کارگردان فیلم سینمایی «حق سکوت» نمایش دنیای واقعی زندگی روحانیون را هدف اصلی‌اش از ساخت این فیلم عنوان کرد.

سوره سینما- فیلم سینمایی «حق سکوت» به کارگردانی محمد هادی ناییجی و تهیه کنندگی سید رضا میرکریمی از تولیدات سال ۹۲ سازمان سینمایی سوره موضوعی تازه و جذاب دارد. حسام محمودی یکی از بهترین بازیگران سال‌های اخیر سینمای ایران در این فیلم نقش یک روحانی جوان را بازی می‌کند که درگیر مشکلات مختلف می‌شود. یک فیلم تازه درباره روحانیت ساخته شده و این می‌تواند شروعی برای سینمای ایران باشد.

از چه زمانی ساخت فیلمنامه «حق سکوت» دغدغه شما شد؟

محمدهادی ناییجی: این فیلمنامه را حدود ۴ سال پیش نوشتم و در اولویت کاری قرا داده بودم در این مدت چندین بار تلاش کردم شرایط ساخت آن را مهیا کنم که این اتفاق نیفتاد. تا اینکه فیلمنامه را به آقای میرکریمی دادم و ایشان هم با آن ارتباط برقرارکردند و این همکاری خوشبختانه شکل گرفت.

با آقای میرکریمی رفاقت قبلی داشتید یا بر اساس همین فیلمنامه با هم آشنا شدید؟

من پیشتر به عنوان دستیار کارگردان با آقای بهروز افخمی همکاری داشتم آشنایی نسبی نیز با آقای میرکریمی داشتم، اما این همکاری در ابتدا بر مبنای فیلمنامه شکل گرفت.

بر مبنای حمایت حوزه هنری فیلمنامه را برای تهیه‌کنندگی به آقای میرکریمی ارائه کردید؟

نه ، تصور کردم مضمون فیلمنامه دغدغه آقای میرکریمی است و  با وی ارتباط مستقیم گرفتم، با وجود اینکه حمایت از فیلمسازان فیلم اول با فیلمنامه‌هایی که اهداف کلی حوزه هنری در آنها مستتر است در دستور کار این نهاد قرار دارد آقای میرکریمی تصمیم گرفت فیلمنامه را با حمایت حوزه هنری بسازد.

در این چهار سال، فیلمنامه دیگری را انتخاب نکردید. این موضوع جبر بود یا اختیار؟

از زمانی که با آقای افخمی همکاری می‌کردم شناخت من نسبت به سینما بیشتر شد. در ابتدا فیلمنامه نویسی برایم در اولویت قرار داشت. اما طرح کلی «حق سکوت» برایم خیلی جذاب بود و دوستش داشتم و دارم. با این نگاه کارگردانی به دغدغه‌هایم اضافه شد و برای به تصویر کشیدن فیلمنامه‌ام تلاش کردم.

«حق سکوت» با دیگر فیلم‌هایی که درباره روحانیت ساخته شده‌اند چه وجه تمایزی دارد؟

تا کنون در سینما فیلم‌های کمی با محور شخصیت روحانی ساخته شده است. اما با وجود وجوه دراماتیک روحانیت همواره در اغلب فیلم‌ها به عنوان شخصیت مکمل در سینما به تصویر کشیده شده‌اند. شخصیت روحانی مبلغ «حق سکوت» در درام فیلمنامه کاملا براساس روحانیت شخصیت پردازی شده است و موقعیت‌های فیلم متکی به یک روحانی است. در این مدت که فیلمنامه را نوشتم شاید اگر فیلمنامه‌‎ای کاملا بر اساس یک شخصیت روحانی ساخته می‌شد عطش من نسبت به ساخت «حق سکوت» را کمتر می‌کرد اما این اتفاق نمی‌افتاد.

البته مثلا فیلمی مانند «طلا و مس» طی همین چند سال اخیر ساخته شده است.

بله، «طلا و مس» فیلمی شریف و قابل تحسین است اما داستان این فیلم بر مبنای شخصیت روحانی طراحی نشده است و شاید اگر شخصیت روحانی را در این فیلم مثلا تبدیل به یک معلم هم می‌کردیم اتفاقی در درام کلی اثر نمی‌افتاد. «حق سکوت» به گونه‌ای بر مبنای شخصیت یک روحانی به نگارش درآمده که نمی‌تواند از شغل و صنف دیگری این شخصیت را در فیلمنامه معرفی کرد. اعتقاد دارم داستان بر ویژگی‌های یک روحانی بنا شده است.

اینکه از بازیگران سرشناس استفاده نکردید مقتضیات ساخت فیلم اول بود یا خواست خود فیلمنامه؟

کارکردن با بازیگران سرشناس در فیلم اول موقعیت بسیار خوبی برای کارگردان محسوب می‌شود، اما شاید بخشی از اینکه ما بابازیگران کمتر دیده شده کار کردیم به مسائل تولیدی برگردد. بخش اعظم این گونه انتخاب به شرایط و خواست خود فیلمنامه بر می‌گشت.

انتخاب بازیگران چطور انجام شد؟

فیلم سینمایی «خسته نباشید» را دیده بودم و با بازی حسام محمودی ارتباط برقرار کردم. اما در ابتدا وی برای ایفای یکی از نقش‌های مکمل دعوت شد و بعد در فرایند پیش تولید و تمرین‌ها احساس کردیم برای ایفای نقش اصلی این فیلمنامه نیز مناسب است و این اتفاق افتاد. دیگر نقش‌ها را نیز بر مبنای توانایی افراد انتخاب کردیم و توان بازیگری و نزدیک بودن آنها به نقش‌ها برایمان در اولویت قرار داشت.

 فیلم آماده نمایش شده نسخه نهایی ایده‌آل شما است؟

خوشبختانه آقای میرکریمی و گروه تولید شرایط آرام و مناسبی را برای من به عنوان کارگردان فراهم کردند و «حق سکوت» با وجود مقتضیات و کمبودهای مرسوم فیلم اول ۸۰ درصد به ایده آل من نزدیک است. کار با آقای میرکریمی فرد را دعوت به آرامش می‌کند و با پشتیبانی و حساسیتی که ایشان دارد تولید و پس تولید یک فیلم مناسب و مطلوب پیش می‌رود و نگرانی پیش نمی‌آید.

حوزه هنری به عنوان یک نهاد متولی سینما در جهت تامین آرامش شما به عنوان فیلمساز فیلم اول چقدر تاثیرگذار بود؟

من از حوزه هنری لب خندان آقای بیگلری مدیر عامل سازمان سینمایی سوره و فرید فرخنده کیش مدیر امور فرهنگی و تولید را به یاد دارم و تعامل خوبی در این فیلم با هم داشتیم. حوزه هنری در مسیر حمایت از سینمای دینی و انسانی همواره پیش‌قدم بوده است.

همین‌ که «حق سکوت» در جشنواره فیلم فجر امسال حضور دارد برای شما کفایت می‌کند یا دریافت سیمرغ هم برایتان دغدغه است؟

واقعا دوست دارم فیلم مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد و تماشاگران بعد از دیدن فیلم راضی از سالن بیرون بیایند. اما اگر بگویم تشویق برایم مهم نیست دروغ گفته‌ام، همه فیلمسازان توجه برایشان خوش‌آیند است و در ادامه مسیر به آنها کمک زیادی می‌کند. با توجه به ترافیک فیلم‌های حاضر در جشنواره مورد ارزیابی قرار گرفتن «حق سکوت» از طرف متخصصان و منتقدان سینما برایم جذاب است.