یک کارشناس مذهبی تاکید کرد برای رسیدن به تصویری واقعی از روحانی سینماگران باید بدون پیش‌فرض با این قشر وارد بحث و گفتگو شوند.

سوره سینما- برنامه سینمایی هفت شب گذشته ششم اردیبهشت ماه به نقد و بررسی فیلم سینمایی «تهران ۱۵۰۰» با حضور بهرام عظیمی کارگردان فیلم و نیما حسنی نسب به عنوان منتقد مهمان و همچنین به بررسی جایگاه روحانیت در سینما با حضور حجت الاسلام سرلک و علی شاه حاتمی اختصاص داشت. امیر جعفری نیز به عنوان مهمان ویژه در برنامه حضور پیدا کرد.

در ابتدای برنامه محمود گبرلو سردبیر  و مجری برنامه با اشاره به تغییر مدیریت‌های سینمایی در  دو ماه آینده عنوان کرد: سینمای ایران هشت سال است که دو مدیر سینمایی به خود دیده و اوج و فرودهایی را پشت سر گذاشته است الان فرصت مناسبی است که در محیطی آرام عملکرد چهارساله شمقدری مورد بررسی قرار گیرد. افکار عمومی نیز انتظار دارند که یک مدیر سینمایی بخش هایی از مشکلات اساسی سینما را در دوران مدیرتش برطرف کند. نمی توان گفت هیچ کاری انجام نشده اما کارهای انجام شده شفاف هم نیست و مردم علاقه مند به شفاف سازی عملکرد معاون امور سینمایی در این چهار سال هستند. امیدوارم بستری برای بیان مسائل مختلف چه در برنامه هفت و یا در محافل عمومی به وجود بیاید.

نظرسنجی برنامه اختصاص به طرح این سئوال داشت که به نظر شما از میان فیلم های «تیرباران» ، «زیر نور ماه»، «طلا  مس»، «کیمیا و خاک» و «رسوایی» کدامیک تصویر باورپذیری از روحانی ارائه داده اند. که در پایان برنامه فیلم سینمایی «طلا و مس» بیشترین رای را از آن خود کرد.

آمار فروش فیلم ها و رویدادهای هفته بخش های بعدی برنامه دیشب بود. در ادامه امیر جعفری بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون مهمان برنامه شد. وی در ابتدا درباره این سئوال که آیا به این دلیل که پولی در تئاتر نیست به سینما و تلویزیون گرایش پیدا کرده است، گفت: این جمله غلطی است که می گویند اگر تدر تئاتر پول خوبی وجود داشت ما به سینما و تلویزیون نمی آمدیم. چون ذات بازیگر یعنی دیده شدن و مهم نیست که در چه مدیومی فعالیت کند البته ممکن است برخی کارها را من به خاطر پول کرده باشم و شهامتش را هم دارم که همه جا آن را اعلام کنم.

وی ادامه داد: باید دید چرا بازیگران ما حاضر به خودفروشی می شوند. من سال گذشته تنها یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برای بازی در نمایش “ترن”دستمزد گرفتم. دو فیلم سینمایی”سیزده” و “قاعده تصادف” را هم کارکردم که هیچ پولی برایم در پی نداشت. بقیه فیلم ها هم در حدی نبودند که بازی در آنها را قبول کنم. بالاخره یک بازیگر باید به هر نحوی هم که شده فعالیت کند. معتقدم اگر برنامه ریزی و مدیریت ها درست باشد و کار به دست کاردان سپرده شود مشکل سینمای ایران برطرف خواهد شد.

جعفری در ادامه درباره تعیین سقف دستمزد برای بازیگران سینما عنوان کرد: باید دید اگر سقف تعیین شود مشکل سینمای ما حل خواهد شد؟. مگر ما کار خدماتی می کنیم که برایمان سقف دستمزد تعیین شود؟ من نیامده ام بازیگر شوم تا پول دربیاورم آمده ام به هدفی که دوست داشتم برسم و در کنارش هم کسب درآمد کنم.

وی ادامه داد: فکر می کنید من چرا بازی در فیلم  «قاعده تصادف» را قبول کردم. البته با قرارداد سفید امضا. چون مگر چند بار می توان کارها را رد کرد. بنابراین یک نفر مثل من با قرارداد سفید سرفیلمبرداری می رود و برخی دیگر در دستمزدشان تخفیف می دهند چون بالاخره یک فیلمنامه خوب نصیبشان شده و می توانند دیده شوند. اگر فیلمنامه خوب را به دست یک گروه خوب بدهند مشکل حل خواهد شد. مگر می شود برای هنر سقف تعیین کرد. اگر می خواهند بخشنامه برای دستمزد ما تعیین کنند پس باید مسئله بیمه بیکاری بازیگران هم حل شود و بازیگری به عنوان یک شغل در جامعه ما شناخته شود.

جعفری در ادامه توضیح داد: هر اتفاقی می افتد فقط بازیگران را می بینند چون ما در دید هستیم. تعارف که نداریم سینمای ما مرده است و معضل سینمای ما باید ریشه ای تر حل شود. اگر نیروی متخصص و کارشناس را وارد سینما کنیم معضلات برطرف خواهد شد. سیستم ایمنی سینمای ما ضعیف شده است و مشکل هم دستمزد بازیگران نیست. اگر رقابت سالمی در سینما وجود داشته باشد دیگر این مشکلات هم حل خواهد شد اما الان چون هیچ فیلم خوبی ساخته نمی شود یک بازیگر می خواهد دستمزد یک سالش را از یک فیلم به دست بیاورد.بازیگر باید ریسک پذیر باشد و علاقه مند بودم نقش متفاوتی را برعهده بگیرم که خوشبختانه این اتفاق افتاد. اما ای کاش فیلم در یک سیستم برابر و متعادل نسبت به بقیه فیلم ها اکران می شد چون این فیلم تنها ۹ سینما دراختیار داشت و من به عنوان بازیگر فیلم حتی نفهمیدم کی این کار اکران شد. من عطش کارخوب را دارم و هیچ ابایی هم ندارم از اینکه اگر نقشی خوب باشد خودم پیشنهاد بدهم که در آن نقش بازی کنم. نقش پدر در این فیلم از همین دست بود. در واقع من این نقش را از بهنام بهزادی قاپیدم و توانستم آن را بازی کنم.

در ادامه نیز نقد فیلم سینمایی ” تهران ۱۵۰۰″ با حضور بهرام عظیمی و نیما حسنی نسب پخش شد. میزگرد هفت بخش پایانی برنامه شب گذشته بود که به موضوع بررسی جایگاه روحانیت در سینما اختصاص داشت. این بخش با حضور حجت الاسلام علی سرلک عضو هیات علمی دانشگاه هنر و دبیر جشنواره روحانی در قاب سینما و علی شاه حاتمی فیلمساز برگزار شد.

در ابتدای بحث سرلک با اشاره به برگزاری نخستین جشنواره روحانی در قاب سینما که از سه شنبه ۱۱ اردیبهشت ماه در سینما فلسطین آغاز می شود گفت: در نخستین دوره این جشنواره به نمایش فیلم های مستند و کوتاه و برگزاری همایش های مختلف پرداختی. آثار خوبی نیز که به دبیرخانه جشنواره رسیده نشان دهنده افق های تازه ای در زمینه نقش روحانی در قاب سینما است.

در ادامه شاه حاتمی درباره تعامل بین هنرمندان و روحانیون گفت:بیش از نیم قرن از سینمای بعد از انقلاب ما می گذرد که در این مدت برخی آثار غرورافرین دینی نیز داشته ایم اما باید دیدچرا بعد از ۳۶ سال روحانیت سینما را جدی گرفته و تازه اولین جشنواره روحانیت در قاب سینما را برگزار کرده است.

سرلک توضیح داد:معتقدم نگاه غیر دینی که در تعاملات مردم در قبل از انقلاب وجود داشته باعث شده روحانیون با تاخیر به مقوله سینما بپردازند. ما اگرچه حکومت اسلامی تشکیل دادیم اما جامعه اسلامی در کشور ما وجود ندارد. هنر و هنرمندان نیز در جایگاه خاص خود وجود ندارند. سوءتفاهمات بسیاری چه به حق یا ناحق در مورد هنرمندان ما وجود داشته که باعث شده جامعه متدین از ورود به سینما پرهیز کند از طرف دیگر هم هنرمندان تلاشی برای پرداختن به روحانیون نکردند.

شاه‌حاتمی در این زمینه عنوان کرد: اگر ما نتوانیم برآیند انقلابمان را به این نسل منتقل کنیم کار سختی در پیش داریم. احساس من این است که غفلت بزرگی اتفاق افتاده و در طول این ۳۶ سال هنرمندان انقلابمان را هم از دست داده ایم.خیلی از فیلمسازانی که نگاهشان با فیلم های دینی شکل گرفته الان رویکردشان را تغییر داده اند و برخی از آنها به خارج از کشور مهاجرت کرده اند.

وی ادامه داد: هنرمندان ما از شروع انقلاب همیشه در تعامل با بزرگان بوده اند اما ما نزدیک به دوسال است که شاهد حضور روحانیون در جشنواره فیلم فجر هستیم و تا پیش از این حضورشان را در سینما جایز نمی دانستند. هنرمندان ما برای پرداختن به مسائل مربوط به روحانیت و یا حتی وقایع دینی با نظرات بسیار متفاوتی از طرف روحانیت روبرو هستند. بنابراین فیلمسازان ما جرات ورود به این مسائل را ندارند. در همه فیلمهای ما روحانیت شخصیتی وارسته و تمام و کمال تصویر می شود در حالی که این نگاه منصفانه نیست.

حجت الاسلام سرلک در بخش دیگری از این میزگرد عنوان کرد: باید دید اصلا ما چه مطالبه ای از یکدیگر داریم و فیلمسازان ما تا چه اندازه به بهره گیری از نظرات اهالی دین معتقدند. برخی از فیلمسازان دینی ما خودشان را صاحب نظر می دانند و نیازی به بهرا گرفتن از نظرات روحانیون احساس نمی کنند. روحانیون بسیاری در حوزه سینما و نقد فیلم ورود کرده اند و کارشناسان بسیاری نیز به اندازه کفایت در سینما وجود دارند اما متاسفانه کسی از حضورشان اطلاعی ندارد. تا امروز کدام سوال جدی با روحانیت مطرح شده و جوابی دریافت نشده است.

وی متذکر شد: در فیلم های ایرانی هیچگاه به ابعاد مختلف روحانیت پرداخت نشده است. به بعد انقلابی، وجه راهبردی و کاریزماتیک روحانیون و بسیاری از خصوصیات این قشر هیچ گاه اشاره نشده و هنرمندان ما خودشان را به بهره گیری از نظرات کارشناسان مذهبی ملزم نمی بینند چون بدون پیش فرض به گفتگو تبادل نظر نمی نشینند.