به گزارش سوره سینما به نقل از رادیو گفت وگو، دکتر محمودرضا کبیری یگانه پژوهشگر و اصغر عباسی فیلمساز و کارگردان با برنامه «گفتگوی فرهنگی» درباره فستیوال‌های خارجی، حضور نمایندگان ایران یا محل تبلیغ و سیاه نمایی مصاحبه کردند.

کبیری گفت: به نظر می‌رسد که ما برای نشان دادن مسائل و مشکلات داخلی کشورمان با یک ژانر سازمان یافته مواجهیم.

وی فستیوال‌های خارجی را عرصه تمام نمای جنگ‌های شناختی می‌داند وی می‌گوید: این فستیوال‌ها مدیریت ادراک مخاطبان را به دست می‌گیرند تا تفکر خود را غالب می‌کنند و لذا اگر چشم و گوش بسته در این فستیوال‌ها شرکت کنیم قطعاً ناخواسته وارد مدیریت ادراک خواهیم شد.

این پژوهشگر با اشاره به نمونه‌هایی از فستیوال‌های معروف دنیا گفت: فستیوال “یخ هاربین” یا فستیوال “قایقرانی کرواسی” به دنبال این هستند که غنای فرهنگی خودشان را در عرصه بین الملل به رخ مخاطبان بکشند.

کبیری همچنین به مهم ترین ویژگی‌های آثار هنری که زاویه جهانی و قابلیت گفتمان سازی دارند اشاره کرد و گفت: ساختار کاملاً ملی و میهنی، اصل خلاقیت در تولید، اصل مهارت افزایی، اصل دفاع از حقیقت و اصل روایت غالب و گفتمان ساز پنج اصل مهم در این زمینه به شمار می‌روند.

وی در ادامه این برنامه درباره فلسفه غرب و شرق گفت: اساس وجودی فلسفه غرب فرد محوری و عنصر وجودی فلسفه شرق هم خانواده و اجتماع محوری است که این دوگفتمان همیشه با هم در تقابل هستند و عنصر وجودی و فلسفه جوایز اسکار و دیگر جوایز بین المللی را هم تشکیل می‌دهند.

از آنجایی که ما با فرهنگ شرقی خودمان به حوزه فرهنگ غرب و اومانیزم در اینگونه فستیوالها حضور پیدا می‌کنیم قطعاً در این فضا خیلی از مضامین، سیاه نمایی محسوب می‌شوند و این درحالیست که ما در ایران نقاط بسیار مثبتی داریم و می‌توانیم بدون سیاه نمایی به این ساختار جهانی ورود کنیم.

این پژوهشگر ورود ایران به عرصه‌های جهانی را فلسفه محور و ایدئولوژی محور خواند و گفت: یکی از بزرگترین مشکلات ما این است که خیلی سخت با مخاطبان برخورد و صحبت می‌کنیم غافل از اینکه این مانع از ارائه ذهنیمت ما به مخاطب خواهد شد.

کبیری اظهار کرد: اگر اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها شخصیتی مانند سردار سلیمانی ما را داشتند قطعاً در فیلم‌های خود به آن می‌پرداختند اما ما با وجود چنین شخصیت‌ها و قهرمانان بزرگ در کشورمان به دلیل مدیریت ادراک توجه خاصی نداریم.

وی با اذعان به نبود مهندسی کلان فرهنگی در ایران تأکید کرد: ریل گذاری‌های فرهنگی از ابتدا باید درست و اصولی باشد تا هنرمندان هم براساس مهندسی فرهنگی کارشان را انجام دهند وگرنه برای موفقیت در جشنواره‌های خارجی به شکل ناخواسته هرگونه فیلمی ساخته خواهد شد.

در ادامه، عباسی با بیان اینکه هر یک از فستیوال‌های جهانی در حوزه فیلم استراتژی و ایدئولوژی خاص خود را دارند گفت: صنعت فیلم و سینما یک صنعت گران و پرهزینه است و طبیعتاً وقتی جایزه‌ای به یک فیلمساز اهدا می‌شود دیگر فیلمسازان هم الگوگیری می‌کنند تا همان جایزه را دریافت کنند.

این فیلمساز اظهار کرد: فستیوال‌های معتبر جهانی روی نقاطی دست می‌گذارند که بتوانند شکل سیاه نمایی از زندگی ما را به تصویر بکشند.

وی با بیان اینکه همه فیلم‌های ایران در فستیوال‌های جهانی مشمول سیاه نمایی نمی‌شوند گفت: ما در حوزه فوتبال هم فوتبالیست داریم که در خارج کشور بازی می‌کند یعنی ذات این اتفاق ذات بدی نیست کمااینکه فیلمساز هم یک آرتیست است و دوست دارد در رسانه‌ها و عرصه بین الملل حضور داشته باشد اما از سال ۱۳۸۸ با تولید فیلم “جدایی نادر از سیمین” یک روند جدیدی در سینمای ایران باب شد.

عباسی با انتقاد از کم کاری‌های مسئولان در این حوزه یادآور شد: مسئولان حوزه هنر در دهه ۶۰ جایگاهی را برای هنرمندان فراهم کردند که امثال ابراهیم حاتمی کیا و مجید مجیدی و شهید آوینی بتوانند رشد کردند و این هنرمندان هم با گفتمان انقلابی دهه ۶۰ پیش رفتند اما از زمانی که مسئولان فرهنگ را به حال خود رها کردند فستیوال‌های خارجی هم نهایت استفاده را از این اتفاق بردند.

فیلمساز کشورمان با اشاره به اینکه جهان بینی هر فیلمسازی که برای سینمای ما افتخارآفرینی کرده می‌تواند در مقاطع زمانی گوناگون، متفاوت باشد تأکید کرد: مسئولان فرهنگی نقش بسیار زیادی در این حوزه دارند و خط کشی بین فیلمساز خودی و غیرخودی را کنار بگذارند و اعتماد کنند.

وی افزود: فیلمسازی که قابلیت تولید آثار خوب را داشته باشد هیچ وقت امنیت ملی و وحدت کشورش را زیرسوال نخواهد برد اما این هم نیازمند همدلی، گذشت زمان و هزینه است که مسئولان باید به ان توجه کنند.