سوره سینما – از آخرین باری که انجمن نویسندگان آمریکا (WGA) اعتصاب کرد چیزی حدود پانزده سال می‌گذرد، اما از چندی پیش شرایط مالی، افشای دستمزد نجومی مدیران و البته محدود شدن مدت زمان همکاری با پروژه‌‌ها، در میان نویسندگان هالیوود جنجال‌برانگیز شد. در مقابل آن، شکست مذاکرات این انجمن با تهیه‌کنندگان فیلم و تلویزیون (که شش هفته زمان برد)، موج جدیدی از احساسات را در میان اعضای انجمن نویسندگان آمریکا به راه انداخت، تا جایی که از صبح روز سه‌شنبه ۲ می به اعتصابات گسترده و علنی منجر شد و در بیانیه‌ای که از سوی انجمن مذکور منتشر شد، تاکید برآن بود که این اعتصاب از صبح روز ۲ می ۲۰۲۳ به وقت محلی آغاز می‌شود و تا رسیدن به توافقی عادلانه ادامه خواهد داشت.

در اولین روز اعتصابات، بسیاری از نویسندگان مطرح به خیابان‌های لس آنجلس و نیویورک آمدند و ده‌ها نویسنده مقابل استودیوهای کالیفرنیا تجمع کرده و شعار دادند: «الکسا، پول ما را بده!». گروهی دیگر تهدید کرده‌اند که پایان سریال «وراثت» HBO را اسپویل خواهند کرد!

در پی این اعتصاب، انجمن نویسندگان با ۱۱ هزار و ۵۰۰ عضو، طی پیام‌هایی که منتشر کرده، استودیوهای بزرگ و پخش‌کننده‌ها را متهم کرده که بخاطر هزینه‌های بی‌رویه تولید محتوا برای پلتفرم‌های استریم، کار و حرفه نویسندگان مختل شده است و در ادامه پیام‌های خود مسایلی را که برای تضمین بقای فیلمنامه‌نویسی به عنوان یک شغل مناسب ضروری است، مطرح کرده است.

این انجمن معتقد است که شرکت‌ها تجارت اعضا را متوقف کرده‌اند در حالیکه هرآنچه تا امروز به دست آورده‌اند از همین نویسندگان بوده و نویسندگان بوده‌اند که باعث ثروتمند شدن آنها شده‌اند. انجمن می‌گوید: «چیزی که شرکت‌ها نمی‌توانند از ما بگیرند؛ همبستگی و تعهد متقابل ما برای نجات خود و حرفه‌ای است که دوست داریم.»

در مواجهه با این رویداد، ورایتی به عنوان یکی از رسانه‌های صاحب نظر، معتقد است که این اعتصاب، نوید ایجاد تحولات بیشتر را در بازاری می‌دهد که در حال حاضر با عواقب ناشی از اختلالات تکنولوژیکی دست و پنجه نرم می‌کند و از طرفی نیز در حال بازسازی مشکلاتی است که پس از همه‌گیری کووید ۱۹ به وجود آمده بود.

با اینکه اعتصاب طولانی مدت نویسندگان تلویزیون و فیلم می‌تواند تاثیرات منفی زیادی را روی برنامه‌های سرگرم کننده داشته باشد، اما حتی برخی از بازیگران نیز از این اعتصاب حمایت کرده‌اند به عنوان مثال، برایان تایری‌هنری؛ بازیگر آمریکایی می‌گوید: «مردم با دلایلی که وجود دارد؛ اعتصاب می‌کنند. امیدوارم که آنها به آنچه که لیاقتش را دارند، برسند.»

الیزابت اولسن، دیمون لیندلوف، آماندا سایفرید، جیمی فالون، دیمون لیندلوف، گابریل لونا، تارا هرناندز و … از جمله سینماگرانی هستند که از اعتصاب نویسندگان حمایت می‌کنند.

* دعوا از کجا شروع شد؟

درگیری انجمن نویسندگان و تهیه‌کنندگان با افزایش تولیدات استریمینگ شروع شد. در حالی که در حوزه تولیدات تلویزیونی و سینمایی، نویسندگان اصول و قوانین مشخصی داشتند و حتی سال‌ها پس از تولید یک فیلم یا یک سریال می‌توانستند از پخش مجدد آن درآمد کسب کنند، اما شیوه جدید استریم فرصتی برای کمپانی‌های بزرگ ایجاد کرد که بسیاری از این قوانین را زیر پا بگذارند و نه تنها حقوق کمتری به نویسندگان دهند بلکه مواردی مانند بیمه و پرداخت مجدد را به طور کامل از قراردادهای آنان حذف کنند.

طی این مدت یک ماه و نیم، مسایلی که میان انجمن نویسندگان (WGA) و تهیه‌کنندگان سینما و تلویزیون (AMPTP) ایجاد شد، با پیچیدگی‌هایی همراه بود اما مهم‌ترین عاملی که نویسندگان را به اعتصاب سوق داد، عدم‌اعتمادی بود که میان آن‌ها با تهیه‌کنندگان شکل گرفت و درست در زمان تحول عظیم صنعت سرگرمی ایجاد شد.

از این‌رو، ماجرای پیش آمده را می‌توان از چند وجه مورد بررسی قرار داد. مورد اول این است که گرچه تغییرات به وجود آمده به نفع نخبه‌ترین اعضای WGA بوده که توانستند قراردادهای تولیدی عظیم ۲۰۰ میلیون دلاری و ۳۰۰ میلیون دلاری با تولیدکنندگان داشته باشند اما شکاف بزرگی را میان آن‌ها و سایر اعضای انجمن ایجاد کرده است. شاید بزرگترین مساله در مورد اعتصاب اعضا همین شکاف پردرآمدترین و کم‌درآمدترین میان آنها باشد، ماجرایی که برخی از آن‌ها به ظهور هوش مصنوعی ربط می‌دهند (انجمن می‌ترسد استودیوها از هوش مصنوعی برای جایگزینی آن‌ها استفاده کنند.)، می‌تواند بهانه‌ای برای تدوین قراردادهایی با مصوبه بالاتر باشد!

برای حل این معضل، انجمن پیشنهادی را ارائه کرد که از نویسندگان در برابر ضربه هوش مصنوعی به اعتبار و جبران خسارت آنها محافظت می‌کرد، اما AMPTP آن پیشنهاد را رد کرد!

البته این در حالی است که برخی معتقدند هوش مصنوعی می‌تواند ابزار مفیدی در تولید محتوا باشد اما در عین حال باور دارند که این تکنولوژی هرگز نمی‌تواند انواع فیلم‌نامه‌هایی را تولید کند که آن‌ها می‌نویسند. آستین بان؛ فیلمنامه‌نویس و دانشیار دانشگاه کرنل در این‌باره می‌گوید: «من به نوعی هوش مصنوعی و نقش آن در فرآیند خلاقانه را تقویت می‌کنم و آن‌ را تهدیدی در این حرفه نمی‌دانم. داستان‌سرایی در نهایت بخشی از من است که می‌خواهد خودش را بیان کند. یک ماشین می‌تواند یک جمله بسازد؛ اما هیچ اشتیاق و درامی پشت جمله‌های آن نیست.»

مساله دوم، جلب همدردی با شرکت‌ها است که البته کار سخت‌تری است. حقیقت این است که نه تنها شرکت‌ها از شوک ناشی از همه‌گیری کرونا رنج می‌برند، بلکه زیان‌های بزرگی را در سرمایه‌گذاری‌های جاری نیز متحمل شده‌اند. بنابراین چشم‌انداز افزایش چشمگیر هزینه‌های تجارت با نویسندگان برای شرکت‌ها نگران‌کننده است، به خصوص که آنها باید در تابستان امسال قراردادهای جدیدی با انجمن کارگردانان آمریکا (DGA) و انجمن بازیگران سینما – فدراسیون هنرمندان تلویزیون و رادیو آمریکا (SAG-AFTRA) منعقد کنند.

در سال‌های اخیر، تغییراتی در استخدام نویسندگان رخ داده است. اگر تا چند سال گذشته نویسندگان در یک بازه زمانی ۸ الی ۹ ماهه برای نگارش ۲۲ الی ۲۴ قسمت قرارداد می‌بستند اکنون تنها برای ۸ الی ۱۰ قسمت با آن‌ها قرارداد بسته می‌شود.

پیامدهای این امر برای نویسندگانی که معمولا از هر قسمت پول می‌گیرند، قابل توجه است. در نظم جدید جهانی، سریال‌های کوتاه‌مدت، نویسندگانی را استخدام می‌کنند تا تمام فیلمنامه‌ها را در یک دوره ۱۰ الی ۱۳ هفته‌ای قبل از تصویربرداری بنویسند که تمام این مسایل کاهش دستمزد نویسندگان را به دنبال دارد.

* آیا برنامه‌های پرمخاطب تعطیل می‌شوند؟

اکنون که اعتصاب اعلام شده، خودی‌های صنعت برنامه‌سازی در تلاش‌اند تا برنامه‌ها را تعطیل کنند، برنامه‌های کمدی آخر شب، از جمله «شوی زنده شنبه شب» و برنامه‌های گفتگوی روزانه اولین برنامه‌هایی هستند که از این اعتصاب ضربه می‌خورند. اما از طرفی نیز استودیوها در حال راه‌اندازی برنامه‌های اضطراری برای حفظ تولید فیلم در پروژه‌هایی هستند که فیلمنامه‌ آن‌ها تکمیل شده‌اند.

البته برخی از تولیدات تلویزیونی که از قبل در حال انجام کارهای خود بودند، به مسیر تولیدشان ادامه داده‌اند، مانند فیلمبرداری سریال «خاندان اژدها» که فیلمنامه آن قبل‌تر نوشته شده و در حال حاضر فیلمبرداری فصل دوم آن، در حال انجام است. این در حالی است که براساس قوانین اعتصاب، اعضای اتحادیه که در سطح بین‌المللی کار می‌کنند باید نگارش پروژه‌های فعال را حذف کنند. به این ترتیب، تعدادی از پروژه‌های ایالات متحده که در بریتانیا فیلمبرداری می‌شوند نیز ممکن است تحت تأثیر این اعتصاب قرار گیرند.

* نتیجه اعتصاب چه‌ می‌شود؟

این دوره از اعتصاب تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ پس از آن چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ آینده تلویزیون و تولیدکنندگان چه می‌شود؟ چه بر سر نویسندگان خواهد آمد؟ در پاسخ به این سوالات باید گفت که اعتصاب نویسندگان می‌تواند به طور جدی تولیدات تلویزیونی و سینمایی و حتی انیمیشن آمریکا را تهدید کند و با توجه به روند در حال اجرا، می‌توان ادعا کرد که در ادامه این اعتصابات تولید تلویزیون به تدریج متوقف خواهد شد، نه یک شبه، بلکه با تمام شدن فیلمنامه‌های موجود برنامه‌ها! با اینکه فیلم‌هایی با فیلمنامه‌های تکمیل‌شده می‌توانند مقابل دوربین بروند، اما کارگردانان و تهیه‌کنندگان ممکن است در صورت نیاز به بازنویسی، سرگردان شوند.

ممکن است پخش‌های خطی و شبکه‌های کابلی بتوانند با نمایش‌های بدون اسکریپت، پخش‌های خبری و پوشش زنده رویداد را روی خط بیاروند اما تنها گزینه نتفلیکس، آمازون، اپل و سایر پلتفرم‌های دیگر، پخش سریال‌های اصلی قدیمی‌تر یا تبلیغ سریال‌های قدیمی خواهد بود.

شاید طولانی‌ترین اعتصاب انجمن نویسندگان در سال ۱۹۸۸ و به مدت ۱۵۳ روز بود اما اعتصابی که به ثمر نشست، اعتراض ۱۰۰ روزه سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸ بود که باعث شد تولیدات زیادی زمین‌گیر شوند و در نتیجه آن همه‌چیز به نفع اتحادیه نویسندگان تمام شد.

حالا نیز در صورتی که اتحادیه تولید‌کنندگان بخواهد در مسیر چالش با اتحادیه نویسندگان پیش برود امکان دارد که حتی با وجود قدرت هوش مصنوعی نتواند به نتیجه مطلوب خود برسد.

در نهایت باید منتظر ماند و دید این‌بار نویسندگان چه مدت زمانی را می‌توانند در سایه اعتصاب بنشینند تا به نتیجه مطلوبشان برسند.