(ع)، (اشهد ان علی ولی‌الله) نمی‌برد، و از آنجا که مصطفی عقاد، کارگردان سوری، کارگردانی غیرشیعه است، اکران این فیلم در جامعه آن روز تأثیرات خوبی ندارد. بهزاد در این باره گفت: امام خمینی(ره) فیلم را دیدند و گفتند فیلم بدون اشکال است، گفتن عبارت مربوط به حضرت علی (ع) در اذان از مستحبات است و نه واجبات.

همچنین امام خمینی (ره)، در اظهار نظری در مورد فیلم «گاو»، ساخته‌ی داریوش مهرجویی در ۲۳ اردیبهشت سال ۵۹، گفتند: «به حمدالله گویندگان و نویسندگان خوبی داریم، من فکر می‌کنم فیلم‌هایی که ایرانی‌ها می‌سازند، فیلم‌های خوبی است،‌ مثلاً همین فیلم «گاو»، فیلمی آموزنده بود.»

امام (ره) با بینش بلند و نگرش عمیقش نه تنها مانع گردید تا سینماها در آغاز انقلاب مورد تخریب قرار نگیرند بلکه افقی را نشان دادند که جهان، امروز سینمای ما را به عنوان سینمایی انسانی، اخلاقمند و شاعرانه بشناسد- سینمایی که فراتر از عناصری چون خشونت و جذابیت های جنسی، مخاطبان از آن به دلیل هویت معنایی و نگاه انسانی اش می پسندند.

انقلاب اسلامی گفتمان جدیدی را در ادبیات سیاسی جهان معرفی کرد. گفتمانی که امروز با گسترش آن در منطقه و جهان شاهد تحول و شکل‌گیری جنبش‌های نوینی هستیم که هر روز بر ابعاد و تعداد آن‌ها افزوده می‌شود.

امام (ره) پایه گذارانقلابی است که مسیر تاریخ را تغییر داد و طلیعه نوینی را در افکار جهانی شکل بخشید. جهان و تمامی مکتب‌های کهنه سیاسی و اقتصادی را به چالش کشاند و موجی از انگاره‌های تازه و تفکرات نوین در عرصه‌های مختلف حتی، در سطوح دانشگاه‌ها رقم زد و امروز شاهدیم که از برکات جریان انقلاب، ده‌ها خیزش و جنبش مردمی در منطقه و در اقصی نقاط جهان در حال تولد و گسترش است و دور نیست که این جریان که برجوشیده از تفکر و دیدگاهی است که حضرت امام (ره) آن را طراحی و پایه‌گذاری کرد و رهبری معظم انقلاب به آن تکامل و توسعه داد فراگیرتر شود.

نگاه امام هنری‌ترین نگاه است. نگاهی آمیخته با متعالی‌ترین اعتقادات دینی و باورهای انسانی و اخلاقی که بشریت تشنه امروز به‌شدت محتاج آن است و همین تشنگی و ضرورت بود که باعث جهش و گسترش تفکر انقلاب اسلامی شد و تا دورترین نقاط دنیا را پوشش داد و هم از این روست که می‌بینیم با انقلاب، تمامی ساختارها و تعاریف کهنه و کلیشه از«هنر» هم دگرگون می‌شود و در فرازی پویا آثار هنری هنرمندان ایران سکوهای معتبرترین فستیوال‌های جهانی  را فتح می‌کند.

امام،  نگاه و جنبش تازه‌ای را در تمامی عرصه‌ها  ایجاد کرد و کلیشه‌ها و چارچوب‌های فرسوده را درهم شکست و افقی نوینی گشود به دنیایی جدید و این امر در عرصه‌های هنری بیشتر رخ نمود. اگرچه همچنان، باور داریم که آثار هنری به‌موازات سایر حوزه‌ها رشد نیافته‌اند و پا به پای تحولات و خیزش‌ها در حوزه‌های مختلف اقتصادی، علمی، سیاسی و اجتماعی جلو نیامده‌اند. با امام (ره) انقلاب معنایی در این سرزمین و در عصر حاضر ایجاد شد و بی‌تردید، تا ثمر دهی و به بار نشستن آن هنوز فاصله داریم و در این راستا وظیفه هنرمندان و خالقان آثار هنری بیش از همه، حساس‌تر و سنگین‌تر است.

هنر با تمامی زیر شاخه‌هایش به‌عنوان کلیددار توسعه و پیشرفت ملت‌ها در جهان امروز قادر است  گستره تعاملات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی توسعه دهد و به  همکاری‌ها و همراهی‌ها و مناسبات ملت‌ها معنا بخشد، می‌تواند راهبردی باشد برای نزدیکی هنرمندان، فرهیختگان و مردمانی که میراث مشترک و آینده مشترک دارند. باشد تا روزی که به برکت این نگاه شاهد اوج‌گیری هنر انقلاب و گسترش آن تا مقیاس های جهانی باشیم.


پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شما می‌توانید از این دستورات HTML استفاده کنید: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>