شخصیت قهرمان‌های بزرگ دفاع مقدس با وجود جذابیت‌هایش می‌تواند موضوع ساخت فیلم و مجموعه باشد.

پایگاه خبری- تحلیلی سوره سینما، از چهارشنبه هفتم تیرماه امسال سینماهای تهران و شهرستان‌ها میزبان فیلمی می‌شوند که بخش‌هایی از زندگی شهید بزرگوار محمود کاوه یکی از سرداران بزرگ دفاع مقدس را روایت می‌کند، شهید کاوه کاوه یکی از جوان‌ترین فرماندهایی است که هدایت جنگ ایران و عراق را به عهده گرفتند. روزی که جنگ شروع شد او ۱۹ ساله بود و سه سال بعد فرماندهی تیپ ویژه شهدا را به عهده گرفت.

شهید کاوه در ۱۰ شهریور ۱۳۶۵ روی قله ۲۵۱۹ حاج‌عمران بر اثر اصابت ترکش گلوله توپ در ۲۵ سالگی شهید شد. جواد اردکانی که پیشتر فیلم سینمایی «به کبودی یاس» را درباره شهید برونسی ساخته بود، در این فیلم بخش‌هایی از رشادت شهید کاوه را ثبت کرده است، امتیاز این فیلم این است که با شهادت قهرمان اصلی تمام نمی‌شود، نقطه پایانی فیلم پیروزی رزمندگان با فرماندهی این شهید بزرگوار است.

سینمای ایران اگرچه کمتر درباره سرداران دفاع مقدس تصویری داشته، اما آثاری در این زمینه ساخته و روی پرده رفته است، یکی دیگر از این فیلم‌ها «به کبودی یاس» است. شهید عبدالحسین برونسی در اولین روزهای جنگ به جبهه می‌رود، در کنار حضور پررنگ در جبهه‌ها، شهید برونسی سرداری بود که به مردم و نیازمندان کمک می‌کرد، هم در دل جبهه حضور داشت و هم در شهر و در فضای اجتماعی.

این شهید بزرگوار در طول سال‌های دفاع مقدس مسئولیت‌های مختلفی را برعهده گرفت و در نهایت به فرماندهی تیپ ۱۸ جوادالائمه رسید. این فرمانده بزرگ که بخشی از زندگی خانوادگی، اجتماعی و ساده زیستی‌اش را در «به کبودی یاس» می‌بینیم، ۲۳ اسفندماه سال ۱۳۶۳ به شهادت رسید و پیکرش پس از ۲۷ سال به خاک ایران بازگشت. فیلم «به کبودی یاس» شهادت شهید برونسی و سلوک منحصر به فردش را به خوبی نشان داده و تصویری تاثیرگذار از این شهید بزرگوار ارائه داده است.

فیلم سینمایی «مرغابی دشت سرخ» به کارگردانی علی‌اصغر شادوران زندگی سردار علی هاشمی را به تصویر می‌کشد، نقش علی هاشمی را پژمان بازغی بازی می‌کند. سال ۱۳۶۲ شهید هاشمی قرارگاه نصرت را در منطقه هورالهویزه راه اندازی کرد و در شرایطی که عملیات‌های نظامی ایران به بن بست رسیده بود این قرارگاه توانست منطقه هورالهویزه و جزایر مجنون را برای عملیات آماده کند.

شهید علی هاشمی در عملیات‌های بزرگ بدر و خیبر حضوری پررنگ داشت. روزهای آخر جنگ، ارتش عراق حملات خود را به جبهه‌ها آغاز کرد و در پی حمله‌ای که عراق در پشت قرارگاه نصرت داشت، شهید علی هاشمی و تعدادی از دوستانش به این منطقه عزیمت کردند و در هور به شهادت می‌رسند. سال ۱۳۸۸ پس از ۲۲ سال بقایای پیکر این شهید بزرگوار و تعدادی از همرزمانش به میهن برگردانده می‌شود.

اما در تلویزیون دو مجموعه «سیمرغ» و «شوق پرواز» درباره شهدای نیروی هوایی روی آنتن رفتند، خلبان شهید احمد کشوری و خلبان شهید علی اکبر شیرودی دو همرزم بودند که در مجموعه «سیمرغ» به کارگردانی حسین قاسمی جامی بخش‌هایی از کودکی، جوانی و دوران حضور آنها در جبهه‌های جنگ به تصویر کشیده شد، در مجموعه «شوق پرواز» به زندگی و فعالیت‌های یکی دیگر از سرداران دفاع مقدس، خلبان شهید عباس بابایی پرداخته شد.

«شوق پرواز» به کارگردانی یدالله صمدی و بازی شهاب حسینی در نقش شهید بابایی به دلیل جذابیت‌های ساختاری و امتیازهای بصری بیش از دیگر مجموعه‌ها و فیلم‌هایی که با موضوع سرداران دفاع مقدس ساخته می‌شود، مورد توجه قرار گرفت. نمایش تاثیرگذاری از دشواری‌های زندگی این سردار بزرگوار، بخش‌هایی از تاریخ این سرزمین را ثبت کرده است. در مجموعه «راستش را بگو» به کارگردانی محمدرضا آهنج امیر آقایی نقش شهید چمران را بازی می‌کند، به بخش‌هایی از زندگی این شهید بزرگوار در این مجموعه مناسبتی اشاره می‌شود.

دو روز از زندگی شهید مصطفی چمران یکی از اسطوره‌های دفاع مقدس قرار است موضوع فیلمی به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا باشد، فریبرز عرب‌نیا نقش این شهید گرامی را بازی می‌کند و احتمالا این فیلم در جشنواره امسال روی پرده خواهد رفت.

اگرچه سینمای داستانی کمتر فیلمی به طور مشخص درباره شهدای نامدار دفاع مقدس ساخته اما ردپای این قهرمانان بزرگوار را می‌توان در آثاری مختلف دید، احمدرضا درویش در فیلم سینمایی «دوئل» از محمد جهان‌آرا یاد می‌کند، که نامش با خرمشهر و فتح آن گره خورده است، در فیلم سینمایی «پرواز در شب» به کارگردانی زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور بخش‌هایی از آخرین روز زندگی شهید مهدی نریمان از فرماندهان بزرگ دفاع مقدس تصویر شده است و در «سفر به چزابه» یکی دیگر از فیلم‌های این کارگردان فقید، قاب عکسی از رزمندگان و فرمانده‌های دفاع مقدس می‌بینیم. در فیلم سینمایی «چمران» هم علاوه بر این شهید بزرگوار نام و تصویری از سایر شهدا از جمله سرلشگر ولی‌الله فلاحی خواهیم دید.

سینمای مستند اما به دلیل ساختار و قابلیت‌هایش در عرصه نمایش و معرفی شخصیت سرداران دفاع مقدس موفق عمل کرده است، سیدرضا میرکریمی کارگردان فیلم سینمایی «یه حبه قند» در تازه ترین فعالیت سینمایی خود مجموعه‌ای مستند را کارگردانی می‌کند که درباره سرداران دفاع مقدس است.

سیدرضا میرکریمی در این مستند به زندگی و حضور سرداران شهید ابراهیم همت، مهدی باکری، احمد متوسلیان، محمدجهان‌آرا، مصطفی چمران، عباس دوران، مهدی زین‌الدین، محمد بروجردی و حسین خرازی را به تهیه‌کنندگی محمد پیرهادی انجام می‌دهد. این مستند را حوزه هنری تهیه می‌کند.

«یوسف هور» از مجموعه ۱۳ قسمتی مستند دلیران نخلستان با محور زندگی سرداران شهید و جانبازان استان خوزستان با نگاهی به زندگی و مبارزات سردار شهید علی هاشمی در صدا و سیمای خوزستان ساخته شد.

مستند «نورعلی» درباره سردار شهید نورعلی شوشتری معروف به مسیح بلوچستان علاوه بر بیوگرافی او، تصاویر مربوط به حضور وی در جنگ تحمیلی، مصاحبه با ایشان درخصوص دفاع مقدس و نیز آخرین تصاویر حضور وی در جمع سران عشایر و قبایل جنوب شرق کشور است. او که جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران و فرمانده قرارگاه قدس بود هدف حمله انتحاری اشرار شرق کشور قرار گرفته به شهادت رسید. قرار است فیلمی سینمایی بر اساس زندگی این شهید بزرگوار ساخته شود.

زندگی شهید محمد ابراهیم همت نیز در مستند داستانی «سردار خیبر» روایت شده است. محمد درمنش با تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد این مستند را در گروه تلویزیونی روایت فتح کارگردانی کرده است. مستند داستانی «آخرین پرواز» با کارگردانی و تهیه‌کنندگی علی ناجی به سفارش صدا و سیمای مرکز فارس سرگذشت یکی از قهرمانان جنگ را به تصویر می کشد، زندگی عباس دوران مردی که رهبر معظم انقلاب او را قهرمان ملی ایران نامیده است از سال‌های کودکی تا روزهای خلبانی به همراه روایت همرزمانش و بازسازی صحنه ‌های عملیات هوایی به این مستند درحال ساخت جذابیت زیادی خواهد بخشید.

مستند «پرواز در هور» درباره زندگی، مبارزات انقلابی و چگونگی شهادت سردار شهید حاج مهدی نریمی فرمانده مخابرات قرارگاه سری نصرت و همرزم شهید حاج علی هاشمی در جزایر مجنون به کارگردانی قاسم عبادی‌فر به سفارش صدا و سیمای مرکز خوزستان ساخته می‌شود.

به نظر می‌رسد با توجه به جذابیت‌هایی که شخصیت قهرمان‌های دفاع مقدس دارد، صحبت کردن از آنها و ترسیم شخصیتشان در قالب فیلم و مجموعه می‌تواند جذاب باشد، در عین حال نمایش این تصاویر ثبت کننده تاریخ سیاسی اجتماعی معاصر است. الگوسازی برای نسل جوان، حراست از ارزش‌های دفاع مقدس و آرمان‌های انقلاب اسلامی دیگر کارکردهایی است که ساخت آثاری درباره قهرمان‌های دفاع مقدس و سرداران بزگ جنگ می‌تواند داشته باشد. اهتمام به تولید این آثار، ضمانتی است برای ترویج اندیشه‌های اسلامی و انقلابی در جامعه‌ای که رو به افق‌های آینده در حرکت است.